Gezondheidsbevordering – IT3
Naam: Timothy van der Steen
Student nummer: 1770153
E-mail: timothy.vandersteen@student.hu.nl
Groepscode: GVE-1DVUF-A
Toetscode: GVE-2.IT3-20
Docent: Willy Mars
Inleverdatum: 18-01-2021
Aantal woorden:
Opdracht 1: 846;
Opdracht 2: 1635;
Opdracht 3: 1444;
Opdracht 4: 1753;
Opdracht 5: 416.
,Inhoudsopgave
Gezondheidsbevordering – IT3....................................................................................................................... 1
Inleiding........................................................................................................................................................ 3
Opdracht 1 – Interview Theory of Planned Behavior.......................................................................................4
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag & gezondheidsprobleem...........................................................................4
1.4 Resultaten.......................................................................................................................................................5
Opdracht 2 – Gedragsanalyse......................................................................................................................... 6
2.1 Gezondheidsprobleem....................................................................................................................................6
2.2 Gedragsanalyse...............................................................................................................................................8
2.4 Gedragsdoelen..............................................................................................................................................10
2.5 Shared-Decision Making...............................................................................................................................11
Interventie 1........................................................................................................................................................12
Interventie 2........................................................................................................................................................13
Interventie 3........................................................................................................................................................14
Interventie 4........................................................................................................................................................15
Opdracht 4 – Gedragsverandering................................................................................................................ 17
4.1 Precontemplatie............................................................................................................................................17
4.2 Contemplatie................................................................................................................................................18
4.3 Preparatie.....................................................................................................................................................19
4.4 Actie..............................................................................................................................................................20
4.5 Consolidatie...................................................................................................................................................21
4.6 Terugval........................................................................................................................................................21
5.1 Gezondheidsbevorderaar..............................................................................................................................23
5.2 Ethische afweging.........................................................................................................................................23
Literatuurlijst............................................................................................................................................... 24
Bijlagen....................................................................................................................................................... 28
Bijlage 1 – Topiclijst............................................................................................................................................28
Bijlage 2 – Transcript..........................................................................................................................................31
2
,Inleiding
In kader van mijn duale verpleegkunde studie aan de Hogeschool Utrecht wordt het verslag
‘Gezondheidsbevordering’ gemaakt. Het verslag is geschreven aan de hand van theoretische kennis
vergaard uit literatuur(onderzoek).
De opdracht Gezondheidsbevordering is opgebouwd uit vijf deelopdrachten, die samen een geheel
vormen. De eerste opdracht is een interview gebaseerd op de Theory of Planned Behavior. De
tweede opdracht is een opdracht waarin een gezondheidsanalyse wordt gemaakt aan de hand van de
verworven informatie vanuit opdracht 1. Nadat er een gezondheidsanalyse gesteld is volgt opdracht
3, waarbij er interventies gemaakt worden op basis van de gestelde gedragsdoelen uit opdracht 2. De
vierde opdracht is een opdracht waarbij het trans theoretische veranderingsmodel van Prochaska en
Diclemente naar de voorgrond komt. Tot slot wordt er afgesloten met opdracht 5 waarin een korte
reflectie wordt gegeven op de opdracht gezondheidsbevordering. Tevens wordt er in opdracht 5 nog
een ethisch vraagstuk beschreven, die aan de hand van de beroepscode beantwoord wordt.
3
, Opdracht 1 – Interview Theory of Planned Behavior
In opdracht 1 wordt kennis gemaakt met het gezondheidsgedrag en het gezondheidsprobleem van
de geïnterviewde. Om het gezondheidsprobleem in kaart te brengen, is er een interview afgenomen.
