Vermogens en Ondernemersrecht
Week 1: Hoofdstuk 1 Algemene inleiding/indeling recht
Recht = Het geheel van alle regels en
normen die door de overheid zijn
vastgelegd. Deze *rechtsregels worden 2 Functies:
door de overheid gehandhaafd. * Het ordenen van het menselijk
gedrag en de samenleving
* Geschilbeslechting
Rechtsregels zij normen die zijn vastgelegd
in rechtsbronnen zoals wetten.
De handhaving hiervan gebeurd
d.m.v. gedragsvoorschriften
(geboden en verboden)
Kenmerken:
Rechtsregels worden gesteld en gehandhaafd door de
overheid
Rechtsregels gelden in beginsel voor iedereen
Rechtsregels gaan in het algemeen voor andere regels
en normen
Waar vind ik recht?
In rechtsbronnen:
- De wet ( belangrijkste rechtsbron)
- Jurisprudentie ( = eerder gedane rechterlijke uitspraken) : Hoe kan je een algemene regel ( wet) toepassen
op individueel. Een rechtelijke uitspraak heeft alleen betrekking op diegene die bij de rechtszaak betrokken
is.
- Verdrag
- Gewoonterecht /ongeschreven recht
Indeling recht ( rechtsgebieden)
Staatsrecht
Publiekrecht Bestuursrecht
Recht
Strafrecht
Privaatrecht Belastingrecht
1
, Andere manier van indelen van recht:
Formeel en materieel recht:
o Formeel recht -> het procesrecht. Bijvoorbeeld als er ruzie is tussen de koper en de verkoper
omdat de koper niet betaald, dit gaat via het procesrecht.
o Materieel recht -> Het recht dat iemand verplichtingen oplegt of rechten toekent.
Bijvoorbeeld als iemand een fiets koopt heeft diegene het recht om de fiets te krijgen en de
plicht om te betalen.
De wet in formele- en materiele zin:
o Formele wet: Wet dat tot stand is gekomen in samenwerking tussen de regering en 2e en 1e
kamer ( het parlement)
o Materiele wet: een regeling van een daartoe bevoegd orgaan ( dus geen regering of
parlement) dat algemeen verbindende voorschriften bevat. Bijvoorbeeld verordening of
algemene maatregel van bestuur.
* Publiekrecht -> De overheid speelt hier een hele belangrijke rol en is hier de initiator (degene die het eerste
overgaat tot besluitvorming. Publiekrecht gaat over de inrichting van de staat.
* Privaatrecht -> De initiator is de burger of een bedrijf, wat gaat er tussen de burger en het bedrijf om? Dit
zijn de juridische verhoudingen tussen burgers onderling of tussen burgers en bedrijven. Het belangrijkste
wetboek hier is het burgerlijk wetboek. In het privaatrecht is er nog weleens sprake van aanvullend recht
( je kan afwijken van het burgerlijk wetboek).
Het privaat ligt bij de burger ( ook wel burgerlijk recht of civiele recht genoemd). Bijvoorbeeld
echtscheiding, arbeidsovereenkomsten, koop en verkoop, schade, onrechtmatige daad.
* Het staatsrecht -> wat mag de regering en wat mag de tweede kamer
* Het bestuursrecht -> wat mag de overheid aan regelgeving doen. Hierbij gaat het over de verhouding tussen
de overheid en burger. De overheid treed op als overheid als de overheid gebruik maakt van gezag
( bijvoorbeeld het geven van een vergunning).
* Het strafrecht -> Dit heeft niet veel betrekking op de accountant dus zal niet/nauwelijks van pas komen
* Het belastingrecht -> Dit zal bij een ander vak behandeld worden
Privaatrecht Strafrecht Bestuursrecht
Rol van de Geen/weinig De overheid treedt op als De overheid treedt op als
overheid Gaat tussen de burgers onderling corrector maker van het beleid
of tussen burgers en bedrijven
Enkele - De redelijkheid en billijkheid Legaliteitsbeginsel Legaliteitsbeginsel
rechtsbeginselen - Goede trouw Rechten van verdachten Rechtmatigheid
- Vrijheid (uitzon. Familierecht)
Rechtsbescherming Arrondissementsrechtbank: Arrondissementsrechtbank: Bezwaar of administratief
a. Kantonrechter a. Kantonrechter beroep
b. Arrondissementsrechtbank b. Kinderrechter - Arrondissementsrechtbank
Gerechtshof c. Politierechter Afdeling bestuursrecht
Hoge Raad d. Arrondisementsrb. - Raad van State of de
Uitzondering: belasting en Gerechtshof Centrale Raad van beroep
arbeidszaken Hoge Raad
2
,Legaliteitsbeginsel = de overheid moet zorgen dat ze bij het maken van het beleid binnen de wet blijft.
Vonnis = Uitspraak van de rechter
Rechterlijke organisatie: In Nederland kennen we de rechter die uiteindelijke uitspraak doet wanneer burgers ruzie
hebben of als iemand iets heeft gedaan wat strafrechtelijk verboden is. De rechter moet onafhankelijk zijn van de
overheid: Trias Politica. Kenmerken van rechtelijke organisatie:
Onafhankelijke rechter
Benoeming rechters voor het leven
Salaris bij formele wet geregeld
Wettelijk geregeld door hoeveel rechters bij een proces rechtspreken
Een rechter is niet ondergeschikt aan een andere rechter
De taken van de rechter staan in artikel 112 en 113 van de Grondwet
De rechtspraak in Nederland is opgebouwd uit diverse instanties
Belangrijk bij burgerlijk procesrecht:
De openbaarheid, iedereen mag de zittingen bijwonen
Je bent verplicht een advocaat te hebben, met uitzondering bij de kantonrechter ( hier gaat het namelijk om
kleine zaken, waardoor de prijs van een advocaat hoger is dan überhaupt het feit).
Hoor en wederhoor, beide partijen moeten de mogelijkheid hebben om zijn/haar zegje te doen, dit is echter
niet verplicht
De lijdelijkheid van de rechter, de rechter is er NIET op uit om de waarheid te achterhalen, maar hij gaat uit
van de waarheid zoals die door partijen naar voren is gebracht. Dus als de ene persoon de waarheid vertelt
en de ander gaat er niet op in dan neemt de rechter aan dat dat hun waarheid zal zijn. Bij strafrecht zal de
rechter wel alles eraan doen om de waarheid te achterhalen.
De rechtbank, civiele rechtspraak. Wetboek van rechtsvordering ( RV)
De partijen zijn in een burgerlijke rechtsvordering een eiser en een gedaagde
De procedure begint met een dagvaarding ( de eisende partij moet zeggen wat de reden is en wat de eis
is, dit moet nauwkeurig anders wordt dit nietig verklaard). De deurwaarder brengt de dagvaarding uit
Absolute competentie: Bij welke rechter moet gestart worden? ( dit staat in de wet). Je begint bij de
rechter tenzij de kantonrechter gevoegd is ( wanneer het om gespecialiseerde onderdelen gaat, waar de
kantonrechter kennis van heeft, zoals arbeidszaken, alles wat te maken heeft met huur, en
consumentenovereenkomsten, alles wat een waarde heeft onder de 25000 euro.
Relatieve competentie: Welk gebied moet je zijn, dus in de woonplaats van de gedaagde ( eiser). Bij een
onderneming is het formele gebied ( wat staat er in de KVK)
Kort geding: Als er haast is bij een procedure, je kan ook spoedeisend naar de rechter. Er moet dan een
voorlopige voorziening worden gevraagd en dit moet uitvoerbaar bij voorraad zijn
Rechtsmiddelen: Opbouw rechterlijke organisatie: ( privaatrecht en strafrecht, dit geld niet voor bestuursrecht ( zie
3e kolom en derde rij van bovenstaande tabel)).
1. Iedereen die een zaak heeft die moet allereerst beginnen bij de rechtbank ( meervoudige kamer of
kantonrechter)
2. Ben je het er niet mee eens dan kan je naar het gerechtshof. Je gaat dan in beroep en de zaak wordt
opnieuw bekeken en de uitspraak hiervan heet een arrest
3. Ben je het niet eens met het gerechtshof dan ga je naar de Hoge Raad. Dit is een langdurige en dure kwestie.
Je gaat is cassatie en de hoge raad doet alleen uitspraak over juridische zaken en niet over feiten. Dus niet
3
, dat de een zegt het is een rode fiets en de ander een gele fiets maar wel als er twijfel is over de levering en
wat het moment van leveren is.
Week 2: Hoofdstuk 12 Eigendom en overeenkomst
Dit zijn twee belangrijke onderdelen binnen het privaatrecht. Eigendom en een overeenkomst behoren tot het
vermogensrecht. Vermogen = het geheel van op geld waardeerbare rechten en plichten ( dit zijn geen zaken). Het
gaat dus over een recht dat overdraagbaar is of iemand een stoffelijk voordeel geeft of wel in de toekomst een
voordeel kan verschaffen
Wil je spreken van vermogensrecht
Het recht dat hoort bij een vermogen van iemand en wat dus overdraagbaar
dan moet voldaan worden aan art. 6
(verhandelbaar) is. Bij het vermogen horen activa en passiva (eigendom dus
van boek 3 BW
eigendomsrecht) . Het hoeft niet perse te gaan om het geld zelf, maar het
* Eigendom behoort tot iemands vermogen als het op geld waardeerbaar is en dat
* Octrooi betekend dat er rechten aan kunnen worden verleend. Een verplichting van
* Auteursrecht de passiva behoort ook tot het vermogensrecht dus bijvoorbeeld de
* merkenrecht verplichting om te betalen.
* vorderingen
Goederenrecht Verbintenisrecht
Regels voor de Regels voor de verhouding tussen burgers
verhouding tussen Onderling
burgers en goederen
Bij koop of ruil ( je hebt een relatie
met een ander) , de waarde op geld
- Wie er recht kunnen uitvoeren op een goed
is waardeerbaar. Er zijn dus altijd 2
- Wat die rechten zijn
zijdes, een recht en een plicht.
- Wat de zeggenschap over deze goederen zijn
Ontstaan door:
Het goederenrecht is een stukje dwingend recht, dus
- Overeenkomsten
je mag er niet teveel van afwijken. Dit is dan ook een
- Onrechtmatige daad
gesloten systeem.
Het verbintenissenrecht is een
Goederen = zaken + vermogensrechten ( art. 3:1
vrijwel open stelsel, dit betekend
BW)
dat we redelijk vrij zijn om te
We spreken bij recht niet over activa en passiva
bepalen welke verbintenissen we
maar goederen.
met andere aangaan, zolang het
niet in strijd is met bindend recht.
-> Zaken zijn voor menselijke beheersing stoffelijke voorwerpen ( art. 3:2 BW). Bijvoorbeeld Huizen, grond,
bedrijfspand, fiets, auto. Je kan een zaak onderverdelen in roerend en onroerende zaken (art. 3:3 BW).
4
