College aantekeningen
Verdieping formeel strafrecht werkgroep 8
- Instelling
- Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Verdieping formeel strafrecht werkgroep 8. De kroongetuige. Uitdrukkelijk onderbouwd standpunt
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
WERKGROEP 8DE KROONGETUIGE
J. Crijns, M. Dubbelaar & K. Pitcher, ‘Overgeleverd aan de wolven? De toekomst van de
kroongetuige in het Nederlands strafproces’, Nederlands Juristenblad 2018/1099.
S. Janssen, ‘De kroongetuige: een tussenstand’, Strafblad 2019/31.
B. Groothoff, ‘De Kroongetuigenregeling van de toekomst: een antwoord op drie problemen’,
Tijdschrift Praktijkwijzer Strafrecht 2019/2.
Algemeen
Wettelijke regeling ex art. 226g Sv.
Een kroongetuige is een verdachte die bereid is een getuigenverklaring af te leggen in de strafzaak
tegen een andere verdachte in ruil voor een toezegging. De kroongetuige sluit twee overeenkomsten
met het OM. Een verklaringsovereenkomst en een getuigenbeschermingsovereenkomst. De
verklaringsovereenkomst wordt gesloten op basis van art. 226g Sv jo art. 44a Sr. Uit art. 226 lid 1 Sv
volgt dat de ovj bevoegd is om een afspraak te maken met de kroongetuige die strekt tot
strafvermindering in ruil voor een verklaring. Kroongetuigen kunnen alleen worden ingezet voor de
opsporing en vervolging van misdrijven als omschreven in art. 67 lid 1 Sv die gepleegd zijn in
georganiseerd verband en gezien de aard of samenhang met andere door de verdachte begane
misdrijven een ernstige inbreuk op de rechtsorde opleveren. of misdrijven waarop een
gevangenisstraf van 8jr of meer op staat. Dit past bij het doel van de wetgever om dit middel vooral
in te zetten om georganiseerde criminaliteit te bestrijden.
Op grond van art. 226g lid 2 Sv dient de verklaringsovereenkomst op schrift te zijn gesteld en bevat
een zo nauwkeurig mogelijke omschrijving van 1) de misdrijven en verdachten waarover de getuige
bereid is te verklaren, 2) de strafbare feiten en zaak waarin de getuige zelf als verdachte zal worden
vervolgd, 3) de voorwaarden die aan de verdachte worden gesteld, 4) de inhoud van de toezegging
van de ovj.
Welke toezeggingen?
Om de getuige te bewegen om daadwerkelijk over te gaan tot medewerking met justitie kunnen de
volgende toezeggingen worden gedaan aan een kroongetuige. 1) Vermindering van maximaal 50%
van de te eisen straf ex art. 226g lid 1 Sv jo art. 44a Sr. 2) Op grond van art. 226k lid 1 jo art. 44a Sr
kan aan een getuige die reeds onherroepelijk is veroordeeld ook een toezegging worden gedaan van
vermindering van max 50% van de opgelegde straf indien de getuige een verzoekschrift tot gratie
indient. 3) daarnaast is er het gunstbetoon ex art. 226g lid 4 waaronder bv de toepassing van een
milder detentieregime onder kan vallen. Het toezeggen van een financiële beloning is niet
toegestaan. Op grond van art. 44a lid 1 Sr kan de rechter de ovj volgen in de strafvermindering, maar
houdt er rekening mee dat door het afleggen van een getuigenverklaring een belangrijke bijdrage is
of kan worden geleverd aan de opsporing of vervolging van strafbare feiten.
Rechtmatigheidstoets
Art 226g lid 3 Sv bepaalt dat de ovj de RC verzoekt om de afspraak op rechtmatigheid te toetsen. Ogv
art. 226h lid 3 Sv toetst de RC de rechtmatigheid van de voorgenomen afspraak ogv dringende
noodzaak en met het belang van het verkrijgen van de door de kroongetuige af te leggen verklaring.
Ook geeft de RC een oordeel over de betrouwbaarheid van de kroongetuige. Door de toewijzende
beslissing van de RC komt de verklaringsovereenkomst tot stand. Art.226j lid 1 Sv bepaalt dat de
kroongetuige door de RC zal worden gehoord.
