Samenvatting
Samenvatting Biologie voor Jou 5VWO H1 Stofwisseling
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Dit document is een samenvatting over Biologie voor Jou 5VWO vijfde editie H1 Stofwisseling.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Thema 1: StofwisselingBasisstof 1 verzuurde spieren
Spieren verzuren door zuurstoftekort na 12 minuten rennen.
Basisstof 2 stofwisseling in cellen
Stofwisseling (metabolisme) is het het geheel van chemische omzettingsprocessen in
de cellen van een organisme. Enzymen maken de omzettingsprocessen mogelijk.
Chemische energie is de energie in energierijke stoffen.
Assimilatie en dissimilatie
De opbouw van organische moleculen uit kleinere moleculen noem je assimilatie.
Door assimilatie ontstaan de organische stoffen waaruit de cellen van een organisme
bestaan. Door de afbraak van organische moleculen komt energie beschikbaar. De
afbraak van organische moleculen noem je dissimilatie. De energie die voor
assimilatie nodig is kan van dissimilatie komen.
Organische stoffen zijn koolstofverbindingen. Bevatten 1 of meerdere koolstofketens.
Die kunnen duizenden C-atomen bevatten. Bevat vaak ook H, O, N, S, P.
Anorganische stoffen zijn stoffen die niet tot organische stoffen behoren. Ze bevatten
slechts enkele koolstofverbindingen waarin slechts 1 C-atoom voorkomt.
Glucose is een organische stof.
Planten en cyanobatcteriën zijn autotroof. Ze zijn in staat om uit CO2 en water
glucose te vormen. Dit heet koolstofassimilatie. De energie die daarvoor nodig is
wordt gevormd door fotosynthese.
Heterotrofe organismen zijn niet in staat organische stoffen te vormen uit alleen
anorganische stoffen. In voortgezette assimilatie is glucose de grondstof voor
vorming koolhydraten, vetten, eiwitten en DNA. Voor autotrofe organismen zijn
mineralen nodig voor deze assimilatie.
Energietransport in cellen
Stofwisselingsprocessen waarbij energie nodig is, zijn gekoppeld aan de splitsing van
ATP. Moleculen van de stof ATP (adenosinetrifosfaat) transporteren chemische
energie naar plaatsen in de cel waar dat nodig is. ATP is een nucleotide, 1 van de
bouwstenen van nucleïnezuren. Het bestaat uit adenosine (adenine en ribose) en drie
fosfaatgroepen.
Als ATP afgesplitst wordt, ontstaat er ADP(adenosinedifosfaat). De energie die hierbij
vrijkomt, wordt gebruikt voor allerlei levensprocessen. ATP kan gevormd worden door
dissimilatiereacties. De energie die hierbij vrijkomt wordt gebruikt om een
fosfaatgroep te binden aan ADP. Hierbij ontstaat ATP. Dit wordt fosforylering
genoemd.
Evolutie
Er is een periode geweest dat leven onbestaanbaar was. Leven moet dus ontstaan
zijn uit niet-leven = biogenese.
, Basisstof 3 enzymen
In cellen vinden veel stofwisselingreacties plaats. Deze verlopen erg traag op
zichzelf. Enzymen katalyseren stofwisselingsreacties zonder daarbij zelf te worden
verbruikt. Enzymactiviteit is bepalend voor het verloop van de stofwisseling.
Bouw en werking
Enzymen zijn eiwitten. In een bepaald deel van het enzymmolecuul zit het actieve
centrum met een specifieke ruimtelijke structuur. De stof waar het enzym op inwerkt,
heet een substraat. Een stof die bij een reactie ontstaat, noem je het product. In twee
richtingen verlopen geef je aan met een dubbele pijl in de reactievergelijking.
Als een enzym voor zijn werking een ander molecuul nodig heeft wordt dit molecuul
cofactor genoemd. Het eigenlijke enzymmolecuul wordt dan apo-enzym genoemd.
Als de cofactor een organische stof is, spreekt men meestal van een co-enzym. Veel
vitamines zijn co-enzymen.
Activeringsenergie
De energie die moet worden toegevoegd, heet activeringsenergie. Hierdoor gaan de
moleculen sneller bewegen. Chemische energie die bij verbranding vrijkomt noemen
we de reactie-energie.
Elk enzym kan slechts inwerken op 1 soort stof.
Enzymactiviteit
De snelheid waarmee een enzym een reactie versnelt, wordt enzymactiviteit
genoemd. Deze wordt beïnvloed door de temperatuur, ph-waarde, concentratie van
deelnemende stoffen en door bindingen van enzymen met stoffen die de activiteit
kunnen verhogen of remmen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YentevdStel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,79. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen