Mondelinge taalvaardigheid Spreken en luisteren
Woordenschat Betekenis woorden en uitdrukkingen
Beginnende geletterdheid (groep 1 t/m 3) Schriftelijke taal begrijpen en gebruiken
- Aanvankelijk lezen
Voortgezet technisch lezen Ontcijferen letters en hardop lezen
- Voortgezet lezen: techniek
Voortgezet begrijpend lezen Begrijpen van tekst/ achterhalen bedoeling
- Voortgezet lezen: begrip
Stellen Schrijven van teksten
Jeugdliteratuur Jeugdliteratuur/ leesbevordering
Taalbeschouwing - Taalvorm/ kijken naar taal
- Traditionele grammatica
(zinsontleding en woordbenoeming)
Spelling Spellingsregels
3 functies van taal
1. Communicatieve/ sociale taalfunctie
Taal als communicatiemiddel
4 sociale/ communicatieve taalfuncties
Sociale taalfunctie Uitleg/ voorbeeld
1 Zelfhandhaving Opkomen voor jezelf
2 Zelfsturing Aangeven wat je gaat doen/ plannen of aankondigen.
3 Sturing van anderen Gedrag van anderen beïnvloeden.
4 Structurering van het gesprek Gespreksverloop beïnvloeden.
, 2. Conceptualiserende/ cognitieve taalfunctie
Taal als hulpmiddel om je gedachten te ordenen en greep te krijgen op de
werkelijkheid
3 cognitieve taalfuncties
Cognitieve taalfunctie Uitleg/ voorbeeld
1 Rapporteren Verslag doen van iets dat je hebt meegemaakt of gezien.
2 Redeneren Extra denkstap. Bijvoorbeeld conclusies trekken of relaties leggen.
3 Projecteren Verplaatsen in de gedachten/ gevoelens van iemand anders.
3. Expressieve taalfunctie
Taal als expressiemiddel
Taal om te experimenteren, gevoelens te uiten, op een speciale/ creatieve
manier iets te zeggen
Songteksten, cabaret, poëzie, reclame
Bijvoorbeeld ‘typisch Annie M.G.’
Verschillende niveaus van taal
Niveau Regels voor
Fonologisch niveau Uitspraak
Morfologisch niveau Opbouw van woorden
Syntactisch niveau Volgorde van woorden
Semantisch niveau Betekenis
Pragmatisch niveau Gebruik
Orthografisch niveau Spelling
Taal is een recursief systeem: Iedere zin kan weer een andere zin bevatten. In theorie kun je
dus een oneindige zin maken. In de praktijk lukt dit niet, omdat we dit niet kunnen
onthouden.
Geletterdheid
Geletterdheid heeft betrekking op leren lezen en schrijven (schriftelijke taal begrijpen
en gebruiken) en omvat de volgende aspecten:
- Boekoriëntatie
- Verhaalbegrip
- Functies van geschreven taal
- Relatie tussen gesproken en geschreven taal
- Taalbewustzijn
- Alfabetisch principe
- Functioneel schrijven en lezen
- Technisch lezen en schrijven (start en vervolg)
- Begrijpend lezen en schrijven
, Doel: Kinderen moeten zich op het gebied van lezen en schrijven kunnen redden
(=functionele geletterdheid)
3 stadia in de ontwikkeling van geletterdheid
Ontluikende 0-4 jaar (voorschoolse - Leren omgaan met geschreven taal is spontaan
geletterdheid periode) proces
- Interactie met ouders (en anderen) speelt
belangrijke rol
- Kind ontdekt algemene functies van taal
Beginnende Groep 1 t/m (medio) - Verdere ontwikkeling door o.a. voorlezen,
geletterdheid groep 3 taalspelletjes, boekenhoek, stempelen,
computerspel
- Omvat ook aanvankelijk lezen
Gevorderde Vanaf (medio) groep 3 - Voortgezet lezen: kind leert sneller woorden
geletterdheid herkennen (technisch lezen) en richt aandacht
meer op betekenis/ bedoeling van de tekst
(begrijpend lezen)
- Kind leert verschillende soorten teksten en lees
strategieën
- Stellen
Kennis over taal ontwikkelt zich door ons meta linguïstisch bewustzijn: vermogen om
na te denken over de vorm en het gebruik van taal en om regels en uitzonderingen te
ontdekken en gebruiken.
Ook bij spontane schrijfontwikkeling is meta linguïstisch bewustzijn belangrijk:
kinderen denken na over welke klanken in woorden zitten.
Spontane schrijfontwikkeling begint vanaf ongeveer 2 jaar in volgende fasen:
1. Tekenen van woorden
2. Krabbelen van nog niet herkenbare letters
3. Schrijven van letterachtige vormen of letters
4. Weergeven van woorden door 1 of enkele letters
5. Invented spelling (besef klank-letterkoppeling)
Spontane leesontwikkeling is nauw verweven met spontane schrijfontwikkeling (met name
door klank-letterkoppeling)
Fase 1: Pseudolezen (voorleesgedrag imiteren)
1. Commentaar geven op het plaatje
2. Volgen van het verhaal m.b.v. de plaatjes
3. Verhaal weergeven in dialoogvorm en later in monoloogvorm
4. Verhaal weergeven in mengeling van spreektaal en schrijftaal
5. Memoriseren van teksten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper demiberends. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.