Hele samenvatting van het onderdeel visueel systeem
Geschreven aan de hand van zelfstudiemodules tijdens de corona pandemie. Onderwerpen zijn als volgt:
- Introductie perceptie tot bewustzijn
- Somatosensorisch systeem
- Auditief systeem
- Gustatoir systeem
- Olfactorisch systeem
- Visueel s...
Van perceptie tot
bewustzijn
ZELFSTUDIECOLLEGES - AANTEKENINGEN BLOK 1
NIENKE VAN GULIK
, Van perceptie tot bewustzijn | Nienke van gulik
INHOUDSOPGAVE
1. Introductie perceptie tot bewustzijn ......................................................................................................... 2
2. Somatosensorisch systeem ....................................................................................................................... 8
3. Auditief systeem ...................................................................................................................................... 16
4. Gustatoir systeem ................................................................................................................................... 23
5. Olfactorisch systeem* ............................................................................................................................. 28
6. Visueel systeem ....................................................................................................................................... 33
7. Van de retina naar V1: Vroege analyse van elementaire kenmerken ..................................................... 40
8. Van V1 naar de extrastriate cortex: analyse van beweging, diepte, kleur en vorm ................................ 45
9. Dorsale en ventrale paden & Object- en gezichtsherkenning ................................................................. 50
*Voor een deel gemaakt door Kaylee Moerenhout (shoutout naar jou)
1
, Van perceptie tot bewustzijn | Nienke van gulik
1. INTRODUCTIE PERCEPTIE TOT BEWUSTZIJN
H8 van introPB is ook erg handig
>> filmpje verschil tussen sensatie en perceptie <<
Sensatie: ontvangen van stimulatie van de omgeving en de eerste codering van die stimulatie
in het zenuwstelsel (fysiologische verwerking)
Perceptie: proces van interpretatie en begrijpen van sensorische informatie (betekenisvolle
verwerking)
Bijv. het horen van gezoem en herkennen dat het een wesp is
Verwerking van sensorische informatie in sensorische systemen
Opdracht: schrijf in je eigen woorden op wat de verschillende stappen (4-6) zijn in het
verwerken van een prikkel/stimulus
1. Prikkel / stimulus
- Door zintuigen: zien, proeven, ruiken, tast, horen
- Focus op een object > het beeld hiervan wordt door het zintuig opgevangen
2. Receptorcellen
- Fotoreceptoren (staafjes/kegeltjes)
- Mechanoreceptoren (bij horen (haarcellen) en voelen (druk))
- Chemoreceptoren (ruiken en proeven)
3. Transductie in receptorcellen
- Sensorische receptoren zetten fysische of chemische energie om in een
elektrochemisch signaal (actiepotentiaal/membraanpotentiaal)
- Sensorische receptoren zijn energiefilters
- Elektrochemisch signaal = receptorpotentiaal
De stimulus veroorzaakt depolarisatie in de receptorcel (receptorpotentiaal) en deze geeft
neurotransmitter af aan het afferentie neuron >> depolarisatie. Als de drempelwaarde wordt
bereikt >> actiepotentiaal. Deze actiepotentialen propageren naar het centrale zenuwstelsel
De receptorcel is tegelijkertijd met het afferente neuron, vaak nog met een specialisatie aan
het uiteinde. Geen neurotransmitter afgifte, maar directe depolarisatie. Actiepotentiaal
afhankelijk van drempel
4. Sensorische zenuw/transmissie
- Signaal wordt doorgegeven aan het CNS met de sensorische zenuw
2
, Van perceptie tot bewustzijn | Nienke van gulik
5. Verbindingsstation – thalamus (perceptie)
- Informatie van zintuig > cortex
- Schakelgebieden tussen zintuig en cortex – thalamus
- Informatieverwerking: feedforward en feedback
- Uitzondering: olfactorisch systeem (reuk, direct naar
sensorische cortex)
6. Corticale verwerking (actie)
- Zie plaatje
- Perceptie: bewuste gewaarwording, herkennen van de
stimulus, actie ondernemen
Is alles wat je waarneemt ook waar?
Opdracht: bekijk de afbeelding van MC Escher “Klimmen en
Dalen”. Wat zie je? Kan dit ook in werkelijkheid
Je ziet een trap die geen begin of einde heeft. Dit zou in werkelijkheid kunnen als een
tekening als een optische illusie, maar zo op een gebouw niet.
Uitleg “spiral effect”
Basis fenomeen heet “motion aftereffect”. Het wordt vaak verklaard in termen van
“vermoeidheid” van de klasse van neuronen die één bewegingsrichting coderen. Het is echter
nauwkeuriger om dit te interpreteren in termen van aanpassing of “gain control”
Informatieverwerking in het brein
Integratie
Bij de verwerking van de gewaarwording tot waarneming (perceptie) is een heel netwerk van
neuronen betrokken. Een (postsynaptisch) neuron in het netwerk ontvangt informatie van
verschillende andere (presynaptische) neuronen in het netwerk. In de meeste gevallen
excitatie (in de vorm van EPSP) of inhibitie (IPSP). Deze informatie van de presynaptische
neuronen wordt geïntegreerd in het postsynaptische neuron.
Opdracht: welke integratieprocessen zijn hier weergegeven met A, B en C?
1) A = temporele summatie, B = spatiele summatie, C = IPSP-EPSP cancellation
Neurale circuits
In deze netwerken van neuronen kunnen verschillende type neuronale circuits van inhibitoire
en excitatoire neuronen worden herkend
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nienkevangulik1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.