, Getuigenbeschermingsovereenkomst
De medewerking van de kroongetuige brengt grote risico’s mee voor zijn eigen veiligheid en diens
familie. Om die reden rust op de overheid de plicht om maatregelen te treffen ter bescherming van
de kroongetuige. De afspraken omtrent de bescherming moeten juridisch los worden gezien van de
verklaringsovereenkomst. Het gaat om twee afzonderlijke trajecten waarvoor het binnen OM en de
politie verschillende functionarissen en eenheden verantwoordelijk voor zijn. De wettelijke regels
voor bescherming van de kroongetuige zijn te vinden in artikel 226i Sv, daarin wordt alleen maar
geregeld dat de minister van justitie en veiligheid door middel van een algemene maatregel van
bestuur specifieke maatregelen voor de feitelijke bescherming van getuigen.
Inzet in de praktijk
Uit empirisch onderzoek blijkt dat van 2006 tot 2016 slechts aan 5 getuigen toezeggingen zijn gedaan
in drie verschillende strafzaken. Achter de schermen worden veel oriënterende gesprekken gevoerd
met potentiële getuigen, maar in de helft van de gevallen ziet justitie geen heil in de toezeggingen
door bv gebrek aan capaciteit, budget of expertise, in de andere helft vindt de getuige het zelf niet
waard. Dit heeft dan te maken met de hoogte van de strafkorting of de invulling van het
getuigenbeschermingstraject. Ook is het middel tot dusver slechts ingezet voor het ophelderen van
zware strafbare feiten met een geweldscomponent en doorgaans in georganiseerd gepleegd en dat
terwijl de getuigen zelf ook worden verdacht van betrokkenheid bij ernstige delicten ook hebben de
getuigen tot nu toe allemaal de maximaal toelaatbare strafvermindering van 50% gekregen. Vooral
verdachten die zelf ook van zware delicten worden verdacht lijken dus van deze regeling te
profiteren.
Succes: passage-proces
Toepassing van het instrument laat in de weinige zaken wel resultaat zien. In het Passage-proces
werden hoofdverdachten Jesse R. en Dino S. tot een levenlevenslange gevangenisstraf veroordeeld
primair op basis van de getuigenissen van de kroongetuigen. Maar, er was bij de kroongetuigen Peter
La Serpe en Fred Ros geen ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel en kregen ze een
pakket van 1,4 miljoen euro om zichzelf in veiligheid te voorzien. De vraag is of dit niet onder de
financiële beloning kan wordt geschaard, hetgeen juist niet is toegestaan.
Tegenslag: Marengo-proces
Dat het aanstellen van kroongetuigen ook gevaren met zich meebrengt, bewijst het marengo-proces
waarin Nabil B als kroongetuige werd gepresenteerd. Zes dagen na deze bekendmaking werd de
broer van de kroongetuige gedood. Een half jaar later werd ook de advocaat van de kroongetuige
gedood. Hierbij rijst de vraag of kroongetuigedeals nog wenselijk zijn in een dusdanige gewelddadig
circuit. Dit onderwerp is heel actueel en dat blijkt ook wel uit het interview dat onlangs verscheen in
de Volkskrant met de broer van Nabil B.
Verruimen van de kroongetuigenregeling
Er wordt in de literatuur ook wel gepleit voor een verruiming van de kroongetuigenregeling. De top
van het OM uit al langer de wens om meer en andere toezegging te kunnen doen. Ook bestaat de
wens om de regeling bij minder zware delictsvormen te kunnen toepassen.
Crijns, Dubbelaar en Pitcher pleiten voor een gedifferentieerde aanpak waarbij een kroongetuige die
zelf minder ernstige strafbare feiten heeft gepleegd, verstrekkende toezeggingen kunnen worden
gedaan. In uitzonderlijke gevallen zelf het geheel achterwege laten van strafoplegging.
Uitdrukkelijk onderbouwd standpunt
Het inzetten van kroongetuigen in zware strafzaken moet worden afgeschaft. Dan gaat het om 8jr en
4jr feiten in georganiseerd verband en huidige regeling zoals deze in Nederland geldt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ingridp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen