complete samenvatting van het vak anatomie en fysiologie deel 2, onderdeel van plantkunde. opleiding agro en biotechnologie hogent. met glans geslaagd. samenvatting is gemakkelijk te lezen, waaruit ook belangrijke onderdelen aangeduid worden met een uitroepteken of vermelding 'examen'.
1 Cel
1.1 Inleiding
Cel = vermogen levensprocessen te besturen en te coördineren.
Plantencellen: protoplast omringd door een stevige celwand. Cytoplasma +
celorganellen die gespecialiseerde functies uitvoeren.
1.2 Plantencellen vs. Dierlijke cellen
1.2.1 Structuur plantencel
Weefsels = groep van gelijke cellen.
Mazen = wanden van de cellen.
Plantencellen:
- Celwand (regelmatige vorm)
- Plasmamembraan (jonge cellen → chemische stoffen afgeven naar buiten
(cellulose en pectine) → celwand opbouwen, volgroeide cel: cellulose, pectine,
lignine, cutine en suberine)
- Plasmamembraan ligt tegen de celwand (zichtbaar na plasmolyse = vocht uit
de celinhoud onttrekken)
- Protoplasma (protoplast), bestaat uit eiwitten, vetten en nucleoteïnezuren. =
het substraat van de actieve levensprocessen. Protoplasma: alle celdelen
behalve de celwand.
- Vacuole: omgeven door membraan : tonoplast. Vacuolen vormen holten in de
protoplast, gevuld met celvocht (water, suikers, eiwitten,…) geen levende
stoffen.
- Kern: essentieel voor groei en vermenigvuldiging.
- Jonge cellen: protoplast niet wandstandig → bevatten meerdere kleien
vacuolen.
- Oudere cellen: protoplast wel wandstandig → meerdere kleine vacuolen
meestal versmolten tot 1 grote vacuole.
- Gamma van plastiden: plasten = kleurkorrels
- Intercellulaire ruimten of intercellulairen: holten tussen de cellen, doorgaans
gevuld met water in de wortel en lucht in de stengel of bladeren.
Volgens Van Cotthem:
- Protoplast = cytoplasma + kern
- Cytoplasma onderverdeeld in een schijnbaar
ongestructureerde grondsubstantie: de cytosol en
zogenaamde cytoplasmatische structuren.
- Cytoplasma + kern: levende cellen en celwand +
vacuole = levenloos.
Afmetingen heel uiteenlopend.
1
,1.2.2 Structuur dierlijke cel
- Omgeven door celmembraan
- Nooit een celwand = onregelmatig van vorm
- Celkern meestal relatief groot
- Geen grote vacuole, soms meerdere zeer kleine
- Nooit plastiden.
1.3 prokaryotische cel vs. eukaryotische cel
1.3.1 prokaryotische cellen
- Eenvoudig van structuur
- Erfelijk materiaal ligt vrij in het centrale gedeelte van de cel = geen kern
- Primitief celtype
Bacteriën en cellen van cyanobacteriën (‘blauwwieren’)
1.3.2 Eukaryotische cellen
- Erfelijk materiaal wordt van de rest van de cel gescheiden = kern aanwezig
- Door dubbele membranen omgeven celorganellen aanwezig (mitochondriën,
golgi-apparaat, plastiden,…)
Cellen van zwammen, plantaardige- + dierlijke organismen, eencelligen.
2
, 2 Onderdelen van de cel
2.1 Celwand
2.1.1 Structuur
functie = stevigheid (vb. tegen turgordruk)
→ een door de cel gesynthetiseerd product, bestaat uit niet-levende bestanddelen.
Na celdeling → starten celwandopbouw, na de kerndeling → verdeling van het
cytoplasma (cytokinese) = plasmamembraan en het eerste celwandmateriaal worden
afgezet. → vind plaats in het scheidingsvlak van 2 nieuwe cellen.
Dit scheidingsvlak = fragmoplast (dikke hyaline zone, glasachtige eiwitmassa uit
weefseldelen). Fragmoplast bevat korte eiwitbuisjes (mircrotubuli) → golgiblaasjes
groeperen en vastleggen.
Dictyosoomblaasjes (dictyosoom = celorganel dat deel uitmaakt van het
Golgiapparaat.) zijn omgeven met toekomstig plasmamembraan (toekomstig
celwandmateriaal + middenlamella). Middenlamella = houdt 2 naburige cellen aan
elkaar. Golgiblaasjes, gecentraliseerd in de fragmoplast, versmelten en vormen
celplaat = structuur toekomstig plasmamembraan met daartussen materiaal voor
celwand. Inwendige celplaat = dunne vloeibare film die opstijft door afzetting van
pectine, groeit vanuit het midden naar de oude wanden toe.
Middenlamella ontstaat uit celplaat → pectinestrengen aan elkaar kitten door Ca⁺⁺ of
Mg⁺⁺ (calcium- of magnesium-pectaat). Middenlamella: amorfe bouw (= zonder
duidelijk geordende structuur).
2 dochtercellen zetten een verdikking af tegen de nieuwe middenlamella = primaire
wand. Bevatten microfibrillen (elastische vezels) bestaande uit cellulose en zijn
gerangschikt tot een los netwerk. → ingebed in een matrix van hemicellulose
(verzamelnaam voor een reeks zeer nauw verwante koolhydraten die worden
gemaakt in planten). Primaire wand = elastisch, groei cel.
Microfibrillen samengesteld uit 20tal elementaire fibrillen, die op hun beurt zijn
samengesteld uit een 100tal cellulosefibrillen. Cellulosefibrillen bevatten ongeveer
50-100 cellulosemoleculen.
Cellulose-precursoren (glucose)(precursor = uitgangstof) worden enzymatisch
aaneengekoppeld door synthetases. Precursoren en matrix- materiaal worden
aangevoerd door dictyosoomblaasjes.
Tegen einde celgroei: afzetten secundaire wand tegen primaire laag. Secundaire
wand, gebonden door overgangslamel aan primaire wand. (overgangslamel =
vlechtwerk van microfibrillen). Secundaire wand: meer cellulose (tot 94%) en
evenredig minder matrix- stoffen + microfibrillen parallel gerangschikt.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JoyceRyckaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
