Deze samenvatting bevat alle begrippen en belangrijke informatie die nodig is om het vak te leren en begrijpen. De samenvatting komt uit de 8e editie van het boek.
,Inhoud
1 geest, gedrag en psychologische wetenschap.......................................................................................................5
1.1 wat is psychologie en wat is het niet?.............................................................................................................6
1.1.1 psychologie: het is meer dan je denkt.....................................................................................................6
1.1.2 psychologie is geen psychiatrie................................................................................................................6
1.1.3 kritisch nadenken over psychologie en pseudopsychologie....................................................................6
1.2 wat zijn de zes belangrijkste perspectieven van de psychologie?..................................................................7
1.2.1 scheiding van lichaam en geest en het moderne biologische perspectief..............................................7
1.2.2 het begin van de wetenschappelijke psychologie en het moderne cognitieve perspectief....................7
1.2.3 het behavioristische perspectief: nadruk op waarneembaar gedrag......................................................8
1.2.4 de perspectieven vanuit de gehele persoon: psychodynamisch, humanistisch, en karaktertrekken en
temperament....................................................................................................................................................8
Perspectieven vanuit de gehele persoon (whole person)................................................................................8
1.2.5 het ontwikkelingsperspectief: veranderingen die ontstaan door nature en nurture.............................9
1.2.6 het socioculturele perspectief: het individu in context...........................................................................9
1.3 hoe vergaren psychologen nieuwe kennis?....................................................................................................9
1.3.1 vier stappen van de wetenschappelijke methode...................................................................................9
1.3.2 vijf soorten psychologisch onderzoek....................................................................................................10
1.3.3 vertekening in psychologisch onderzoek beperken...............................................................................11
1.3.4 ethische kwesties in psychologisch onderzoek......................................................................................11
2 biopsychologie, neurowetenschappen en de menselijke aard............................................................................11
2.1 wat is het verband tussen genen en gedrag?...............................................................................................11
2.1.1 evolutie en natuurlijke selectie..............................................................................................................12
2.1.2 genen en erfelijkheid..............................................................................................................................12
2.1.3 epigenetica.............................................................................................................................................12
2.2 hoe is de interne communicatie van het lichaam geregeld?........................................................................13
2.2.1 het neuron: bouwsteen van het zenuwstelsel.......................................................................................13
2.2.2 plasticiteit...............................................................................................................................................16
2.2.3 het zenuwstelsel.....................................................................................................................................16
2.2.4 het endocriene stelsel............................................................................................................................17
2.3 hoe produceren de hersenen gedrag en psychische processen?.................................................................17
2.3.1 de drie lagen in de hersenen..................................................................................................................17
2.3.2 kwabben van de cerebrale cortex..........................................................................................................19
2.3.3 cerebrale dominantie.............................................................................................................................20
3 sensatie en perceptie...........................................................................................................................................20
3.1 hoe verandert stimulatie in sensatie?...........................................................................................................20
1
, 3.1.1 transductie: stimulatie in sensatie veranderen.....................................................................................20
3.1.2 sensorische adaptatie............................................................................................................................20
3.1.3 drempels: de grenzen van sensatie........................................................................................................21
3.1.4 signaaldetectietheorie............................................................................................................................21
3.2 waarin lijken zintuigen op elkaar? waarin verschillen ze?............................................................................21
3.2.1 gezichtsvermogen: hoe het zenuwstelsel licht verwerkt.......................................................................21
3.2.2 gehoor: als er een boom valt in het bos…..............................................................................................23
3.2.3 de overige zintuigen...............................................................................................................................24
3.3 wat is de relatie tussen perceptie en sensatie..............................................................................................25
3.3.1 het systeem van perceptuele verwerking..............................................................................................25
3.3.2 perceptuele ambiguïteit en vervorming................................................................................................26
3.3.3 theoretische verklaringen voor perceptie..............................................................................................26
4 leren en omgeving................................................................................................................................................27
4.1 hoe verklaart klassieke conditionering leren?..............................................................................................27
4.1.1 de kernpunten van klassieke conditionering.........................................................................................27
4.1.2 toepassingen van klassieke conditionering............................................................................................28
4.2 hoe leren we nieuw gedrag door operante conditionering?........................................................................28
4.2.1 Skinnders radiacale behaviorisme..........................................................................................................29
4.2.2 principes van operante conditionering: bekrachtiging..........................................................................29
4.2.3 het probleem van straf...........................................................................................................................30
4.3 hoe verklaart de cognitieve psychologie leren?...........................................................................................30
4.3.1 inzichtelijk leren: Köhler en zijn chimpansees.......................................................................................30
4.3.2 cognitieve plattegronden: tolman ontdekt wat er omgaat in het hoofd van de rat.............................30
4.3.3 sociaal leren: Bandura’s uitdaging aan het behaviorisme.....................................................................31
4.3.4 de rol van de hersenen bij leren............................................................................................................31
5 geheugen..............................................................................................................................................................31
5.1 wat is het geheugen?....................................................................................................................................31
5.1.1 metaforen voor het geheugen...............................................................................................................31
5.1.2 de drie essentiële functies van het geheugen.......................................................................................31
5.2 hoe vormen we herinneringen?....................................................................................................................31
5.2.1 het eerste stadium: het sensorisch geheugen.......................................................................................31
5.2.2 het tweede stadium: het werkgeheugen...............................................................................................31
5.2.3 het derde stadium: het langetermijngeheugen.....................................................................................32
5.3 hoe halen we herinneringen terug?..............................................................................................................33
5.3.1 impliciete en expliciete herinneringen...................................................................................................33
5.3.2 herinneringscues....................................................................................................................................33
5.3.3 andere factoren die van invloed zijn op terughalen..............................................................................33
2
, 5.4 waarom laat ons geheugen ons soms in de steek?.......................................................................................33
5.4.1 vluchtingheid: als herinneringen vervagen............................................................................................34
5.4.2 verstrooidheid: als verslappen van de aandacht tot vergeten leidt......................................................34
5.4.3 toegangsproblemen..............................................................................................................................34
5.4.4 foutieve attributie: herinneringen in de verkeerde context..................................................................34
5.4.5 suggestibiliteit: externe cues vervormen of creeËren herinneringen...................................................34
5.4.6 bias: overtuigingen, attitudes en meningen vervormen herinneringen................................................34
5.4.7 persistentie: als we iets niet kunnen vergeten......................................................................................35
5.4.8 je geheugen verbeteren met mnemoniek.............................................................................................35
8 vormen van bewustzijn........................................................................................................................................35
8.1 op welke wijze is het bewustzijn aan andere geestelijke procssen gerelateerd?........................................35
8.1.1 instrumenten om bewustzijn te bestuderen.........................................................................................35
8.1.2 modellen van de bewuste en onbewuste geest....................................................................................35
8.1.3 wat doet het bewustzijn voor ons?........................................................................................................36
8.1.4 coma en verwante bewustzijntoestanden.............................................................................................36
8.2 hoe ziet de cyclus van het normale bewustzijn eruit?..................................................................................37
8.2.1 dagdromen.............................................................................................................................................37
8.2.2 slaap: het musterieuze derde deel van ons leven..................................................................................37
8.2.3 dromen: de nachtelijke voorstellingen..................................................................................................39
8.3 welke andere vormen kan het bewustzijn aannemen?................................................................................39
8.3.1 hypnose..................................................................................................................................................39
8.3.2 meditatie................................................................................................................................................39
8.3.3 bewustzijn en psychoactieve middelen.................................................................................................39
9 motivatie en emotie.............................................................................................................................................39
9.1 wat motiveert ons?.......................................................................................................................................39
9.1.1 presatiemotivatie...................................................................................................................................40
9.1.2 de onverwachte effecten van beloningen op motivatie........................................................................40
9.2 hoe worden onze motivatieprioriteiten gesteld?.........................................................................................40
9.2.1 de instincttheorie...................................................................................................................................40
9.2.2 de drijfveertheorie.................................................................................................................................40
9.2.3 freuds psychodynamische theorie.........................................................................................................40
9.2.4 maslows behoeftenhiërarchie................................................................................................................41
9.2.5 een nieuwe behoeftenhiërarchie...........................................................................................................41
9.2.6 de zelfdeterminatietheorie (ZDT)...........................................................................................................42
9.3 waar staan honger en seksuele motivatie in de motivatiehiërarchie...........................................................42
9.3.1 honger: een homeostatische drijfveer én een psychologisch motief....................................................42
9.3.2 wilskracht en de biologische zelfbeheersing..........................................................................................42
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irislaan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
