College aantekeningen
Uitgebreide hoorcollege aantekeningen van het vak Burgerlijk recht 2
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Uitgebreide hoorcollege aantekeningen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
Voorbeeld 4 van de 82 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 2Hoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 2
Week 1A t/m 4A = verbintenissenrecht / Week 4B t/m 7B = goederenrecht
Verbintenissenrecht
Hoorcollege week 1A
Verschillen tussen goederen- en verbintenissenrecht:
Goederenrecht:
Relatie tussen persoon – goed staat centraal;
o Natuurlijk persoon of een rechtspersoon.
o Goed kan een pandrecht, hypotheekrecht of eigendomsrecht zijn. Hoe
verkrijg je nou een eigendomsrecht? Hoe vestig je een pandrecht? Dat soort
vragen staan in het goederenrecht centraal.
Absolute rechten;
o Deze rechten gelden ten opzichte van iedereen. Iedereen moet uw
eigendomsrecht/pandrecht etc respecteren.
Rechtszekerheidsbeginsel van groot belang;
o Stabiele eigendomsverhoudingen, transparantie over de vraag over wie
waarvan eigenaar is. Wanneer je wilt uitbreiden als ondernemer, heb je geld
nodig. Hiervoor ga je naar de bank, of een bank je geld wilt lenen, hangt ervan
af of de bank een zekerheidsrecht kan vestigen om ervoor te zorgen dat
wanneer je niet je schulden betaald, de bank zich kan verhalen op
vermogensbestanddelen van jou. Normaal gesproken, zeker wanneer het gaat
om grotere bedragen, zal een bank een hypotheekrecht willen vestigen op het
stukje grond waar de exploitant z’n winkeltje heeft. Maar als hij geen eigenaar
is, of als gewoon niet duidelijk is wie nou eigenaar is van het stuk grond, dan
zal de bank geen geld willen uitlenen. Het bestaan van een kadaster, en
daarmee duidelijkheid over wie eigenaar is van welk stuk grond, is
economisch relevant. Op het moment dat dat niet duidelijk is, zal het
activiteitenniveau altijd minimaal blijven. Dat zal niet kunnen groeien, omdat
mensen niet de toegang hebben tot kredieten.
o De rechtszekerheid contrasteert met het vertrouwensbeginsel en het beginsel
van autonomie in het verbintenissenrecht.
Dwingend recht;
o Je kunt hier niet zomaar van afwijken. Artikel 3:81 BW; de in de wet
genoemde beperkte rechten kun je vestigen. Je bent beperkt tot het aantal
beperkte rechten die in de wet zijn genoemd, dit is limitatief. Je kunt niet een
afspraak maken met iemand anders om een nieuw beperkt recht uit te
vinden, het aantal beperkte rechten ligt vast.
Vormvoorschriften;
o Denk bijvoorbeeld aan de overdracht van een onroerende zaak. Dan moet je
naar de notaris, er moet een akte worden opgemaakt en vervolgens worden
ingeschreven in de openbare registers. Als je dit niet doet, is de zaak niet
overgedragen.
Gesloten systeem (artikel 3:81 BW);
Gedetailleerde normen;
o De normen in het goederenrecht zijn veel gedetailleerder, veel lange
artikelen.
1
,Hoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 2
o Te vergelijken met een kookboek/recepten, je wilt een bepaald beperkt recht
vestigen, hoe doe je dat? Dat staat heel precies beschreven.
Verbintenissenrecht
Relatie tussen personen staat centraal;
o Wat mag je van iemand anders verwachten? Wanneer gedraagt iemand zich
ten opzichte van jou onrechtmatig? Hoe gedraagt een goed schuldeiser zich?
Dit zijn typisch verbintenisrechtelijke vragen.
Relatieve rechten;
o Dit zijn rechten die je alleen geldend kunt maken ten opzichte van één ander
persoon. Ten opzichte van je schuldenaar. Alleen ten opzichte van de koper
kan de verkoper aanspraak maken op betaling van de koopprijs.
Autonomie, vertrouwensbeginsel;
o Vrijheid blijheid. Contractsvrijheid, je mag altijd een contract sluiten met wie
je wil, wat je in het contract schrijft, mag je zelf weten.
