Deze samenvatting van hoofdstuk 13 van het Veterinaire Pathofysiologie en Ziekteleerboek gaat over het zenuwstelsel. Dit is onderdeel van het vak Neurologie, Zintuigen en Anesthesiologie van het 2e jaar van de bachelor Diergeneeskunde. De samenvatting is volledig, en er wordt veel gebruik gemaakt v...
Samenvatting Ziekteleer Zenuwstelsel Willeke van den Boer
Ziekteleer HS 13: Zenuwstelsel
Inhoud
13.2 neurologische verschijnselen .......................................................................................................... 2
13.2.1 lokalisatie van de laesie ............................................................................................................ 2
13.2.2 verschijnselen bij aandoeningen van het cerebrum en het diencephalon .............................. 2
13.2.3 verschijnselen bij aandoeningen van de hersenstam en kopzenuwen .................................... 2
13.2.4 verschijnselen bij aandoeningen van het cerebellum .............................................................. 4
13.2.5 verschijnselen bij aandoeningen van het vestibulair systeem ................................................. 4
13.2.6 verschijnselen bij aandoeningen van het ruggenmerg ............................................................ 5
13.2.7 verschijnselen bij aandoeningen van de perifere zenuwen en neuromusculaire overgang .... 7
13.3 neuropathologie .............................................................................................................................. 7
13.3.1 algemeen reactiepatroon op celniveau ................................................................................... 7
13.3.2 algemeen reactiepatroon op weefselniveau............................................................................ 8
13.3.3 circulatiestoornissen ................................................................................................................ 8
13.3.4 traumatische en degeneratieve veranderingen ....................................................................... 8
13.4 aandoeningen van de hersenen ...................................................................................................... 9
13.4.2 ontwikkelingsstoornissen ......................................................................................................... 9
13.4.3 ontsteking ............................................................................................................................... 10
13.4.4 prion-ziekten: ‘transmissible spongiform encephalopathies’ (TSE) ....................................... 14
13.4.5 Hersenletsel ............................................................................................................................ 15
13.4.6 metabole aandoeningen ........................................................................................................ 15
13.4.7 deficiënties ............................................................................................................................. 15
13.4.8 Intoxicatie ............................................................................................................................... 16
13.4.9 neoplasieën ............................................................................................................................ 17
13.4.10 overige aandoeningen .......................................................................................................... 17
13.5 aandoeningen van het ruggenmerg en perifere zenuwen ............................................................ 18
13.5.2 trauma .................................................................................................................................... 19
13.5.3 ontsteking ............................................................................................................................... 19
13.5.4 degeneratieve aandoeningen................................................................................................. 20
13.5.5 aandoeningen door bacteriële neurotoxinen ........................................................................ 21
13.5.6 Deficiënties ............................................................................................................................. 23
13.5.7 neoplasieën ............................................................................................................................ 23
13.5.8 overige aandoeningen ............................................................................................................ 24
1
,Samenvatting Ziekteleer Zenuwstelsel Willeke van den Boer
13.2 neurologische verschijnselen
13.2.1 lokalisatie van de laesie
Er zijn in grote lijnen 8 lokalisaties waar een laesie zich kan bevinden: cerebrum (grote hersenen),
diencephalon (tussenhersenen; thalamus en hypothalamus), hersenstam met kopzenuwen,
cerebellum (kleine hersenen), vestibulair systeem, ruggenmerg, perifere zenuwen en
neuromusculaire overgang.
13.2.2 verschijnselen bij aandoeningen van het cerebrum en het diencephalon
Functiestoornissen van de grote hersenen leiden tot veranderd gedrag of veranderd bewustzijn.
Verminderd bewustzijn:
- Somnolentie: slaperigheid, iets verlaagde bewustzijnstoestand
- Sopor: (diepe) slaap waaruit de patiënt met lichte prikkels is te wekken, maar de patiënt valt
snel terug
- Stupor: toestand van bewegingsloosheid waaruit de patiënt met sterkte prikkels te wekken is
- Coma: diepe bewusteloosheid waaruit de patiënt niet te wekken is, alle reflexen behalve de
corneareflex zijn uitgevallen.
Abnormaal gedrag is gedrag zonder doel :
- Dwangbewegen: voortdurend herhalen van zinloze bewegingen of houdingen; dwanglopen,
cirkelen, dringen, loze kauwbewegingen, likken en bijten
- Dementie: niet meer vertonen van aangeleerd gedrag, verminderd vermogen om gedrag aan
te leren
- Hysterie: excitatie en motorische hyperactiviteit (zelden)
Andere verschijnselen bij aandoening cerebrum: blindheid met een intacte pupilreflex, verminderde
bewuste proprioceptie (houdingsreacties), locomotie relatief normaal, geringe parese en ataxie
mogelijk, epilepsieaanvallen zijn specifiek voor cerebrale laesies. Asymmetrie van verschijnselen:
eenzijdige focale laesie (bijv. blindheid aan contralaterale oog).
Diëncephalon (thalamus en hypothalamus): verandering van eet-, drink en slaappatronen.
13.2.3 verschijnselen bij aandoeningen van de hersenstam en kopzenuwen
De hersenstam wordt verdeeld in 3 gebieden:
1. Het mesencephalon (middenhersenen) met kernen van kopzenuwen III en IV
2. Het metencephalon (achterhersenen: cerebellumsteel en pons) met kern van kopzenuw V
3. Het myelencephalon (medulla oblongata) met kernen van kopzenuwen VI t/m XI
2
, Samenvatting Ziekteleer Zenuwstelsel Willeke van den Boer
De twaalf kopzenuwen:
Kopzenuw Type Functie
I n. Olfactorius Sensorisch Reuk
II n. Opticus sensorisch Visus
III n. Oculomotorius Motorisch Constrictie pupil (parasympatisch),
extra oculaire spieren (dorsaal, mediaal,
ventraal recht en ventraal obliquus)
optillen boven ooglid
IV n. Trochlearis Motorisch Dorsale oblique oogspier
V n. Trigeminus gemengd M: kauwspieren (n. mandibularis)
S: gevoel gezicht:
- n. opthalmicus
- n. maxillaris
- n. mandibularis
VI n. Abducens Motorisch Laterale rechte oogspier, retractor bulbi
VII n. Facialis Gemengd M: aangezichtspieren
S: smaak rostrale tong en gevoel
binnenkant oorschelp
VIII n. Vestibulocochlearis Sensorisch Gehoor (n. cochlearis)
evenwicht (n.vestibularis)
IX n. Glossopharyngeus Gemengd M: spieren keel
S: distale tong, keel
X n. vagus Gemengd M: spieren keel, larynx, viscera
(parasympatisch)
S: keel, larynx, viscera
XI n. accesorius Motorisch m. trapezius, sternocephalicus,
brachiocepahicus; nek en rug
XII n. Hypoglossus motorisch Tongspieren
Ezelsbruggetje: op ons oude tuin terras at friede verse groenten van albert hein
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper willekevdboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
