Alle kennisclips zijn uitgewerkt met bijbehorende hoofdstukken erbij. Dit mag je klein printen en op post its plakken. Door deze aantekeningen een 9 gehaald op de toets.
Kennisclips behorend bij sociale en culturele antropologie (toets 5-11)
Kennisclips les cultuur (bijbehorend: H2)
Interculturele competenties
Interculturele competenties ontwikkelen, zodat je een goede hulpverlener kunt worden.
Het profiel van een culturele competente hulpverlener bestaat uit 3 dimensies (volgens
Shadid):
1. Kennis van omstandigheden en cultuur van diverse groepen
2. Motivatie en houding om vanuit de werkelijkheid van de cliënt te kijken
3. Specifieke communicatie en sociale vaardigheden zodat je om kunt gaan met
verschillende mensen.
Deze 3 staan niet los van elkaar.
Deze 3 dimensies lijden ertoe dat Shadid een interculturele hulpverlener omschrijft als
iemand die 10 competenties heeft:
Een intercultureel persoon is iemand die……
1. weinig vooroordelen heeft
2. over een sterk empathisch vermogen beschikt.
3. Open minded
4. Bereid de wereld via de bril van een ander te bekijken
5. Tolereert ambiguïteit: dit is het vermogen om dubbelzinnige situaties en tegenstrijdig
gedrag te tolereren. Bijvoorbeeld de rol die religie kan spelen in iemands leven. Het
kan kracht geven maar ook bijdragen aan gevoelens van schaamte en schuld.
6. Een cultuur relativistische houding: een houding waarbij men ervan uitgaat dat
culturen niet simpelweg met elkaar vergeleken kunnen worden. Je kunt de ander
alleen begrijpen als een verklaring wordt gezocht in de cultuur van de ander
7. Past zich gemakkelijk aan in nieuwe en onbekende situaties
8. Kennis van de omstandigheden en culturen van andere groepen
9. Zoekt naar overeenkomsten in omgang met anderen in plaats van verschillen
10. Respecteert anderen en houdt rekening met hun wensen
Deze ontwikkel je niet zomaar snel even, het is een lang leerproces.
Kennisclip wat is cultuur?
Cultuur is niet statisch, het is continue in beweging. Cultuur binnen landen en zelfs binnen
steden kunnen sterk van elkaar verschillen.
Wat is cultuur? (H1 van het boekje geeft verschillende definities die ons allemaal iets
vertellen over wat cultuur precies is)
Cultuur heeft te maken met die aspecten van de menselijke cognitie en activiteiten die zijn
afgeleid van wat we leren als lid van de samenleving, waarbij we niet moeten vergeten dat
veel van wat mensen leren hun nooit expliciet is onderwezen.
Dus: cultuur wordt veelal onbedoeld overgebracht (p. 47-48)
Zowel de fysieke als de culturele omgeving is bepalend voor de manier waarop we tegen de
wereld aankijken (p. 50 – 51) hierbij kun je denken aan regen en slecht weer in NL, waardoor
in NL mensen meer geld uitgeven aan ons huis. We praten er veel over, omdat het ons
humeur beïnvloed. Ook landschap beïnvloed cultuur, het is plat, dus ideaal om te fietsen. We
zijn ons bewust van het gevaar van water dus daarom hebben we waterschappen.
Dus: fysieke en culturele omgeving zijn van invloed.
,Onze culturele bril bepaalt ook hoe we onze eigen wereld bekijken en over hoe we naar
anderen kijken. Hierbij kijken we vaak eerst naar verschillen, maar we moeten ook kijken
naar de overeenkomsten. De overeenkomst is dat iedere cultuur classificeert, maar wat er
binnen die classificatie valt verschilt (p. 51 – 58). We hebben bijvoorbeeld categorieën als
eetbaar en niet-eetbaar. Uien zien wij als eetbaar, maar in andere culturen als niet-eetbaar.
In andere culturen is het gebruikelijk om de hersens van geiten te eten, daar zouden wij niet
aan moeten denken.
Dus: culturele bril bepaalt onze kijk.
Cultuur is geen ding, maar een leermiddel betekenis te ontdekken in het sociale leven (p.