Regelend recht;
o Artikel 6:1 BW; verbintenissen kunnen slechts ontstaan, indien dit uit de wet
voortvloeit. Er staat niet: indien dit in de wet staat. Dit is van belang, de deur
staat halfopen. Het moet passen binnen het systeem van de wet, maar het
hoeft er niet in te staan. Voorbeeld: aansprakelijkheid wegens afgebroken
onderhandelingen. Dit is gebaseerd op de redelijkheid en billijkheid.
Consensualisme;
o Voldoende is dat partijen consensus hebben bereikt, wilsovereenstemming,
partijen zijn het eens. Als dat zo is, is er een geldige overeenkomst tot stand
gekomen. Dit vind je terug in artikel 3:37 BW; tenzij anders is bepaald, kunnen
verklaringen, met inbegrip van mededelingen, in iedere vorm geschieden, en
kunnen zij in een of meer gedragingen besloten liggen. Je kunt ook
consequenties verbinden aan hoe iemand zich gedraagt. In sommige gevallen
kun je zelfs zeggen: wie zwijgt stemt toe.
(Half)open systeem (artikel 6:1 BW);
Open normen;
o Redelijkheid en billijkheid (artikel 6:2 BW), onrechtmatige daad; wat is
maatschappelijk zorgvuldig (artikel 6:162 BW), aanvullende en beperkende
werking redelijkheid en billijkheid (artikel 6:248 BW).
o Afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Bevoegdheidsregels; de
onrechtmatige daad geeft de rechter de bevoegdheid om aan iemand die
schade heeft geleden, recht op schadevergoeding toe te kennen.
Te behandelen onderwerpen:
Begrippen: (directe en indirecte) vertegenwoordiging, volmacht en lastgeving.
Volmacht (art. 3:60 e.v. BW)
o Ontstaan/einde;
o Kenmerken;
o Onbevoegde vertegenwoordiging.
Wat is vertegenwoordiging, waarom bestaat het, wat wordt er mee beoogd?
Foto van een vrouw met een portret aan de muur. Het gaat hier om een trouwerij,
bruidegom is afwezig. De vrouw is getrouwd met de handschoen. De vrouw is getrouwd met
2
,Hoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 2
een man die al naar Indonesië is gegaan, ze zijn toch getrouwd. Dit kan door middel van
vertegenwoordiging, de vertegenwoordiger kan haar eigen broer of vader zijn.
Tegenwoordig gebeurt dit minder vaak, maar het kan nog altijd voorkomen dat iemand
ernstig ziek is en toch wil trouwen. Of als je wilt trouwen met iemand die in de gevangenis
zit. Dan is trouwen met de handschoen nog steeds een goede oplossing.
Er is sprake van drie personen, terminologie:
- Vertegenwoordigde = principaal, achterman (als je het hebt over volmacht, spreek je
van de volmachtgever);
- Vertegenwoordiger = tussenpersoon (loopt met de vrouw naar het altaar) (als je het
hebt over volmacht, spreek je van de gevolmachtigde);
- Derde = wederpartij
De rechtshandelingen die worden verricht door de tussenpersoon/vertegenwoordiger
worden toegerekend aan de achterman/vertegenwoordigde. De tussenpersoon is geen partij
bij de rechtshandeling. Het huwelijk komt tot stand tussen de man en de vrouw, de
vertegenwoordiger valt ertussen uit.
Voordelen van vertegenwoordiging: het kan efficiënt zijn, het gevolg is dat je op meerdere
plekken tegelijk kunt zijn. Zeker in een tijd waar de communicatiemiddelen beperkt waren,
zorgt vertegenwoordiging ervoor dat je zelf fysiek op één plek kunt zijn, terwijl op een
andere plaats in de wereld een vertegenwoordiger is die bijvoorbeeld koopovereenkomsten
namens jou sluit. Dankzij vertegenwoordiging kunnen ook ondernemingen
rechtspersoonlijkheid hebben. Bestuursleden kunnen ondernemingen vertegenwoordigen.
Geen risico als vertegenwoordiger failliet gaat.
Is dit vertegenwoordiging?
Tussenpersoon is vrachtwagenchauffeur bij bedrijf van achterman.
T rijdt te hard en veroorzaakt ongeluk waarbij derde schade lijdt.
D spreekt A aan.
Geen sprake van vertegenwoordiging. Vertegenwoordiging gaat om rechtshandelingen. Het
gaat hier om een onrechtmatige daad, dit is geen rechtshandeling (op rechtsgevolg gerichte
wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard). Je kunt A wel aanspreken, maar de
grondslag hiervoor is artikel 6:171 BW (risicoaansprakelijkheid voor ondergeschikten). Dit
heeft niets met vertegenwoordiging te maken.
Ander probleem:
Donald wil een schilderij op een veiling kopen, maar hij wil niet dat bekend wordt dat hij het
schilderij heeft gekocht. Hij wil de voordelen van vertegenwoordiging, maar hij wil anoniem
blijven. Kan dat? Ja, we kennen twee vormen van vertegenwoordiging: directe en indirecte.
Directe vertegenwoordiging: T koopt in naam van A (en dus voor rekening van A) een fiets
van D. Het juridische gevolg is dan dat er een koopovereenkomst ontstaat tussen A en D. De
tussenpersoon valt ertussen uit. D levert de fiets aan A. In de regel verstaan we dit onder
vertegenwoordiging.
3
, Hoorcollege aantekeningen Burgerlijk Recht 2
Indirecte vertegenwoordiging: de tussenpersoon handelt niet in naam van de achterman,
maar in eigen naam. T koopt in eigen naam, maar voor rekening van A een fiets van D. Het
gevolg is dat de overeenkomst wordt gesloten tussen de tussenpersoon en de derde, en niet
tussen de achterman en de derde.
Je kunt altijd aan iemand vragen of diegene iets voor jou wil kopen en dit vervolgens aan jou
wil leveren. Je hebt een risico: stel dat iemand iets koopt op eigen naam, vervolgens
eigenaar wordt en failliet gaat, dan heb jij het nakijken. Zeker als je iemand geld hebt
gegeven, is dit een groot risico. De indirecte vertegenwoordiging heeft meerwaarde, omdat
de tussenpersoon geen eigenaar wordt, maar houder voor de achterman. T en D zijn partij
bij de koopovereenkomst. D levert de fiets aan T. Na levering houdt T de fiets direct voor A
(artikel 3:110 BW). De fiets komt niet in het vermogen van T terecht. Als de tussenpersoon
failliet gaat, is dat niet erg. Best gek, T is koper, maar op het moment dat de fiets bij hem
wordt afgeleverd (en hij normaal gesproken eigenaar zou worden), maar de eigendom gaat
direct over naar het vermogen van de achterman. Eigendom maakt nooit onderdeel uit van
het vermogen van de tussenpersoon.
Volmacht speelt in heel veel boeken van het BW: 1, 2, 4 en 7. Dit betekent dat je eigenlijk
per context moet kijken hoe de regels van volmacht in elkaar zitten. Er is geen algemene titel
over vertegenwoordiging. Volmacht is een voorbeeld van vertegenwoordiging. Er bestaat
wel een titel over volmacht. Titel heeft ook effect buiten de specifieke situatie waarvoor het
geschreven is.
Volmacht is geregeld in artikel 3:60 lid 1 BW.
1. Bevoegdheid;
2. Om in naam van een ander;
3. Rechtshandelingen te verrichten.
Punt 2 en 3 is de vertegenwoordigingscomponent. Schakelbepalingen in artikel 3:78 en 79.
Volmacht is een voorbeeld van directe vertegenwoordiging. Lastgeving kan zowel directe als
indirecte vertegenwoordiging zijn. Dit hangt van de omstandigheden af. Je hebt twee
mogelijkheden: of de lasthebber handelt in naam van de lastgever (directe
vertegenwoordiging) of de lasthebber handelt in eigen naam (indirecte vertegenwoordiging).
Lastgeving staat in boek 7 (gaat over bijzondere overeenkomsten), dit heeft consequenties;
lastgeving is een overeenkomst. Voor een volmacht is geen overeenkomst vereist: je
verleent iemand de bevoegdheid, dit is een eenzijdige rechtshandeling.
Lastgeving is geregeld in artikel 7:414 BW
Lid 1:
- Overeenkomst van opdracht;
- Waarbij lasthebber zich verbindt;
- Om rechtshandelingen te verrichten;
- Voor rekening van de lastgever.
Lid 2:
- Lasthebber handelt in naam van lastgever = directe vertegenwoordiging.
- Lasthebber handelt in eigen naam = indirecte vertegenwoordiging.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jiscahut. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 61001 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen