Hoofdstuk 1 : De oorsprong van hersenen en gedrag (geen tentamenstof)
Wat
De hersenen zijn een orgaan, een fysiek object, levend weefsel.
Gedrag is actie, niet fysiek, wel observeerbaar.
→ De relatie gaat over iets tastbaar en iets niet tastbaar.
Indeling
De hersenen zijn een orgaan, wat bestaat uit
zenuwweefsel die bestaan uit zenuwcellen.
Het zenuwstelsel bestaat uit perifeer (uiteinden
lichaam zoals armen en benen) en centraal
(binnenkant zoals ruggenmerg).
De indeling van hersenen
De hersenen hebben
plooien omdat de schedel
te klein is.
De hersenen bestaan uit
kwabben en twee
hemisferen.
TIP : vuistregel
De indeling van zenuwstelsel
,Somatische zenuwstelsel : zenuwen die lichaam bedient
Autonome zenuwstelsel : geen controle over
Gedrag
Definitie
= Patronen in tijd → onbruikbare definitie
= Elke vorm van beweging in een levend organisme → bruikbare definitie
bv. bewegingen, spraak, houding, blozen/kleurverandering,...
Relatie hersenen en gedrag
Het geest-lichaam probleem
➢ Dualistische vs. monistische stelsel
➢ Spiritualistische vs materialistische stelsel
Evolutie
Fylogenetische ontwikkeling
= ontwikkeling van hogere diersoorten uit lagere (oorsprong van de diersoorten)
Ontogenetische ontwikkeling
= ontwikkeling van individuele mens uit zaadcel en eicel
Gemeenschappelijke ouder : Australopithecus = zuidelijke aap
➢ Mensen en chimpansees hebben gemeenschappelijke voorouder
➢ Hominidae (5 miljoen jaar geleden)
○ Primaten die rechtop lopen
○ Alle mensen stammen hiervan, sommige soorten zijn uitgestorven
,Bekende voorouders
1. Australopithecus (zuidelijke aap)
a. 4 miljoen jaar geleden in Afrika
b. Hersengrootte : 400 cm3
2. Homo habilis (handige mens)
a. 2.5-1.5 miljoen jaar geleden in Afrika
b. Hersengrootte : 800 cm3
c. Stenen gereedschap
3. Homo erectus (rechtopstaande mens)
a. 1.5 miljoen jaar geleden
b. Hersengrootte (900-1200 cm3)
c. Emigreerde naar Europa
4. Homo sapiens (wetende mens)
a. 120.000 jaar geleden in Afrika en 100.000 jaar geleden in Europa
b. Hersengrootte : 1500 cm3
c. Grottenkunst
Hersengewicht
De hersengrootte is speciaal aan menselijke hersenen als je rekentrucjes gebruikt.
EQ = hersengewicht / verwacht hersengewicht
In 5 miljoen jaar is hersengewicht verdrievoudigd doordat;
➢ Leefwijze : fruit zoeken (suikers voor hersenen)
➢ Hersenkoeling : koeling is nodig vanwege hoge metabolisme (2% gewicht, 25%
zuurstof, 70% glucose
➢ Neotenie : rijpingsvertraging, ouderen behouden kinderkenmerken zoals groot hoofd
, Hoofdstuk 2 : Functionele anatomie van zenuwstelsel (belangrijk)
Plooien
Een plooi kan een bocht (gyrus) of groef (sulci) zijn, de diepe
groeven heten fissures. Longitudinale fissure loopt tussen de
hemisferen aan bovenkant, laterale aan zijkanten van
hersenen, tussen temporale en frontale kwab. De hersenen
zijn eigenlijk roze, als je ze in alcohol legt worden de beige.
Structuur
Het is geen statisch maar flexibel orgaan. Het is ook plastisch in de zin van het constant veranderen
van connecties tussen neuronen in functionele systeem door nieuwe ervaringen.
➢ Neuroplasticiteit = de potentie van het zenuwstelsel om fysiek of chemisch zichzelf aan te
passen door omgevingsveranderingen en leeftijd gerelateerde veranderingen.
➢ Fenotypische plasticiteit = individuele capaciteit om te ontwikkelen tot een reeks van
fenotypes (karakteristieken die we kunnen zien)
Fylogenetische ontwikkeling van structuur
Andere hersenen hebben verschillende vormen
maar wel dezelfde structuren die wel ander
ontwikkelt kunnen zijn.
Belangrijke functies hersenen
1. Perceptie → Input
2. Integratie van info
3. Actie (gedrag) → output
Neuroanatomie
Terminologie
Anterior
= voorkant van het hoofd
Posterior
= achterkant van het hoofd
Medial
= midden van het brein
Lateraal
= zijkant van het brein
Dorsaal/superior
= bovenkant van het hoofd
Ventraal/inferior
= onderkant van het hoofd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Alyvo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.