Introductie psychobiologie
Wo 4-09-2019
Hoofdstuk 1 (Kolb)
>> Hoe doe je onderzoek naar de functie van een bepaald hersengebied
1. Brain theory
Het brein is de oorsprong van het gedrag
2. Neuron theory
Neuronen zijn de bouwstenen van ons brein
Kronkels in brein: Gyri & Sulci
Gyrus = winding
Sulcus = groeve
Fissura = grote sulcus
Corpus callosum verbindt de twee hemisferen (hersenhelften)
Cerebrum = grote hersenen > Cognitieve functies (leren, plannen)
Cerebellum = kleine hersenen > Motoriek
Hersenstam > Regulatoire functies
Ruggenmerg > Communicatie tussen lichaam en brein
Cortex = schors
Vier kwabben:
1. Frontaalkwab: redeneren, plannen, bewegen, spraak, creativiteit,
beoordelen/inschatten, problemen oplossen
2. Pariëtaalkwab: verwerken zintuigelijke prikkel (tast, pijn, druk, temperatuur),
manipuleren objecten
3. Temporaalkwab: horen, leren, geheugen, taal, emotie
4. Occitipaalkwab: zien, object herkennen
Perifere zenuwstelsel
- Autonome zenuwstelsel: regulatie onbewuste functies (ademhaling, spijsvertering)
o Sympathisch (actie ondernemen)
o Parasympatisch (rust)
- Somatisch zenuwstelsel: controleert en reguleert interactie met buitenwereld
o Sensorisch (input)
o Motorisch (output)
,Functie hersengebieden
Frenologie: cortex is het functionele gedeelte van het brein (ONJUIST)
Aan uitwendige kenmerken, kun je de functie lokaliseren (wiskundeknobbel)
ZELFSTUDIEOPDRACHT
Gebied van Broca: spraakfunctie (Frontaalkwab)
Spraak is gelateraliseerd (linker hemisfeer is meestal dominant bij rechtshandigen)
Lateralisatie = specialisatie van de hersenhelften in specifieke cognitieve taken
Een laesie is een van de hersengebieden die met taal te maken hebben resulteert in afasie >
taalstoornis
Motorisch spraakcentrum; representatie van spraak beweging
Sensorisch spraakcentrum: geluid > auditieve beelden + opslag
Laesie in gebied
- Van Wernicke (temporaal): patiënt kan praten maar is onverstaanbaar + patiënt
begrijpt geen taal
- Van Broca (frontaal): Patiënt kan niet praten + patiënt begrijpt wel taal
Laesies kunnen processen verstoren
Afhankelijk van de plaats van de laesie wordt een proces op een bepaalde manier beïnvloedt
De locatie van een functie kan gelateraliseerd zijn
Hoe onderzoek je hersenfunctie (VA P66)
Laesie studies
- Bij mensen: door ziekte of ongeluk kan er een bepaald gedeelte van de hersenen
uitvallen > bestudeer gedrag
- Bij dieren: laedeer een bepaald gebied en bestudeer vervolgens het gedrag van het
dier
Neuroimaging
- Meten activiteit van hersengebieden tijdens gedragstaak met:
o Functionele Magnetic Resonance Imaging (fMRI)
o Positron Emission Tomografie (PET)
o Magnetoencephalografie (MEG)
- Zie boek H1 (Kolb)
Neurontheorie
- Neuronen zijn de bouwstenen van het brein
- Neuronen zijn discreet maar niet fysisch verbonden
- Gebruiken elektrochemische signalen om te communiceren
1. Neuronen: informatieverwerking, ~ 85 miljard neuronen
, 2. Glia: steuncellen (opruimen afvalstoffen, bloed-hersenbarrière, etc.), ~85 miljard
gliacellen
Neuronen zijn autonoom, zijn op zichzelf en maken contact met elkaar door synapsen
Dendriet; signalen ontvangen
Axon; signalen doorgeven aan dendrieten (+cellichaam) van postsynaptisch neuronen via
synapse met terminal bulb
Histologie (kleuren van weefsel)
- Golgi kleuring; een techniek die het gehele neuronen zichtbaar maakt
- Zilvernitraatkleuring
Waarom zijn er zoveel verschillende vormen neuronen
- Vorm is afhankelijk van functie
Hoe geven neuronen informatie door
- Elektrische activiteit (binnen neuron)
- Chemische (en elektrische) activiteit (tussen neuronen)
>> H4+5 kolb
Aanvullingen uit het boek:
Descartes’ positie dat lichaam en geest gescheiden zijn heet dualisme en dat gedrag wordt
gestuurd door 2 dingen, maar daar stuit hij op het lichaam-geest probleem. Voor Descartes
is een persoon alleen in staat van zelfbewustzijn en rationaliteit als het een geest heeft,
maar hoe kan een immateriële geest een materieel lichaam besturen?
Materialisme hield in dat rationeel gedrag helemaal uitgelegd kon worden door de werking
van het zenuwstelsel. Het was niet nodig om te wijzen naar een immateriële geest
Alexia; niet meer kunnen lezen > wordt veroorzaakt door een disconnectie tussen het brein’
visuele cortex en gebied van Wernicke
Apraxia; niet meer kunnen bewegen > wordt veroorzaakt door een disconnectie of motor
areas from sensory areas
Hierarchical organization
Het is een vervolg op wat erboven staat en met frenologie. Bij frenologie heb je nml
localization of function, verschillende specifieke gebieden vh brein bestuurd verschillend
soort gedrag. Maar de experimenten van die Flourens en Goltz gaat die theorie tegen. Want
zij verwijderde de cortex en daar kwam uit dat geen een functie compleet werd verwijderd,
het verminderde het alleen.
Een uitleg voor deze schijnbare loskoppeling - de experimenten die de localization of
function supporten en de experimenten van die Flourens en Goltz > de herstelling van
functie – heet hierarchical organization.
Dus informatie is processed en georganiseerd als een functionele hierarchy. Elk hoger lever
controleert meer complexe aspecten van gedrag en doet dat via lagere levels.
, Dat is best wel tricky, snap ik zelf maar half maar vgm is het dat informatie op veel levels
worden opgeslagen en daarom wordt het niet verwijderd als je 1 stukje van het brein
verwijderd (wat het experiment was van die gasten in alinea erboven).
Het zenuwstelsel heeft 3 levels, ruggengraat, hersenstam en voorhersenen, die met succes
zijn ontwikkeld in de evolutie. Als er ziekte of beschadiging was dat de hoogste level van het
brein hiërarchie had beschadigd, dan zou er dissolution optreden; het omgekeerde van
evolutie. Dieren zouden nog steeds een gedragsrepertoire hebben (hoe ze zich zouden
moeten gedragen) maar het gedrag zou simpeler zijn, en meer lijken op gedrag van een dier
die nog niet ge-evolueert zou zijn (door het missende hersenstuk)
Dit lijkt dus op het experiment van die gappies van de alinea hiervoor met die honden.
Functies zijn niet simpelweg gerepresenteerd in 1 gebied van het brein maar hebben een
soort kopie in de hersenstam en ruggengraat