1.1 Omschrijving gezondheidsgedrag & gezondheidsprobleem
Het gezondheidsgedrag van de geïnterviewde betreft roken. Meneer rookt al sinds hij 15 jaar oud is,
echter is hij inmiddels 23 jaar en wil hij graag stoppen met roken. De reden dat het stoppen met
roken niet lukt, is omdat zijn huisgenoten en huidige partner ook roken en niet van plan zijn om hier
in de nabije toekomst mee te stoppen. Dit kan worden gezien als een barrière. Het
gezondheidsgedrag van de geïnterviewde kan leiden tot risico op ernstige gezondheidsproblemen,
waaronder: COPD, hart- en vaatziekten (onder andere hartfalen en coronaire hartziekten), en tot slot
vergroot het de kans op (long)kanker. De hiervoor genoemde ziektes zijn gezondheidsproblemen die
voortkomen uit het gezondheidsgedrag van de geïnterviewde.
Rokers hebben vaak last van een algemeen slechtere gezondheid ten opzichte van niet-rokers. Het
immuunsysteem van rokers wordt vaker verzwakt, waardoor er een verhoogde kans is op infecties en
andere ziektes. Dit blijkt uit onderzoek van Courtney (2015, p. 694). Doordat er in tabaksrook meer
dan duizend chemische stoffen zitten waarvan wel zeker 70 kankerverwekkend zijn, is het risico op
kanker zeer vergroot. De belangrijkste stoffen die een rol spelen bij de kankerverwekking zijn teer,
koolmonoxide en nicotine (KWF, z.d.). Ook zijn de gezondheidsrisico’s van roken niet enkel beperkt
tot de roker zelf; de passiefroker - ofwel de ‘mee-roker’ - blijft ook niet ongedeerd. Ook zij hebben de
kans op gezondheidsproblemen zoals COPD, hart- en vaatziekten en (long)kanker. Dit is een gegeven
uit onderzoek van Makenbach, Been, & Damhuis (2017) . Zij schrijven dat de risico’s voor rokers nog
groter zijn dan gedacht. Het gaat hierbij om toevoegingen van longkanker en COPD. “Zo bedraagt het
relatieve risico van roken op longkanker, afhankelijk van de hoeveelheid en duur van het roken, op
factor 20, ten opzichte van een niet-roker” (Makenbach et al., 2017).
1.2 Data verzameling; opzet van interview en topiclijst
Om de benodigde informatie te kunnen achterhalen, is er een interview afgenomen. De
gebruikmaking van dataverzameling is semigestructureerd. De reden dat er gebruik is gemaakt van
deze manier van interviewen, is omdat er tijdens semigestructureerde interviews de mogelijkheid is
tot doorvragen. Wanneer de respondent een passend, doch iets afwijkend antwoord geeft, kan hier
op worden doorgegaan. Hierdoor kan er meer gedetailleerde informatie vergaard worden
(Dingemanse, 2020).
Het interview is gehouden bij de geïnterviewde thuis., hierbij zijn de regels rondom COVID-19 in acht
genomen. Voorafgaand aan het interview is toestemming van de geïnterviewde gevraagd, waarop
akkoord is gegeven. Tevens is het interview opgenomen en vervolgens - in het bijzijn van de
geïnterviewde - letterlijk uitgeschreven. Dit letterlijk uitschrijven wordt ook wel transcriberen
genoemd (Smits, 2020). De achterliggende gedachte achter het transcriberen in het bijzijn van de
geïnterviewde is dat er direct nog een akkoord van de geïnterviewde op het transcript kan worden
gegeven. Het afgenomen interview is gebaseerd op het Theory of Planned Behavior (TPB)-model. Het
TPB-model is gericht op de volgende aspecten: attitude, barrières, intentie, kennis en vaardigheden,
sociale invloed en eigen effectiviteit (Sassen, 2018, p. 149). De topiclijst wordt vermeld in bijlage 1,
hierbij wordt de interviewer beschreven met de letter ‘I’ en de respondent met de letter ‘R’. Tot slot
is er tijdens het interview Motivational Interviewing (MI) toegepast. Er is gelet op de kernprincipes
4