HC1: inleiding in de groepsdynamica
Wat is groepsdynamica?
Groepsdynamica gaat over werken en leven in groepen. Er wordt onderzoek gedaan naar
groepen omdat groepen belangrijk is, we willen weten wat de aard van groepen zijn, wat is
het gedrag van groepen, waarom gedragen we ons zo in groepen en als individu anders.
Hoe ontwikkelt zo’n groep zich nou eigenlijk? Deze kennis uit groepsdynamica, hoe groepen
werken, geeft ons aanknopingspunten om mooie effectieve groepen creëren. Wij als
pedagoog willen effectieve groepen creëren. We willen inzicht krijgen over hoe we de beste
en meest effectieve groepen kunnen creëren.
De mens als ‘groepsdier’
Wij mensen zijn gemaakt om in groepen te leven. In het begin van ons leven gaan we zelfs
dood als we niet in een groep zouden leven. Een groep bestaat al uit twee mensen, een kind
heeft zorg nodig van zijn/haar moeder! Al vanaf essentie af aan, willen we dus in groepen
leven. Als we in groepen leven kunnen we meer bereiken dan dat we met ons zelf alleen
zijn. Dit is dé reden dat we in groepen willen leven. Buitensluiten wordt al ervaren als ‘echte’
dood. In het begin van het leven is dat dus soms echt zo. Er wordt fysieke pijn ervaren als er
buitengesloten wordt, zo pijnlijk is dit. We overleven niet zonder groepen.
Wat is een groep?
1. Doel: ‘een groep is een verzameling mensen die gezamenlijk een doel willen
bereiken.’
Denk aan de VVD, CDA, PvdA, etc. Normen en waarden in het verkiezings overzicht
overbrengen in Nederland → doel.
2. Interdepedentie (onderling afhankelijkheid): ‘een groep is een verzameling
individuen die op een bepaalde manier van elkaar afhankelijk is.’
Je bent een groep als je een bepaald verslag verdeeld onder 4 mensen, je bent
afhankelijk van elkaar als stuk X niet gemaakt wordt. Je verslag kan daardoor niet
ingeleverd worden. Maar, denk ook aan moeder en kind.
3. Interactie: ‘een groep is een verzameling individuen die directe contacten (interactie)
met elkaar onderhoudt.’ (Je werkcollege groep. Op groepsniveau ben je bezig met
elkaar, maar ook onderling met elkaar.)
4. Perceptie van groepslidmaatschap: ‘een groep is een sociale eenheid die uit twee
of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een groep beschouwen.’
Denk aan een orkest, fanfare of een motorbende.
5. Gestructureerde relatie: ‘een groep is een verzameling individuen van wie de
interacties door een aantal rollen en normen gestructureerd worden.’
Denk aan een bestuur: er is een voorzitter, secretaris, etc. en ieder heeft zijn eigen
rol.
6. Wederzijdse beïnvloeding: ‘een groep is een verzameling individuen die elkaar
beïnvloeden.’
Je kunt elkaar zowel positief als negatief beïnvloeden.
7. Motivatie: ‘een groep is een verzameling individuen die door zich te verenigen
bepaalde persoonlijke behoeften tracht te bevredigen.’
, Conclusie
● Uiterst specifieke definities vs. overlapping
● Duidelijk onderscheid tussen: groepen en een losse verzameling (individu op
hetzelfde moment op dezelfde plaats aanwezig zijn).
Individu of groep
Groeps-oriëntatie: mensen die zich als groep verenigen roepen een nieuwe sociale
eenheid in het leven met haar eigen regels, attitudes, opvattingen en gebruiken.
● Groepen zijn andere eenheden dan individuen. Als er een groep ontstaat, is er iets
nieuws ontstaan. Wij als individuen worden nu als groep gezien. Wij hebben dus als
groep 1 gedachte. Er wordt gekeken naar groep als geheel. De mensen worden wel
los van elkaar gezien en ook hun normen en waarden worden los gezien. Maar, als
de groep samen zit wordt de gedachte van groep als 1 gezien, maar bestaat het wel
uit de losse onderdelen.
Individuele oriëntatie: zonder individuen bestaan er geen groepen, accent op individu in de
groep.
● Die verklaart het func van een gr. vanuit de attitudes, persoonlijkheden en
verklaringen. Groepen kunnen niet denken, voelen of handelen, individuen kunnen
dat wel. De groep bestaat uit losse mensen met losse ideeën.
Middenpositie: belangrijk om eigenschappen van individuele groepsleden te kennen, maar
we hebben allemaal bepaalde eigenschappen. Groepsleden moeten als op zichzelf staande
verschijnselen bestudeerd worden. We hebben allemaal bepaalde eigenschappen. Deze
onderkent niet dat we allemaal eigen normen, waarden en opvattingen hebben als we in een
groep zitten.