Samenvatting Kennistoets orthopedie 2: Pathologie
Fracturen algemeen, letsel heup en bovenbeen, letsel van schouder regio, letsel van elleboog- onderarm-pols en hand, letsel van de knie, letsel van het perifeer zenuwstelsel.
Dit is een samenvatting van de gegeven colleges. Bij het maken van dez...
,Fractuurleer
Leerdoel: De student kan de orthopedie beschrijven en verklaren van: fracturen (algemene aspecten).
Fractuur
• Definitie: een fractuur is een onderbreking van de rigide structuur en continuïteit van een bot.
Dit kan uiteenlopen van een scheurtje tot een volledig verbrijzeling.
Een fractuur gaat vaak gepaard met schade aan omliggende weefsels/ structuren/ gewrichten,
zoals bijvoorbeeld bloedvaten en zenuwen.
• Oorzaak:
➢ Trauma: direct (een stoot) of indirect (inslag op de gebogen knie met als gevolg breuk
femurhals)
➢ Stress/ vermoeidheidsfracturen: ontstaan in een normaal bot, bij een gezond persoon,
zonder trauma door repeterende ongewone belasting (herhaalde stress of
overbelasting). Bijvoorbeeld marsfractuur.
➢ Pathologische fracturen (maligniteit, osteoporose): ontstaat door geen of minimaal
trauma, in een bot dat al verzwakt is door bijvoorbeeld een botaandoening
(osteogenesis imperfecta), primaire maligniteit, metastase of cysten. Wordt naast een
röntgenfoto ook in het lab onderzocht doormiddel van een bloedonderzoek en/of
biopt voor een diagnose.
➢ Kinderen: ‘spontane’, battered child, epifysair schijf: vaak incompleet (bijv. greenstick),
minder dislocatie (door een dikker periost), snellere genezing, zelden ‘non-union’,
betere remodellering. Eventueel een mal-union, zie je vaak bij bepaalde type fracturen
van de groeischijf
(Salter- Harris classificatie)
!!als er fracturen zijn ontstaan in of dicht bij een gewricht moet er opgepast worden,
met name door de groeischijf; kan gevolgen hebben voor groei bij kinderen!!
• Anamnese fractuur:
Wordt vaak veroorzaakt door trauma, sprake van acute heftige pijn en functieverlies: dit zijn,
losgezien van functieverlies, echter geen specifieke kenmerken voor een fractuur. Wat wel?
Standsverandering!
Pagina | 2
, • (Lichamelijk) onderzoek fractuur:
Om welke fractuur gaat het? Is de huid intact (strakstaande huid= teken dat er een bot bijna
door de huid steekt) Is er sprake van een standsverandering? Stabiele of instabiele fractuur?
Maar er wordt ook gekeken naar vroege complicaties die een snelle aanpak nodig hebben:
doorbloedingstoornissen (kleur huid), letsel aan zenuw of compartimentsyndroom
Bij een fractuur zie je vaak zwelling, hematoom, deformiteit, functiestoornis.
➢ Röntgen 5 x2
▪ 2 richtingen/ aanzichten
▪ 2 gewrichten (aanpalend aan het letsel)
▪ 2 extremiteiten (links en rechts)
▪ 2 verwondingen (bijvoorbeeld bij femurfractuur ook de wervelkolom en
bekken
▪ 2 tijdstippen (na 1-2 weken)
➢ (3D) CT- scan of MRI: nodig bij moeilijke fracturen
Classificatie:
Op basis van:
• Locatie in het bot
➢ Intra articulair: de fractuurlijn doorloopt tot aan het
gewrichtsoppervlakte
➢ Meta- en epifysair: de fractuur is gelokaliseerd in de metafyse of
epifyse (spongieuze (trabeculair) bot)
➢ Diafysair: de fractuur is gelokaliseerd in de diafyse (corticaal bot)
• Gesloten/ open
Afbeelding 02. Classificatie fracturen locatie bot
➢ Gesloten: Overliggende huid is intact
➢ Open (gecompliceerd fractuur: sprake van een huidwond met een open verbinding tussen
fractuur en de buitenwereld. Er is hierbij meer schade aan de weke delen (neuro- en/of
vasculaire schade) en een hoger risico op infecties dan een gesloten fractuur.
Tabel Classificatie van open/gecompliceerde fracturen volgens Gustilo& Anderson
Type I Kleine wonden <5 cm (PP: <1 cm)
Minimaal weke delen schade
Geen contaminatie* (huidperforatie door de botuiteinden van binnen naar buiten)
Type II Grote verwondingen >5 cm (PP: >1 cm en <10 cm)
Weinig/ geen gedevitaliseerd weefsel
Minimale weke delen schade (huidperforatie door kracht van buiten naar binnen)
Zonder ernstige contaminatie
Type III A: Wond met elke afmeting maar met uitgebreide huid- en wekedelen schade (laceratie, lapverwonding),
terwijl de fractuur nog redelijk bedekt wordt door de gelaedeerde huid en weke delen
(PP: Uitgebreid weke delen letsel met nog adequate bedekking van de ossale structuren)
B: Meer uitgebreide weke delenbeschadiging (crush) of zelfs weefselverlies, waardoor de fractuurdelen
onbedekt kunnen zijn. Uitgebreide periostale stripping en contaminatie
(Uitgebreid weke delen letsel zonder adequate bedekking van de ossale structuren/ periostale stripping of
ernstige contaminatie van de wond.)
C: Gecompliceerde fracturen met arterieel laesie, waardoor acute ischaemie, bijna volledige traumatische
amputatie welke behandeling behoeft.
( PP: gecompliceerde fractuur met arterieel letsel of bijna volledig traumatische amputatie welke
behandeling behoeft)
* contaminatie= verontreiniging of besmetting met chemische stof of bacterie
Pagina | 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ysabeauflietstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
