Alle werkgroep opdrachten compleet Personen- en
familierecht
Week 1; Inleiding
Op 30 november worden de stellingen voor betoog (groepje van 3) bekend
gemaakt. Dit is het deeltentamen, van 30nov-4dec moet je je inschrijven voor de
stellingen. Als je je niet inschrijft wordt ervanuit gegaan dat je niet meedoet.
Het eindetentamen is een open boek tentamen.
Vraag 1
4 doelen PFR:
1. Ordenen en reguleren familierelaties; duidelijk moet zijn wie de ouder is,
afstammingsrecht uit boek 1 titel 11.
2. Beschermen zwakkere partijen; kind kan gebonden zijn aan een
rechtshandeling, maar hij kan worden aangetast.
3. Normen en waarden incorporeren; gelijkheid tussen man en vrouw,
homohuwelijk bijvoorbeeld.
4. Geschilbeslechting in familierechtelijke conflicten
Vraag 2a
Wanneer is een beroep op art. 8 EVRM zinvol en welke voorwaarden kent het?
Artikel 8 EVRM ziet op eerbiediging van privé- en familieleven. Het is geen
absoluut recht, het kan namelijk beperkt worden op basis van lid 2.
- Het Nederlandse recht moet geen oplossing bieden voor jouw probleem,
dan ga je naar 8 EVRM. Het werkt namelijk rechtstreeks door in NL 93
Gw en heeft voorrang op nationaal recht. Er moet ook sprake zijn van
inmenging in privé of familieleven.
- Er moet sprake zijn van family life of private life. Family life gaat over
nauwe persoonlijke banden, wat daar niet onder valt is private life. Degene
die family life invult is het EHRM.
- Family life dit is er in ieder geval bij formele juridische relaties (zijn
meer gevallen die eronder vallen). Als er geen sprake is van family life,
dan is de rechter niet-ontvankelijk.
- Onder private life valt bijvoorbeeld het recht om te weten van wie je
afstamt.
- De volgende stap is dat je kijkt of er een inbreuk op een van deze twee
wordt gemaakt. Als dit het geval is, dan ga je kijken of dit gerechtvaardigd
is
o Art. 8 lid 2 EVRM antwoord hierop leidt tot wel of geen schending.
Vraag 2b
Je gaat eerst gewoon naar de nationale rechter, als de nationale rechtsgang dan
is uitgeput dan ga je naar het EHRM. Vereist is dus dat je bent uit geproduceerd
in je eigen land art. 35 EVRM. Als burger kan je zelf naar het EHRM, zowel
verdragspartijen als particulieren art. 33 en 34 EVRM.
Vraag 2c
Art. 46 EVRM uitspraak is slechts bindend voor verdragsstaten die partij waren
bij de uitspraak, maar partijen moeten wel rekening houden met uitgangspunten.
Er moet echt rekening worden gehouden met de interpretatie van het EHRM.
Uitspraken geven belangrijke handvaten en richtlijnen voor alle betrokken staten
bij het EVRM.
,Marckx t. België begrip family life nader ingevuld. Ook werd voor het eerst
gebruik gemaakt van de dynamische interpretatie: EVRM is een levend
instrument. De grondrechten die erin staan moet je interpreteren naar de
hedendaagse omstandigheden. In jaren 50 was het misschien gebruikelijk
onderscheid tussen kinderen wel- en niet geboren uit een huwelijk. Maar dit
begon met de tijd te veranderen, dus je interpreteert naar hedendaagse
omstandigheden en daarom is dat onderscheid niet meer echt van belang.
Vraag 3a
Arrest Grunkin paul
- Rechtsvraag: is de Duitse regel dat een kind geen dubbele naam mag
dragen die is samengesteld uit de naam van vader en moeder geldig, of is
het in strijd met het in art. 12 EG vervatte discriminatieverbod? R.O. 13.
- Kind werd geboren uit twee Duitse ouders, maar woonde in Denemarken.
Hij ging bij zijn vader (woont in Duitsland) op bezoek en met het overgaan
van de grens leverde zijn naam problemen op.
- Uiteindelijk was het niet in strijd met discriminatieverbod, want iedereen
had de Duitse nationaliteit, dus op basis daarvan werden ze niet
gediscrimineerd. Er was wel schending van art. 18 EG, er was steeds
verwarring en gedoe bij overgaan van de grens. Dit kon tot ernstige
ongemakken leiden. Zijn achternaam was ook in beide paspoorten anders
en dat leidt ook tot verwarring. R.o. 23-28. Eindoordeel r.o. 39.
Arrest Freitag
- Persoon wilt erkenning van Duitsland voor zijn Roemeense achternaam. Hij
heeft Roemeense en Duitse nationaliteit, geboren in Roemenië. Zijn ouders
scheiden, moeder trouwt met nieuwe man en wordt daardoor
geadopteerd. Daarom krijgt die ook die achternaam. Hij woont in Duitsland
en wilt zijn oude Roemeense achternaam. Deze wijziging doet hij in
Roemenië en wilt het erkennen in Duitsland.
- R.o. 24 het is in beginsel in strijd van vrije verkeer personen art. 21
VWEU. Dit artikel verzet zich ertegen dat een familienaam die rechtmatig
is verworven in de ene lidstaat, wordt geweigerd door de burgerlijke stand
van de andere lidstaat. Duitsland stelt namelijk als voorwaarde dat hij in
Roemenië moest verblijven voor erkenning van die achternaam. Deze
voorwaarde mag Duitsland opleggen. Wel werd in dit geval geen
schending aangenomen, want hij had gewoon de mogelijkheid om het
verzoek in Duitsland in te dienen en dan was zijn naam waarschijnlijk
gewoon erkend.
Vraag 4
Belangrijkste uitgangspunten namenrecht:
- Art. 1:5 lid 8 BW de eenheid van een naam; eens gekozen blijft ook
gekozen.
- Vrijheidsbeginsel art. 1:5 lid 4 BW.
Naamrecht art. 1:5 BW
Lid 1 geval van alleen een vader of alleen een moeder
Lid 2 eerst 1 ouder, later nog een ouder (bijv. door erkenning)
Lid 3 adoptie
Lid 4 2 ouders, zij kunnen de naam kiezen
Lid 5 twee ouders die niet kiezen, dan automatisch naam van de vader
,Vraag 4a
Wiens achternaam kan Amelie dragen?
1. Wie zijn de juridische ouders? afstammingsrecht art. 1:197 BW (titel 11,
boek 1).
a. Art. 198 lid 1 sub a BW de moeder is Anke.
b. Art. 199 lid 1 sub a BW de vader is Karel (echtpaar met Anke). Je
wordt de juridische vader als je getrouwd bent met de moeder, hoeft
niet eens biologische vader te zijn.
2. Naamrecht art. 1:5 BW. Ze kunnen kiezen op basis van lid 4, omdat
Amelie twee jurdische ouders heeft. + art. 197 BW. Als de ouders geen
keuze maken, dan krijgt het kind de naam van de vader art. 1:5 lid 5 sub a.
Vraag 4b
Het stel wil voor hen en Amelie dezelfde achternaam.
- Voor het kind kunnen ze kiezen
- Voor de partners moet je kijken naar art. 1:9 BW lid 1;de vrouw kan de
naam van de man overnemen (voeren), lid 3; kan ook andersom.
o Hierbij onderscheid tussen voeren en dragen van de naam
Voeren: gebruiken van de naam
Dragen: officiële achternaam
o Je kan ervoor kiezen om elkaars naam te voeren in dagelijks
gebruik, je behoudt dan wel je eigen achternaam.
o Als je elkaars naam echt wilt gaan dragen dan moet je een huwelijk
aangaan en op dat moment beslissen dat je naam wilt overnemen
(om dat op een later moment te doen is heel lastig). Hetzelfde geldt
voor geregistreerd partnerschap.
Vraag 5
Verandert de naam van Latika door de erkenning?
- Wie zijn de juridisch ouders?
o Moeder (geboorte) is Eefke Bosch art. 1:198 lid 1 sub a
o 10 lid 1 Bosch
o Erkenning art. 1:199 sub c door erkenning wordt je juridische
vader jo. 203/204 (voorwaarden erkenning).
o Het zou dan om de situatie van art. 1:5 lid 2 gaan.
o Na erkenning houdt de naam van de moeder, tenzij ze “samen
verklaren” dat het kind de naam van de vader krijgt. De moeder wil
dat hier niet, dus de naam blijft in dit geval Bosch. LET OP:
instemming van de moeder is dus vereist.
Vraag 6a
Art. 1:4 lid 4 verzoekschriftprocedure; als je niet eens bent met naam die de
ambtenaar aan het kind geeft. Dan moet je een verzoek om wijziging van de
naam indienen bij de civiele rechter. Een beroep is niet mogelijk.
Vraag 6b
Art. 1:4 lid 2 BW.
Ongepaste voornamen worden geweigerd door ambtenaren, of als het
overeenkomt met een bestaande geslachtsnaam (je noemt je kind bijvoorbeeld
pot pot).
Nutella is geweigerd in Frankrijk. Vraag is of dit ook in Nederland zou
gebeuren, bijvoorbeeld Bentley (ook een merk) kan wel.
, 4real ook geweigerd in Nieuw-Zeeland. Dit is ongepast, ook zit er een cijfer in
de naam.
Willem-Cornelis Pot toegestaan in Nederland (WC-Pot), het is niet ongepast
genoeg en bovendien is er de mogelijkheid om de achternaam te wijzigen in die
van de andere ouder.
Discussieopdracht
Stelling: “Sekseregistratie dient te worden afgeschaft.”
In de werkgroep zullen we in discussie gaan over deze stelling. De groep wordt
hiervoor in tweeën gedeeld. Bereid de discussie voor door zo veel mogelijk
(minimaal 2) argumenten vóór en tégen de stelling te bedenken, zodat je
voorbereid aan de discussie kan deelnemen, ongeacht of je in de groep voor- of
tegenstanders wordt geplaatst.
Voor argumenten:
- De verplichte registratie is onnodig en het dwingt een grote groep mensen
in hokjes waar ze zich niet thuis voelen. Voor mensen als transgenders kan
dit tot grote (psychische) problemen leiden.
- In veel alledaagse situaties worden mensen hier op onaangename wijze
mee geconfronteerd, zoals bij je legitimatie laten zien bij het nuttigen van
alcohol. Dit kan vernederend zijn voor transgenders en met afschaffing
wordt discriminatie op deze manier tegengegaan.
- Bovendien kan het ook worden gezien als een inbreuk op je privacy.
Andere persoonskenmerken zoals rad, godsdienst en seksuele geaardheid
staan niet op de ID.
Tegenargumenten:
- Het biedt rechtszekerheid m.b.t. wettelijke bepalingen die slechts gelden
voor mannen of slechts voor vrouwen in het kader van het personen- en
familierecht.
- Identificatie van personen wordt bemoeilijkt.
- En sekse-specifiek overheidsbeleid (bijvoorbeeld op terrein van
gezondheid, onderwijs en werkgelegenheid) wordt ook lastiger.