Samenvatting
Samenvatting Corduwener & Weststeijn: Het Italiaanse experiment H1 t/m H3
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Dit is een Nederlandse samenvatting van het boek 'Het Italiaanse experiment' H1 t/m H3.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
Voorbeeld 2 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Corduwener & Weststeijn – Het Italiaanse experimentItalië: geschiedenis en moderniteit
Woord vooraf & inleiding
Uitgebreidere versie van Proeftuin Italië, verschenen in 2018 (zo heette de vorige editie)
Platformpolitiek > via internet en social media
- Corona-epidemie in Italië
Boek: moderne Italiaanse geschiedenis 1860-2020
Daarin een vijftal politieke experimenten die de moderne politiek in heel Europa hebben
gevormd:
1. Nationalisme (19e eeuw)
2. Fascisme – Mussolini
3. Naoorlogse partijdemocratie
4. Populisme van Berlusconi
5. Platformpolitiek van afgelopen jaren
Wat zijn de lessen van het Italiaanse experiment?
Il Belpaese, maar ook ijkpunt van de permanente crisis
Paradox: publieke belangstelling, maar loopt ook achter qua politieke ontwikkeling.
Eeuwige stagnatie vanaf de eenwording. Wel geld willen van het Noorden, maar er niks voor
doen. Heel erg afwijkend van een normale westerse democratie. Zwakke economie nog
meer verzwakt door de coronacrisis.
In dit boek wordt er niet van buitenaf naar Italië gekeken, maar vanuit de Italiaanse
geschiedenis naar de rest van Europa. > Italië niet als achterblijver, maar als trendsetter door
experimenten te starten die elders navolging kregen.
Macht alleen gelegitimeerd door steun van het volk > schaduwzijde: dictatuur.
In het land een grote kloof tussen elite en het volk, wat leidt tot nieuwe experimenten om het
vertrouwen tussen burger en politiek te krijgen. Dit verklaart dus waarom er zoveel
geëxperimenteerd wordt in Italië in vergelijking met andere landen.
“Italië is gemaakt, nu moeten we nog Italianen maken” – Massimo D’Azeglio. Door de elite
politiek en cultureel op te voeden tot ‘echte Italianen’, dan is de Risorgimento voltooid.
Ook sprake van een binnenlandse kloof tussen het noorden (moderner) en zuiden.
Hoofdstuk 1: Het nationale experiment (1860-1921)
In 1860 streed Garibaldi voor de eenwording van Italië. Zoals hij het zelf zei: ‘Qui si fa l’Italia
o si muore’ > we maken hier Italië, of we sterven. Dit werd het eerste.
De eenwording van Italië in mei 1860 maakte het Italiaanse schiereiland tot een proeftuin
van heel Europa. De totstandkoming van Italië werd gezien als voorbeeld voor wat de kracht
van het nationalisme kon bewerkstelligen. Maar wat er niet lukte was het creëren van een
centralistische staat die kan bogen op de steun van de burgers. De kloof tussen de politieke
elite en de bevolking bleef bestaan en zorgde voor voortdurende interne spanningen. Een
groot deel van de bevolking emigreerde daarom naar het buitenland.
In de tijd van Napoleon riepen mensen al om een Risorgimento (herrijzing) van Italië.
Er was geen Italië, zoals von Metternich zei: Italië was slechts een geografisch begrip.
, Voor de voorvechters van de Risorgimento was er wel veel meer dan dat; namelijk de
Italiaanse cultuur. De overheersing van Napoleon leverde een gevoel van Italiaanse
verbondenheid op en ging men spreken over een eenwording.
1848 was het revolutiejaar in heel Europa, wat een voordeel leek te hebben voor de
eenwording vanwege vele revoluties, maar dit gebeurde niet.
Bovenaf gestuurde staatsvorming: een sterk Piëmont moest leiden tot een sterk Italië, met
Cavour als premier van Piëmont.
Piëmont kreeg de greep op Noord-Italië en delen van Centraal-Italië kozen ervoor om zich
ook bij Piëmont te voegen. Vervolgens kwam er steun van Garibaldi, die het zuiden
veroverde. Garibaldi en Koning Victor Emmanuel II treffen elkaar en schudden de hand. Italië
was gemaakt. Het was een koninkrijk geworden in 1861.
“Italië was één geworden, maar bovenal één gemaakt door de strijdlust van Garibaldi, het
politiek vernuft van Cavour en de expansiedrift van Victor Emmanuel II.”
De staatsvorming kwam in Italië voor de natievorming, wat zorgde voor een ander karakter
van nationalisme.
Uitspraak van D’Azeglio: “Fatta l’Italia, bisogna fare gli italiani.”
Garibaldi werd beschouwd als held. Ondertussen de vraag of het nationale ideaal van de
kleine elite wel genoeg was voor een hele bevolking.
Mazzini was de invloedrijkste denker achter het Italiaanse nationalisme. Hij richtte de
beweging ‘Jong Europa’ op. Echter werd hij wegens revolutionaire activiteiten uit Italië
verbannen.
Na de eenwording sprak nog geen 10% van de bevolking daadwerkelijk Italiaans, er werden
allerlei verschillende dialecten gesproken en ook zelfs andere talen. Ook was het grootste
deel van de bevolking analfabeet.
Er was een culturele kloof tussen volk en elite en ook een politiek-economische kloof tussen
de verschillende regio’s.
Velen zagen de toekomst van een verenigd Italië somber in.
De Italianen richtten zich vooral op zichzelf en hun familie > campanilismo ‘het fenomeen dat
Italianen enkel zouden luisteren naar de klokken van de kerktoren in hun eigen dorp en
vooral niet naar die van het dorpje even verderop.’
De Italianen leefden voor zichzelf.
“De oorsprong van de Italiaanse kloof tussen burger en elite kan worden herleid tot de
eenwordingsgedachte zelf, omdat die vanaf het begin vooral gedragen werd door een kleine
bovenlaag van goedgeschoolde romantici die zich liet leiden door een ideaalbeeld van een
verenigd Italië dat op nogal gespannen voet stond met de realiteit.”
Veel inwoners uit het zuiden zagen de eenwording als een buitenlandse bezetting door het
noorden van het land en de heersers. Dit leidde uiteindelijk tot een burgeroorlog in het
zuiden.
De kloof tussen de elite en het volk werd dan ook groter na de eenwording.
De komst van Garibaldi zorgde voor opstanden en een revolutie hing in de lucht.
“De ‘bevrijding’ van Sicilië betrof weliswaar een regime change aan de top, maar de
bestaande sociale machtsstructuur bleef grotendeels gehandhaafd.”
Was er in het zuiden wel sprake van een bevrijding of juist van een bezetting?
In oktober 1860 werden er twee referenda gehouden in het zuiden. Daarbij stemde 99% voor
één Italië met Victor Emmanuel als constitutioneel vorst. Er was geen alternatief, het was
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Louise2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
