Samenvatting
samenvatting biologie, eiwitten 6vwo
- Vak
- Biologie
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Samenvatting over hoofdstuk 18 eiwitten, bij het vak biologie.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
18. EiwittenElke cel in je lichaam kan duizend verschillende eiwitten vormen. Om eiwitten naar de juiste plek te
brengen, krijgen ze een adreslabel mee tijdens hun vorming.
Vorming eiwitten:
1. De code voor eiwitten ligt in het DNA. Na de transcriptie naar het mRNA van de kern na een
ribosoom in het grondplasma, daar begint de translatie. Het eerst gevormde stukje
polypeptideketen is een adreslabel, dit bindt aan een signaalherkenningsmolecuul (SHM) uit
het grondplasma. Hierdoor stopt de translatie tijdelijk.
2. Het SHM hecht aan een SHM-receptor van het ER. Het ribosoom koppelt aan de
ribosoomreceptor in het ER en komt zo precies boven een eiwitpoort in het ER, die opent.
3. GTP hecht aan de SHM-receptor, vervolgens splitst GTP in GDP en Pi, daarna komt het SHM
los van zij receptor.
4. Een enzym verwijderd SHM van de polypeptidenketen, waarna de translatie verder gaat en
de groeiende polypeptideketen binnen het ER terecht komt.
5. Zodra het stopcodon is bereikt, bindt een ontkoppelingseiwit aan het mRNA. Dit koppelt de
polypeptidenketen los van het ribosoom.
6. Vervolgens laat de ribosoomreceptor het ribosoom los, dat dan in twee dele uiteenvalt. En
de eiwitpoort sluit.
7. In het ER begint de omzetting naar een eiwit. De polypeptidenketen krijgt zijn ruimtelijke
eiwitstructuur en toevoegingen zoals koolhydraten. Stukjes membraan van het glad ER
vormen transportblaasjes die de eiwitten voor afwerkingen naar het Gogli-systeem voeren.
In het Gogli-systeem ontstaat de definitieve eiwitvorm. Enzymen voegen hier o.a. fosfaatgroepen
toe, wijzigen de in het ER toegevoegde suikers en/of koppelen meerdere polypeptideketens aaneen
tot een eiwit. Het Gogli-systeem verpakt en sorteert de gevormde eiwitten in blaasjes afhankelijk
van het adreslabel. Er zijn drie mogelijkheden:
1. De transportblaasjes kunnen hun inhoud door exocytose buiten de cel afgeven.
2. De eiwitten kunnen als lysosomen in het grondplasma van de cel hun functie vervullen.
Enzymen in die lysosomen breken afvalstoffen binnen de cel af. De cel hergebruikt de
afbraakproducten ervan of scheidt ze uit.
3. De blaasjes nemen de eiwitten op in hun membraan, die eiwitten zijn bedoeld als
eiwitpoorten of receptoren. De eiwitten gaan deel uitmaken van het celmembraan, als zo’n
blaasje met het celmembraan fuseert.
*Een deel van de ribosomen bevindt zich vrij in het grondplasma, deze ribosomen maken vooral
eiwitten die hun functie vervullen in het grondplasma.
Primaire structuur= het aantal en volgorde van de verschillende aminozuren in de keten.
Secundaire structuur =de windingen en vouwen, zoals a-helix(spiraalvormig) en B-helix
(golfplaatvorimig). De secundaire structuur is het resultaat van waterstofbruggen tussen N-H-
groepen en C=0-groepen van verschillende aminozuren in eiwitten.
Tertiaire structuur= vouwing van het eiwit, ontstaat door bindingen tussen de restgroepen van
verschillende aminozuren. (Zwakke bindingen zoals elektrostatische aantrekking,
vanderwaalskrachten en H-bruggen en sterke bindingen zoals S-bruggen.)
Quaternaire structuur = de manier waarop meerdere polypeptiden samen een eiwit vormen.
, Chaperonne-eiwitten =eiwitten die controleren of de structuur van andere eiwitten juist is (zonder
een juiste structuur is de eiwit onwerkzaam) en brengen verkeerd gevormde eiwitten in de juiste
vorm. Lukt dit laatste niet dan breekt de cel het verkeerd gevormde eiwit af.
Denaturatie= het verlies van de ruimtelijke structuur. Een eiwit kan denatureren door hoge
temperaturen of door bepaalde chemicaliën. H-bruggen verbreken en nieuwe H-bruggen geven een
andere ruimtelijke structuur.
__________________________________________________________________________________
Valide test= de mate waarin de test meet wat hij zou moeten meten.
Plaques ontstaan tussen hersencellen, doordat het eiwit amyloid samenklontert, dit belemmert de
communicatie tussen hersencellen. Bij de afbraak van APP(Amyloid Precursor Protein) kunnen
eiwitfragmenten ontstaan die aaneen klonteren tot plaques.
Tangles ontstaan in hersencellen, doordat het eiwit tau samenklontert. Hierdoor worden
voedingsstoffen niet goed door de cel vervoerd en sterft de cel uiteindelijk af. Bij gezonden
hersencellen zijn tau-eiwitten oplosbaar en spelen ze een rol bij het in stand houden van het
celskelet van hersencellen door microtubuli (microscopisch kleinen buisjes die vanuit de kern
uitwaaieren over de hele cel; ze vormen de transportwegen van de cel). Bij Alzheimerpatiënten zijn
de tau-eiwitten gehyperfosforyleerd, waardoor ze onoplosbaar zijn en de microtubuli in de knoop
leggen, wat het transportsysteem ontregeld en tangels veroorzaakt.
----> tangles en plauques verstoren beiden de werking van hersencellen met als gevolg symptomen
als geheugenverlies, verwarde gedachten, desoriëntatie en een slecht beoordelingsvermogen.
Motoreiwitten vervoeren organellen en blaasjes met voedingsstoffen langs de microtubulus, ze
hebben twee ‘voeten’. Stappen transport langs de microtubulus:
1. Bindt een van de twee voeten aan een microtubulus, dan laat de voet ADP los en bindt
onmiddellijk aan ATP.
2. Door stap 1 verandert het eiwitmolecuul van vorm en slingert vervolgens de andere voet
naar voren en die voet bindt ook aan de microtubulus.
3. Wanner voet 2 aan de microtubulus bindt, splitst ATP in voet 1 in ADP en Pi, Pi verlaat het
eiwitmolecuul.
4. Vervolgens laat de tweede voet ADP los en bindt onmiddellijk aan ATP.
5. De eerste voet slingert dan naar voren en bindt zich opnieuw aan de microtubulus
6. Dit proces herhaalt zich waardoor het motoreiwit zich met zijn lading langs de microtubulus
verplaatst.
Soort Functie Voorbeeld
Peptidehormonen Binden aan receptoren in het Insuline; vergroot de opanme
celmembraan. van glucose in bepaalde cellen.
Eiwitpoorten Maken gefaciliteerd transport Waterpoorten; maken osmose
door het celmembraan van water mogelijk.
mogelijk.
Motoreiwitten Maken beweging mogelijk. Myosine; maakt beweging in de
spieren mogelijk.
Opslageiwitten Slaan moleculen of ionen op. Ferritine; bindt aan ijzer bij
opslag in de lever.
Structuureiwitten Geven stevigeid. Microfilamenten; vormen
celskelet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sanneamvbuuren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 84190 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen