HC1 Structuur gezondheidszorg (wetten over van oude planningswetgeving)
- Gezondheidswet
Regelt samenstelling, taken en bevoegdheid organen
· Gezondheidsraad: adviescollege medisch inhoudelijk
· Staatstoezicht op volksgezondheid: IGJ, NVWa -> algemene bevoegdheden in Gw, specifieke taken in speciale
wetten
Van repressief naar proactief: toezicht op toezicht: door cliëntenraden en zorgverzekering op verantwoorde
zorg -> niet voldoende dus nu risico gestuurd toezicht IGJ: verzamelen externe en interne info
(doeltreffendheid, doelmatigheid, clientgericht) -> incidenten toezicht als signaal risico: meldingen burgers:
Landelijk Meldpunt Zorg (LMZ)
IGJ: meldingen Wkkgz, kan naar RTG en CTG, naar OM, kan sanctioneren, aanwijzingen en bevelen geven.
· Nationale Raad voor de volksgezondheid: RVS
· Provinciale Raden voor de volksgezondheid: was overlegplatform voor overheid en veld voor regionale
ordening gezondheidszorg, nu raden voor zorg en welzijn of regionaal patiëntenplatform
- WTZi
· Verving Wet ziekenhuisvoorzieningen -> marktwerking: van centrale aanbodsturing naar decentrale
vraaggerichtheid
· Toelating (door minister VWS nodig om zorginstelling uit WTZi te zijn (toelating vereist voor contractering
zvw/ wlz)-> eisen governance en transparantie
· Bestuursstructuur = governance code zorg
· WTZa: Nu geen toetsing vooraf of aan toelatingseisen wordt voldaan en geen toetsing kwaliteit. Bij WTZa
meldplicht voor nieuwe zorgaanbieders (ruimer: instellingen en solistisch werkende zorgverleners die starten
met verlenen van zorg als bedoeld in Wkkgz art 1 (Wlz, Zvw, andere zorg). Door meldplicht zorgaanbieders
bewuster van eisen & kan IGJ selecteren om bij aanvang zorgverlening op kwaliteit te toetsen. Toelating
(vergunning) kan ogv kwaliteitsgegevens uit meldplicht worden geweigerd.
- Wbmv
Toepassing als: zelfregulering niet tot stand komt, zelfregulering tot maatschappelijk/ ethisch ongewenste
ontwikkelingen leidt, de organisatie die door zelfregulering tot stand gekomen is tot ongewenste stijging van de
kosten/ uitsluiting groepen ect. Leidt.
Art 3: algeheel verbod: bij AMvB na 2 jr gevolgd door wet in formele zin= nuloptie
- Twa
doel: 1. doelmatige landelijke spreiding ambulancezorg 2. Hogere kwaliteit, snellere aanrijtijden, meer
patiëntveiligheid, betere samenwerking ambulancediensten met regionale zorgaanbieders, betere voorbereiding
crisissen en rampen
HC2 Structuur gezondheidszorg
- Zorgverzekeraars (zijn privaatrechtelijke rechtspersonen, schadeverzekeraars)
· Vergunningsplicht: Wft 2:27 -> verbod zonder vergunning van DNB. Eisen mbt betrouwbaarheid, aantal
bestuurders enz. Schadeverzekering mag geen levensverzekering zijn 2:28 Wft
· Aanmelding NZa 25 Zvw; melding is geen toelating; bestuurlijke boete bij geen melding art? NZa bescherming
consument, naast verzekeringsinhoudelijk toezicht door DNB, AFM
· NZa informeert ZiN over melding ivm vereveningsbijdrage (26 Zvw)
- Europees mededingingsrecht
· Redenen: allocatieve en productieve efficiency; marktintegratie in EU; economische vrijheid;
consumentenwelvaart.
· Kartelverbod 101 VwEU -> onderneming = economische eenheid: elke eenheid die een economische activiteit
uitoefent, ongeacht haar rechtsvorm en ongeacht de wijze waarop zij wordt gefinancierd -> Economische
activiteit= iedere activiteit bestaande in het aanbieden van goederen en diensten op een bepaalde markt
(tegen een bepaalde vergoeding) <- Macroton
• Overeenkomst: ruim opvatten (horizontaal en verticaal)
• Besluit ondernemingsvereniging: beslissing van een orgaan die door de leden van de vereniging als
bindend wordt ervaren <- Cementhandelaren
• OAFG: vorm van parallel gedrag van ondernemingen waaraan geen afspraak/ plan ten grondslag ligt
(zware bewijslast)
· Mededingingsbeperking als ovk daartoe strekt of effect van concurrentiebeperking heeft
· Beoordeling: positie op de markt en relevante markt
· Relevante markt: producten-/ dienstenmarkt (substitueerbaarheid aanbod- en vraagzijde)
· Uitzondering 101 lid 3: meerwaarde, billijk aandeel anderen, evenredigheid, restconcurrentie
· Misbruikverbod 102: marktpositie 50%, lijst misbruikvormen niet-limitiatief
1
, · Verbod op uitzondering maken in 106 lid 1 voor openbare bedrijven/ ondernemingen met exclusief recht, maar
lid 2 uitzondering mogelijk 101 en 102 voor ondernemingen belast met beheer van diensten van economisch
belang
· Brentjens -> CAO’s vallen buiten werkingssfeer mededingingsrecht wegens aard en doel afspraken
· Uitvoering/ handhaving: European Competition Network -> als Cie begint dan nationale autoriteit (ACM) niet
langer bevoegd. Bij al begonnen nationale procedure overleg en evt. overnemen Cie
· Primair EG-recht: art 6, 168 VwEU: geen harmonisatiebevoegdheid stelsels gezondheidszorg van lidstaten, wel
grote invloed via mededingingsrecht, vrijverkeersbepalingen.