63). Cultuur bestaat uit maatstaven om te besluiten (p. 60):
- Wat iets kan zijn
- Wat je van iets vindt
- Wat je eraan moet doen
- Hoe je dit aanpakt
Dus: leermiddel om betekenis te ontdekken.
De inhoud van cultuur is het product van willekeurige, historische ervaringen van een volk (p.
64 – 65).
Dus: product van willekeurige historische ervaringen
Tot slot, we kunnen de volgende conclusie trekken.
Je kan zeggen dat je recht hebt je met andermans zaken te bemoeien (…) maar zo’n
aanspraak mag je alleen met de grootste voorzichtigheid en aarzeling maken, en pas na een
oprechte en gedegen poging om in de desbetreffende culturele context te begrijpen waar je
nu precies bezwaar tegen maakt (p. 68).
Kennisclip etnocentrisme
Iedereen is hier op een bepaald moment toe geneigd en hier moeten we ons bewust van
worden.
Etnocentrisme: het beoordelen van een andere cultuur waarbij je uitgaat van je eigen
normen en waarden en je die normen als superieur beschouwt.
Dit soort denkbeelden zorgen voor discriminatie en racisme en in het meest extreme geval
lijdt dit tot slavernij en genocide. Ook vandaag de dag zien we dit soort denkbeelden terug bij
volksvertegenwoordigers bijvoorbeeld, denk aan Wilders. Wij hebben hier erg veel te danken
aan de Arabieren, denk aan wiskunde, filosofie en alle andere dingen zoals medicijnen,
scheikunde, aardrijkskunde enz.
Etnocentrische denkbeelden van anderen over ons kunnen ook heel verhelderend zijn. We
zijn geneigd om de westerse samenleving als beter en meer ontwikkeld gezien. Denk
bijvoorbeeld aan het voorbeeld dat kinderen hier in een klas moeten zitten en geen geluid
mogen maken en als ze wel geluid maken of te druk zijn, krijgen ze drugs om rustig te zijn.
Ook het eten zit vol met rare chemische stoffen. Hier staan wij niet bij stil, maar een andere
cultuur misschien wel.
Als je iemands reactie vanuit zijn of haar cultuur bekijkt brengt ons dit veel verder.
Kennisclip cultuurrelativisme
De inhoud van cultuur is het product van willekeurige, historische ervaringen van een volk (p.
64-65).
, Alleen vanuit de cultuur van de ander kan je de ander begrijpen. Omdat culturen ook
veranderen moet je je ook telkens weer opnieuw inleven. De methode van het
cultuurrelativisme kan je hierbij helpen.
Methode van het cultuur relativisme
In het artikel culturele antropologie en cultuur relativisme wordt dit dieper uitgewerkt.
Hoe kun je dit toepassen:
Uitgangspunt:
- iedere cultuur moet bekeken / onderzocht worden vanuit het oogpunt van de ander
- We proberen onze eigen culturele bril zo veel mogelijk af te zetten. Je moet je eigen
referentiekader even parkeren.
Doel: de wereld door de ogen van een ander bekijken. (niet: wat raar/ wel: verwonderen,
afvragen waarom?)
Voorbeelden:
Waarom pleegde Al Qaida deze aanslagen?
Deze veroordelen we natuurlijk altijd. Maar alleen wanneer we deze beweegredenen weten
kunnen we het een volgende keer voorkomen.
Waarom worden meisjes besneden?
Je kan het afkeuren, vervolgen. Pas wanneer je gaat snappen wat de functie eis van het
besneden worden kun je er daadwerkelijk wat van snappen.
Waarom sluiten mensen zich aan bij IS?
Wil je dit voorkomen waarom mensen dit doen dan zal je je moeten verdiepen in de
beweegredenen. Deze vraag zul je dus moeten stellen. Je kunt wel veel geld investeren in
programma’s en hulpverleners maar dan is de kans dat het niet werkt groot.
Waaromvraag internaliseren
De waarom vraag moet een natuurlijke reactie zijn op iets wat onbekend is. Hierbij moet je
wel beseffend at er een verschil is tussen accepteren en begrijpen. Je hoeft het niet te
accepteren, maar wel kunnen begrijpen. Bijvoorbeeld waarom iemand heeft mishandeld,
maar niet accepteren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ltenheggeler. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
