Hoofdstuk 13 Hormonen
§13.1 Hormoonklieren (CE)
Hormoonklieren: organen die elders in het lichaam organen en weefsels activeren. Cellen
maken een hormoon wordt afgegeven aan het bloed alle cellen van je lichaam
cellen met passende receptor reageert.
= Hormonen werken dus alleen bij hun doelwitorganen en -weefsels.
Twee soorten klieren:
1) Exocriene klieren: hebben afvoerbuis, geven via afvoerbuis producten af
(zweetklieren/speekselklieren)
2) Endocriene klieren: hebben GEEN afvoerbuis, geven producten af aan het bloed ( alle
hormoonklieren)
De aansturing gebeurt vooral door de hypofyse (BINAS 88C) prikkelt veel andere
hormoonklieren en activeert organen als botten, nieren en de baarmoeder.
Hypothalamus:
Neurosecretie van: 1) Releasing hormonen: via bloedvaatjes afgegeven aan
hypofysevoorkwab, waardoor deze hormonen gaat afgeven (TSH, FSH, LH, groeihormoon)
2) Inhibiting hormonen: remming van hormoonproductie door de hypofyse
3) Neurohormonen: gemaakt in neuronen waarvan de uitlopers naar de
hypofyseachterkwab lopen, waardoor deze hormonen gaat afgeven.
§13.2 Reacties van cellen op hormonen (CE)
2 soorten hormonen:
- Steroïdhormonen: zijn chemisch verwant aan cholesterol; ze zijn vetachtig en dus
hydrofoob
- Peptidehormonen (eiwithormonen): deze hormonen zijn meestal (poly)peptiden
(eiwitten) en soms ‘omgebouwde’ aminozuren (zogeheten aminozuurderivaten).
Tyrosinehormonen werken hetzelfde als eiwithormonen.
Steroïdhormonen: de geslachtshormonen en de bijnierschorshormonen.
- Hydrofoob, dus niet oplosbaar in water
- Dringen eenvoudig door het celmembraan
- Binden in het cytoplasma een bepaald eiwitmolecuul (receptor). Het hormoon-
receptor-complex dringt door tot in de kern, daar bevindt zich het DNA binding.
Deze binding kan genexpressie stimuleren = leidt tot de aanmaak van bepaalde
eiwitten. Zo stuurt het hormoon-receptor-complex de activiteiten van de cel aan.
Eiwithormonen: ADH, oxytocine en insuline
- Hydrofiel, dus oplosbaar in water
- Kan celmembraan van doelwitcellen niet passeren
- Hormoon (first messenger)bindt aan een voor het hormoon gevoelige receptor in het
celmembraan startsein voor aantal reacties eindresultaat is toename van cAMP,
gevormd uit ATP.
- cAMP (second messenger) heeft invloed op de cel-activiteit (bijvoorbeeld andere
enzymactiviteit)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MaureenJette. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.