Samenvatting
Hoofdstuk 2.4-2.6 samenvatting thema's Maatschappijleer VWO
Samenvatting van de paragrafen 2.4, 2.5 en 2.6 van het boek 'Thema's Maatschappijleer' voor vwo.
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
Voorbeeld 1 van de 4 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Maatschappijleer H. 2.4-2.6§4: Trias politica: scheiding en evenwicht van machten
Trias politica:
Wetgevende macht stelt de wetten op;
Uitvoerende macht voert de wetten uit;
Rechtsprekende macht oordeelt over de juiste toepassing van de wet.
Dit systeem is bedacht om machtsmisbruik te voorkomen. Om machtsmisbruik
binnen een van de drie categorieën te voorkomen, bedacht Montesquieu
(contractfilosoof, §1) het systeem van checks and balances. Daarbij controleren
de machten elkaar en werken ze samen.
De wetgevende macht (bv. Tweede Kamer) controleert de uitvoerende macht
(bv. minister), de rechterlijke macht (bv. rechters) controleert de wetgevende
macht en de wetgevende macht controleert de rechterlijke macht.
Wetgevende macht: De volksvertegenwoordigers (de partijfracties) kunnen een
wetsvoorstel indienen waarover het parlement stemt. De regering (ministers)
kunnen ook wetsvoorstellen indienen. Daardoor hebben we geen strikte
scheiding van de machten. De Tweede Kamer wordt weer gecontroleerd door de
Eerste Kamer.
Uitvoerende macht: ministers voeren met hun ambtenaren de goedgekeurde
wetten uit. Vierde macht: omdat ministers ook aanvullende regels bij de wetten
mogen stellen en het beleid uitvoeren worden zij de vierde macht genoemd.
Parlementaire enquêtecommissie: ministers overleggen vaak met
particulieren en bedrijven. Als er een groot schandaal bekend wordt, kan er
onderzoek worden gedaan of de ambtenaren niet bijvoorbeeld te veel de
belangen van een bedrijf hebben behartigd. Discretionaire bevoegdheid: een
ambtenaar/minister heeft de bevoegdheid om in sommige gevallen zelfstandig
beslissingen te nemen over hoe een wet wordt toegepast wordt.
Rechterlijke macht: rechters, die worden voor het leven benoemd. Rassen- of
klassenjustitie: wanneer een rechter zich laat leiden door het ras/de sociale
afkomst van een van de partijen. De rechterlijke macht controleert de
wetgevende macht door wetten juist toe te passen. Interne controle in de
rechterlijke macht: een van de partijen kan in hoger beroep gaan.
Kaderwetgeving: de wetgevende macht formuleert wetten waarna de
uitvoerende macht die wetten in kan vullen door aanvullende regels.
Jurisprudentie: alle eerder uitspraken van alle rechters samen over een
onderwerp
§5: Rechtsgebieden
Globaal twee rechtsgebieden: privaatrecht en publiekrecht
Privaatrecht = burgerlijk recht = civiel recht: wederzijdse rechten en plichten,
beschreven in het Burgerlijk Wetboek. De verschillende gebieden:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jrva. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen