100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Parlementaire democratie | Maatschappijleer €2,99
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. VWO / Gymnasium
  4.  
  5. Maatschappijleer

Samenvatting

Samenvatting Parlementaire democratie | Maatschappijleer
 0 keer verkocht

In dit document vind je een enorm duidelijke samenvatting over het thema 'parlementaire democratie' van het vak maatschappijleer. Onder andere onderwerpen als de drie hoofdstromingen, het parlement, de regering, verkiezingen en politieke factoren komen aan bod. Maak het leren net een stukje makkeli...

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 19  pagina's

Document informatie

  • 26 januari 2021
  • 19
  • 2019/2020
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (1006)

Verkoper

avatar-seller
LindseyZ

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Parlementaire democratie
H1 Wat is democratie?

1.1 Wereld bedenkt met staten
Een soeverein is een staat die op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het
hoogste gezag uitoefent en het monopolie van geweldsuitoefening heeft.
De soevereine staat bepaalt welke religie op haar eigen gebied wordt toegelaten.
Staten respecteren elkaars soevereiniteit op elk gebied.
Deze ideologische rechtvaardiging van de macht van de staat is oorspronkelijk
bedacht door de filosoof Thomas Hobbes.



1.2 Het belang van politiek
Politiek gaat over het maken van keuzes waaraan allen in de staat zijn gebonden. De
keuzes worden in algemeen geldende wetten vastgelegd. Wetten worden uitgevoerd
door ‘dienaren van de macht’ zoals ministers, ambtenaren, politie en leger.
De meeste onderwerpen waarmee de politiek zich bezig houdt, zijn van algemeen
belang omdat veel mensen er nu of later mee te maken krijgen.

Meestal kost het nemen van politieke besluiten veel tijd, omdat er verschillende
oplossingen mogelijk zijn. Er ontstaan dus dilemma’s. Een voorbeeld hier van is het
kiezen tussen snel, daadkrachtig en efficiënt besturen (Een doelmatig resultaat), of
voor de maximale participatie van burgers in de politiek (Een proces van de
democratische besluitvorming met een zorgvuldige afweging van verschillende
belangen).



1.3 Democratie
In een democratie gaat het om de macht van velen. Democratie betekend letterlijk:
Het volk regeert. Directe democratie komt nauwelijks meer voor. Dit houd in dat men
directe invloed heeft op het bestuur.
Nu bestaat in sommige landen als vorm van directe democratie het Referendum. Dit
is een volksstemming over een bepaald voorstel.

Representatieve democratie bestaat als het volk vertegenwoordigers kiest die
beslissingen voor hen nemen en regelmatig verantwoording moeten afleggen aan de
bevolking over hun beleid.
Een representatieve democratie heeft als voordelen dat je sneller tot besluiten komt.
De volksvertegenwoordigers kunnen zich daarnaast grondiger verdiepen in de
onderwerpen dan een individuele burger dat kan.

,Bovendien is de representatieve democratie verdeeld over meerdere personen en
instituties die elkaar controleren, genaamd de trias politica.
Een democratie is daarnaast een rechtstaat waar regels gelden voor zowel de
burgers als de overheid. Zo wordt de inbreng van burgers gegarandeerd.

Kenmerken van een Democratie:
 Er is individuele vrijheid. (Bijv. vrijheid van meningsuiting en doen wat je wilt
zolang het binnen de vastgestelde wetten valt).
 Er gelden politieke grondrechten. (De vrije en anonieme verkiezingen waarin
men een vertegenwoordiger mag kiezen en zichzelf verkiesbaar mag stellen).
 Politie en leger hebben wettelijk beperkte bevoegdheden. (Alleen geweld in
bepaalde situaties en een geldige reden voor aanhouding van een persoon).
 Er bestaat onafhankelijke rechtspraak (Rechters staan los van parlement en
regering en de bestuurders moeten de rechterlijke beslissingen respecteren.
Mensen uit de politiek worden niet voorgetrokken).
 Er bestaat persvrijheid. (De media heeft als taak de machthebbers te
controleren en ons als volk te informeren over hun bevindingen).

Een representatieve democratie kun je onder verdelen in een parlementair of
presidentieel stelsel.

In het parlementaire stelsel is het rechtstreeks gekozen parlement het hoogste
machtsorgaan. Er wordt een kabinet gevormd van ministers en staatssecretarissen.
Deze moeten verantwoording afleggen aan het parlement en dus indirect aan het
volk. Landen met een dergelijk primaat hebben meestal een niet-gekozen
staatshoofd van wie de macht sterk is beperkt door de grondwet.
Wanneer zo’n staatshoofd een koning is, wordt er gesproken van een Constitutionele
monarchie. (Bijv. Nederland met Willem Alexander).

Bij een presidentieel stelsel kiest de bevolking niet alleen een parlement, maar ook
een president aan wie de grondwet vele bevoegdheden toekent. Zo staat hij aan het
hoofd van de uitvoerende macht (De regering) en kan hij ministers benoemen en
ontslaan. Om zijn macht te beperken is er het ontbindingrecht. Dit is het recht om het
parlement te ontbinden.

, Vrijheid en gelijkheid zijn belangrijke waarden in de democratie. Dat we in een
democratie leven zien we als volgt terug in de grondwet:
 Taken en bevoegdheden van de drie politieke machten staan nauwkeurig
omschreven.
 Alle Nederlanders vanaf 18 jaar hebben het recht om te stemmen en om
verkozen te worden. Daarnaast mag iedereen een eigen politieke partij
oprichten.
 De regels voor de politieke besluitvorming staan vastgelegd.
 De overheid laat de media vrij, maar moet er ook voor zorgen dat de media
over de juiste informatie kunnen beschikken.



1.4 Dictatuur
Er is sprake van een dictatuur wanneer de drie machten – de wetgevende,
uitvoerende en rechterlijke macht – niet van elkaar gescheiden zijn, maar in handen
van een kleine groep mensen. Burgers hebben nauwelijks tot geen invloed op de
politiek en kunnen hun rechten niet opeisen. Een voordeel van een dictatuur zijn de
snelle besluiten.

Kenmerken van een dictatuur zijn:
 Er is slechts een beperkte individuele vrijheid. (Grondrechten bestaan niet of
zijn erg beperkt).
 Er is nauwelijks politieke vrijheid.
 Er is dikwijls overheidsgeweld. (Vergaande bevoegdheden van politie etc. en
land wordt verdedigd met een harde hand).
 Er bestaat geen onafhankelijke rechtspraak. (Rechters bevoordelen de
machthebbers voor de burgers).
 De massamedia en ook kunstuitingen staan onder censuur van de overheid.
(informatie word gecontroleerd en mensen die negatief schrijven over de
overheid worden gearresteerd).

Er zijn 3 soorten dictaturen.
De eerste dictatuur is gebaseerd op een ideologie. In die landen heeft de
communistische partij alle macht en hebben burgers weinig tot geen individuele
vrijheden. Doordat media, onderwijs en verenigingen onder strenge controle staan is
er sprake van indoctrinatie: De bevolking krijgt de partij ideologie er met een paplepel
ingegoten.
Een theocratie (religieuze dictatuur) is de godsdienst verheven als staatsideologie.
Geestelijke leiders hebben verregaande macht en invloed op het bestuur en dagelijks
leven. Het volk kiest een parlement en een president maar besluiten moeten worden
goedgekeurd door niet gekozen geestelijke leiders.
Een militaire dictatuur is een dictatuur waar het leger alle macht in handen heeft.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LindseyZ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67418 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€2,99
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd