Deze samenvatting gaat over maatschappijleer, en dan het stuk over rechtsstaat. Alles staat erin: rechtsstaat, grondwet, kiesrecht, strafrecht, trias politica, grondrechten, straffen, overtredingen en misdrijven, rechtszaak, vs en nl, en de belangrijkste artikelen in de grondwet
Samenvatting maatschappijleer
Hoofdstuk 2
Grondwet:
- begrenst de macht van de staat en garandeert daarmee de vrijheden van de burgers
- legt fundamentele rechten van burgers vast
- geeft aan hoe de belangrijkste organen van de staat in grote lijnen zijn georganiseerd
- drukt de eenheid van de natie uit.
1789 Franse revolutie
1798 Staatsregeling Bataafse Republiek→ iedereen gelijk voor de wet
1813 Val van Napoleon
1814 Nederland krijgt eerste echte grondwet waarin de macht van Koning Willem I
wordt vastgelegd
1815 Grondwetswijziging (België erbij)
1840 Grondwetswijziging (België weg)
1848 Grondwetswijziging door Thorbecke.
Constitutionele monarchie: positie van de koning staat in de Grondwet .
Kiesrecht in Nederland:
▪ Vanaf halverwege 19e eeuw vinden in heel Europa vinden revoluties plaats, gekeerd
tegen vorsten.
▪ 1848: Kamerlid Thorbecke stelt een grondwetswijziging voor. Koning Willem II stemt in
met een grondwet waarin zijn macht wordt ingeperkt.
▪ De democratie werd vergroot door censuskiesrecht: mannelijke burgers die belasting
betaalden mogen stemmen bij verkiezingen voor de Tweede Kamer.
Nachtwakersstaat: Staat die zich voornamelijk inzet voor bewaking van veiligheid van de
burgers en de noodzakelijke voorwaarden realiseert voor economische groei.
Klassieke grondrechten: bij klassieke grondrechten heeft de overheid een passieve rol
(behalve bij kiesrecht). Wanneer een burger vindt dat zijn grondrecht geschonden is, kan hij
naar de rechter stappen.
Gelijke behandeling: verbod op discriminatie
Persoonlijke vrijheid: Bijv. privacy, vrijheid van godsdienst, onderwijs
Politieke vrijheid: Bijv. algemeen kiesrecht, vrijheid van meningsuiting
Sociale grondrechten: overheid heeft een actieve rol, maar burgers kunnen sociale
grondrechten niet bij de rechter afdwingen.
Door deze grondrechten werd het van een klassieke rechtsstaat een verzorgingsstaat.
Wederkerige erkenning:
▪ De principiële erkenning van elkaars vrijheid en gelijkheid is een belangrijke
voorwaarde voor de rechtsstaat.
▪ Wederkerige erkenning: “Wat je voor jezelf opeist, moet je ook accepteren bij
anderen”.
▪ Uitoefening van je grondrechten mag andermans grondrechten niet aantasten. Achter
grondwetsartikelen staat daarom soms:
“behoudens ieders verantwoordelijkheid voor de wet”.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jhbos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.
