Uitgebreide samenvatting van het boek parodontologie. Aanvulling op de lessen van Dhr. de Bruyn in het propedeuse jaar.
De volgende hoofdstukken zijn uitgewerkt inclusief afbeeldingen:
- Hst 1 t/m 4
- Hst 11
- Hst 14 t/m 20
- Hst 23
- Hst 25 en 26
Amelogeninen ook gebruikt voor regeneratie parodontale schade (Emdogain®)= gel dat amelogine
eiwit dat wordt geproduceert door varkens follikels
Waaruit bestaat het parodontium?
• De gingiva
• De alveolaire mucosa
• Het parodontaal ligament
• Het alveolaire bot → gemineraliseerd
• Het wortelcement → gemineraliseerd
,Parodontologie deel 1
De functie van het parodontium
• Steun bieden rond de tand
• Opvang en absorberen van functionele krachten op de tand
• Vasuclarisatie en innervatie van tandweefsels
• Beschermt de wortel tegen resorptie door osteoclasten
• Maakt tandverplaatsing mogelijk (eruptie, ortho)
De gingiva
Onderscheid zich van de huid omdat het roder, vochtiger en gladder is. Je ziet
een stippeling/sinaasappeleffect bij gezond tandvlees.
Zichtbaar ontstoken gingiva :
Je kan vanuit de buitenkant NIET beoordelen hoe erg de ontsteking is. Mensen
met terugtrekkingen hebben vaak gebrek aan vaste gingiva.
Opbouw van de gingiva is op de afb. rechts te zien
Vrije en aangehechte gingiva
Vrije gingiva – deel dat zich occlusaal van de bw-aanhechting bevindt.
Naar tand toe wordt deze begrensd door sulcus gingivalis. De sulcus zijde
is niet gekeratiniseerd.
De aangehechte gingiva – vaste basis van het gingivale complex en stevig
verbonden met onderliggende harde weefsels d.m.v. collagene vezels. Dit
deel strekt zich uit van apicale eind van het aanhechtingsepitheel tot de
crista alveolaris en over de tandkas heen naar mucogingivale grens.
Tss. Crista alveolaris en apicale begrenzing van aanhechtingsepitheel is
een dunne bindweefselstrook. Die bestaat voorn. Uit loodrecht op het
tandopp. Georiënteerde vezels.
Hoe jonger hoe smaller de aangehechte gingiva. Het is smal bij de premolaren ok en breed bij de
bovensnijtanden.
T.h.v. hoektand en P1 is er gebrek aan vaste gingiva in bk.
Bij de ok is er t.h.v. linguaal genoeg aangehechte gingiva,
behalve bij het front. Buccaal is het weer bij de hoektand
en P1.
Recessie = afname van de gingivale breedte
,Parodontologie deel 1
Epitheel
Buitenzijde v.d. gingiva is bekleed met meerlagig
Verhoornd plaveiselepitheel. Vanaf epitheel
bindweefsellgrens onderscheiden we achtereenvolgens:
− Stratum basale → hier bevinden zich de
progenitorcellen, deze zorgen voor een
voortdurende vernieuwing. Ze schuiven van
onderaf aan naar boven en komen na 1 à 2
weken aan in het stratum corneum. Ze zijn eerst
kubisch en worden later langgerekt. Ze wisselen
voedingsstoffen, afvalproducten en communicatiesignalen uit met onderliggend bindweefsel.
− Stratum spinosum → bevat veel glycogeen. Dit is macroscopisch aan te tonen door een jood-
joodkalioplossing
− Stratum granulosum → hier worden de keatohyaliene korrels gevormd. Deze zijn een rol in
het verhoorningsproces.
− Stratum corneum
Verhoorning verschilt. De epitheelcellen zijn verbonden door desmosomen en stabiel gehouden door
intermediare filamenten. Epitheel beschermt tegen infectie, voorkomt uitdroging en speelt een rol bij
immunologische afweer. Dit omdat epitheelcellen bevat die antigenen kunnen signaleren.