· Secundair: 114 VwEU: bevoegdheid tot harmonisatie via wetgeving interne markt
- Toepassing EU mededingingsrecht in NL (Mw)
· Ondernemersbegrip: Zorgverzekeraar is onderneming 122 Zvw (zorgkantoor niet)
· ACM handhaaft kartelverbod 6 lid 1 Mw, verbod misbruik EMP 24 lid 1 Mw en houdt concentratietoezicht 26
ev. Mw
· Structuur ACM besluit: 1. toepasselijkheid Mw (onderneming enz), 2. Afbakening relevante markt, 3.
Beoordeling.
· Relevante markt: 1. Productmarkt: producten/ diensten die ogv kenmerken, prijzen, gebruik door de afnemer
als onderling verwisselbaar of substitueerbaar worden beschouwd; 2. geografische markt
· Zorgmarkten: 1. Zorgverzekeringsmarkt: provinciaal naar landelijk. Aparte markten voor basis & aanvullend,
individueel & collectief, natura & restitutie. 2. Zorginkoopmarkt: lokaal en regionaal. Type beroepsgroep,
instelling, hulpmiddel. 3. Zorgverleningsmarkt: lokaal, hooguit regionaal. Aparte markten voor verschillende
soorten zorg. Bij Wlz is geografische markt het werkgebied van zorgkantoor.
HC3 Structuur gezondheidszorg
- Mededingingsbeleid in de zorg
Samenwerkingsvormen - Kartel
• Afspraken binnen 1 onderneming: kartel nvt
• Afspraken tussen concurrenten:
· bijna altijd verboden: prijs-, marktverdelings-, aanbestedingsafspraken
· bijna altijd toegestaan (valt binnen lid 3):
1. onderhandelen via zorgmakelaar: efficiencyvoordelen, maar ontoelaatbaar als afstemming marktgedrag
gevolg is van uitwisseling concurrentiegevoelige info;
2. zuivere kwaliteitsafspraken: als alleen het doel is om via objectieve, transparante criteria de
verantwoordelijkheden en de bekwaamheden van de aanbieders zeker te stellen en het algemene
kwaliteitsniveau te bevorderen;
3. gemeenschappelijke inkoop: behalve als afnemersmacht zo groot is dat toetreding concurrerende kopers
onmogelijk wordt;
4. preferentiebeleid: mededingingsbeperking groter naarmate meer geneesmiddelen eronder vallen en
meer verzekeraars meedoen;
5. waarnemingsafspraken: mits voldaan aan eisen openheid, objectiviteit, transparantie, non-discriminatie.
Omwille van continuïteit zorg. Vaak in onderhandeling samen met zorgverzekeraars, dan kan het wel
mededingingsbeperkend zijn;
6. gezamenlijk elektronische netwerken/ info uitwisseling: voorwaarden: geen uitwisseling
concurrentiegevoelige info, open, transparant, non-discriminatoir;
7. administratieve samenwerking: geen uitwisseling concurrentiegevoelige info;
8. Samenwerking HOED: delen in kosten wel, maar samen onderhandelen niet altijd.
• Afspraken tussen niet-concurrenten:
1. Horizontaal: bij niet dezelfde geografische markt, mag
2. Ketenzorg: is omwille van kwaliteit, maar let op concentratietoezicht, bij uitsluitingseffecten
problematisch (gezamenlijk onderhandelen met zorgverzekering, geen keuzemogelijkheden patiënt)
3. Samenwerken in gezondheidscentrum: geen probleem als de samenwerking tussen niet-concurrenten is
Branche-organisatie – Kartel
• Niet toegestaan:
1. prijsonderhandelingen: zelf voeren niet toegestaan, beïnvloeding onderhandelende partijen mag niet
2. collectieve (minimum)prijsadviezen
3. individuele prijsadviezen als het advies steeds hetzelfde is
4. calculatieschema’s: niet als het een verkapt prijsadvies is
• Toegestaan:
5. Informatie uitwisseling: mits geen concurrentiegevoelige info
2