Een vertaalde samenvatting van de slides van het vak Cognitive Neuropsychology gegeven aan Tilburg University. Dit vak kan inbegrepen zijn in je major Cognitive Neuropsychology of als vrije keuzevak. Ook is nog informatie toegevoegd van andere bronnen om moeilijke onderwerpen zoals MRI wat beter te...
Samenvatting Cognitive Neuropsychology
Inhoud
Hoorcollege 1: Introductie (Hoofdstuk 1)...........................................................................................2
Hoorcollege 2: EEG (Hoofdstuk 9 en 10).............................................................................................8
Hoorcollege 3: Structurele neuroimaging (Hoofdstuk 2 en 3)..........................................................16
Hoorcollege 4: MRS en MRI (Hoofdstuk 3, 4 en 5)............................................................................26
Hoorcollege 5: fMRI experimenten (Hoofdstuk 5 en 8)....................................................................30
Hoorcollege 6: fNIRS en PET/SPECT (Hoofdstuk 4.3, 4.5).................................................................35
Hoorcollege 7: Causale methoden (Hoofdstuk 14 en 3.1.5).............................................................40
Hoorcollege 8: Hersenfuncties: een chirurgisch perspectief............................................................48
Hoorcollege 9: Dierenstudies, artikel................................................................................................52
Hoorcollege 10: Beeldvormende genetica........................................................................................56
Hoorcollege 11: Elektrofysiologische neuroimaging.........................................................................61
Hoorcollege 12: Multimodale beeldvorming (Hoofdstuk 13) en kritisch perspectief (Hoofdstuk 7) 68
1
,Hoorcollege 1: Introductie (Hoofdstuk 1)
Cognitieve neuropsychologie = de studie naar de relatie tussen structuur en functie van
het brein en zijn cognitieve functies (zoals taal, geheugen, aandacht, etc.)
Deze cognitieve processen worden onderzocht door
Te kijken naar ‘normale’, gezonde personen
Door individuen met een beschadiging aan het brein. Hier wordt onderzocht naar
de afbreking van deze cognitieve processen. Dit kan als gevolg zijn door een
verworven hersenschade of als gevolg van een ontwikkelingsstoornis.
Wetenschappelijk potentieel vs. Wetenschappelijke fictie
In 2009 gaf Verbeke het volgende als claim: “Hersenscans zullen standaard worden wanneer
iemand solliciteert”.
Voorbeeld:
Hedendaags (2020) worden hersenscans nog steeds niet standaard in de praktijk gebruikt.
Hersenscans worden wel gebruikt als bewijs in de rechtszaal, o.a. voor:
Persoonlijkheidsassessment
Controle van acties. De dader gaat het dan wel toeschrijven aan hun hersenen.
Leugen detectie
Ondanks dat het wordt gebruikt worden hersenscans vaak over geïnterpreteerd door leken.
De overtuigende kracht van “neuro”
Ali et al. (2014) deden een onderzoek bij studenten om te kijken hoeveel ze zouden geloven
in het mom van de neurowetenschap. Zo werden studenten onder andere overtuigd dat een
bepaalde hersenscan zijn gedachten konden voorspellen. In werkelijkheid was deze
hersenscan een haardroger die je in de salon kan zien voorbijkomen. Studenten vonden de
techniek zeer plausibel en waren bijna niet sceptisch.
De claims die gemaakt worden in artikelen die je in de media ziet gaan vaak verder dan het
oorspronkelijke doel van het onderzoek en omvatten vaak niet alle benodigde informatie om
er goede meningen over te kunnen vormen
Is er een objectieve diagnose wat betreft ziekte?
Sommige neurologische stoornissen zijn goed te voorspellen met behulp van neuro-imaging:
hersentumor, dementie en milde cognitieve stoornissen.
In tegenstelling tot psychiatrische en mentale syndromen: depressie, autisme spectrum
stoornis en schizofrenie. Deze zijn minder goed te voorspellen.
2
,Dit verschil is vooral te zien op een hoger groepslevel. Het verschil is helaas niet zo groot en
consistent genoeg om diagnose toe te staan op een individueel persoon.
De basis van neurale signalen
Neuronen bevatten cellichamen (grijze stof)
van de cerebrale cortex en subcorticale
structuren. Aan dit neuron zit een axon (witte
stof).
Zonder input (rusttoestand/rustpotentiaal),
heeft het celmembraan van een neuron een
vast, elektrisch, potentiaal verschil van -70 mV. Er is hier geen sprake van impulsen die zich
voort geleiden. Deze negatieve lading zit aan de binnenkant van het membraan.
Post-synaptisch potentiaal= Er ontstaat een potentiaalverschil dat optreedt door verstoring
van de rustpotentiaal aan het membraan. Dit komt omdat een elektrische prikkel via een
synaps is ontvangen door een dendriet of door het cellichaam. (HC: De vele synapsen van
de dendrieten worden geïntegreerd en samengevormd tot het post-synaptisch potentiaal.)
Dit kan hyper- en depolariseren.
Neurale communicatie
Neurale communicatie gebeurt via actiepotentialen. Een
actiepotentiaal komt tot stand als er een input is van een ander
neuron (dit gaat via neurotransmitters). Deze input is namelijk een
zenuwimpuls die wordt veroorzaakt door een verandering in de
elektrische lading op het celmembraan. Als het neuron ‘vuurt’ plant
deze lading zich voort over het axon en zet dit de eindknopjes aan
tot het uitscheiden van neurotransmitters.
Met als gevolg dat het membraanpotentiaal van het postsynaptisch
neuron gaat de- of hyperpolariseren.
Na verloop van tijd verandert dit membraanpotentiaal van het neuron in functie. Dit is
afgestemd op de input die het postsynaptisch neuron ontvangt.
= signaal
Samenvatting van inputniveau, relatieve mate van exciterende / remmende input,
wanneer actiepotentiaal wordt geactiveerd
Signaal beschrijvingen
Het simpelste signaal is een
sinusvormige oscillatie. Dit is een
golf die 1 keer omhoog en 1 keer
omlaag gaat.
Frequentie = de mate van
verandering in een signaal langs een
bepaalde dimensie zoals tijd of
ruimte. Uitgedrukt in Hz.
1 Hz = een volle cyclus (1 keer omhoog, 1 keer omlaag) in 1 seconde.
Biologische signalen bevatten nooit slechts één frequentie. Dit is alleen ter sprake bij
kunstmatige signalen zoals een pure toon.
3
, Complexe signalen zoals biologische signalen kun je ontleden in frequentie componenten.
Ieder component heeft zijn eigen frequentie, variërend van langzaam tot snel (Hz)
Amplitude: hoe vaak het op en neer gaat, uitwijking
Fase (phase): wanneer het omhoog of omlaag gaat
Frequentie spectrum: het gemeten bereik van frequenties.
Hoogste bereik
- Beperkt door bemonsteringsfrequentie (sampling frequency). Dit is de hoogste
frequentie die gemeten kan worden maar dit wordt beperkt door hoe vaak het
signaal wordt gemeten.
- 0.5 * sampling frequentie (Nyquist sampling theorem)
Laagste bereik
- Beperkt door hoe lang het signaal is gemeten
- 1 / aantal seconde dat is gemeten
Filteren: een specifiek deel van het gemeten frequentiespectrum wordt verzwakt of
uitgesloten. (low-pass, high-pass or band-pass; zie bladzijde 63)
- Lokaalveldpotentialen (LFP): hetzelfde signaal wordt verwerkt via een
laagdoorlaatfilter. Dit zou informatie bevatten over de langzamere veranderingen in
membraanpotentialen van alle nabijgelegen neuronen.
Spectrogram: een matrix
die de sterkte van elke
frequentie op elk moment
in de tijd bevat.
Moleculaire en hemodynamische signalen
Veranderingen in membraanpotentiaal vinden eigenlijk alleen plaats door beweging van
chemische stoffen en moleculen in en uit de neuronen. Elektrofysiologische veranderingen
zijn verbonden met andere soort van veranderingen.
Op een kleine schaal: beweging van chemische substanties en moleculen
Bijvoorbeeld depolarisatie: de influx van Na+, repolarisatie: uitgaande stroom van K+
Bijvoorbeeld hoge concentratie van calcium in actieve, elektrische neuronen 2
foton calciumbeeldvorming
Op een grotere schaal: hemodynamica
De bloedtoevoer wordt aangepast aan de huidige behoeften en verandert dus in de
loop van de tijd.
Weergave van de huidige energiebehoefte en de veranderingen over tijd (vaak d.m.v.
bloedtoevoer)
Het fMRI signaal reflecteert meerdere hemodynamische correlaten van neurale
activiteit. Hoogste spatiële resolutie.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper neuropsychologietilburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.