De lamina basalis bestaat uit 2 lagen:
− De lamina lucida → grenst aan basale epitheelcellen
− De lamina densa → op overgang naar bindweefsel
Epitheelcellen vormen naar lamina lucida de hemidesmosomen. De plasmamembraan is lokaal verdikt
met aan cytoplasmazijde een aanhechtingsplaque waarin de keratinefilamenten hechten. Parallel
daaraan verloopt in de lamina lucida een lokale verdichting van glycoproteïnen. Nauw geassocieerd
met de lamina densa zijn de zogenoemde verankeringsfibrillen. Deze vezelige structuren zijn als het
ware om de interstitiële collagene fibrillen heen geslagen en zorgen voor hechting van de lamina
basalis aan het onderliggende bw.
Epitheel of dekweefsel - weefsel dat het vrije oppervlak van het lichaam bedekt. Sluiten met weinig
intercellulaire stof op elkaar aan. Er is weinig diffusie en enkel door actief transport
Epitheelcellen zijn:
• Goed bestand tegen mechanische krachten
• Snel herstel door hoge celdeling
• Uitwisselingvan voedingsstoffen en afvalproducten uit het onderliggend BW
• Bescherming van het bindweefsel tegen infectie
• Voorkomen van uitdroging
• Speelt belangrijke rol in immuunrespons doordat het cellen bevat die antigenen signaleren
Retelijsten – vergroting van het oppervlak en zorgt voor betere stofwisseling
, Parodontologie deel 1
Aanhechtingsepitheel van het sulcusgebied
Dit is niet verhoornd en wijkt af van het gewone mondepitheel. Naar apicaal toe neemt het aantal
cellagen af → minder dik. Wanneer er geen ontsteking is dan weinig retelijsten. Het wordt aan 2
kanten begrensd door een lamina basalis.
Hierdoor is het epitheel verkleefd met het tandopp. Basale cellaag grenzend aan lamina basalis
externa bevat voorlopercellen van waaruit voortdurend de verjonging gerealiseerd wordt.
Er zijn 2 keratinen in het aanhechtingsepitheel die specifiek hier zijn.
1. K8
2. K18
De pocketdiepte – afstand tussen gingiva en CEJ
Histologisch en klinisch
In gezonde pocket normaal zacht sonderen tot aan de CEJ. Histologische diepte van de pocket (apicaal
aanhechtingsepitheel
Aanhechtingsepitheel = Hechting tussen cellen en lamina basalis met behulp van hemidesmosomen
(verkleving).
• Verkleving van zachte weefsels aan tand/implantaat/goud
• Niet verhoornd, permeabel
• Cerviculaire vloeistof met PMN’s
Bij een gezonde gingiva is het aanhechtingsepitheel glad zonder retelijsten. Bij een ontstoken gingiva
vertoont het aanhechtingsepitheel retelijsten
Sulcusgebied
Oraal/sulcusepitheel: is een meerlagig verhoornend
plaveiselcelepitheel.
Sulcusgebied is de zwakke schakel maar bezit diverse
verdedigingsmechanismen tegen bacteriële invasie :
1. De cellen van het aanhechtingsepitheel
a. Vernieuwen snel
b. Migreren in hoog tempo naar de sulcusbodem: hoge turn-over
c. Hechten aan bacteriën
d. Worden samen met bacteriën in de creviculaire vloeistof afgevoerd naar de mond
(afvoervehikel)
2. De cellen van langerhans
a. Dendritische cellen met lange uitlopers in het
stratum basale van het epitheel
b. Belangrijke rol bij de afweer tegen bacteriële invasie
i. Capteren signalen van bacteriën
ii. Migeren uit het epitheel naar het onderliggend bw
iii. Vanuit het bw naar lymfebanen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisd98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
