Gemeenterecht
Week 1
het verschil tussen autonomie en medebewind uitleggen aan de hand van de Grondwet, de
Gemeentewet en bijzondere wetten;
autonomie art. 108 lid 1 Gemw. eigen huishouding, alles wat onder de gemeentewet valt.
Betekent dat de gemeente de bevoegdheid heeft om zaken naar eigen inzicht aan een nadere
wettelijke of bestuurlijke regeling te onderwerpen. De gemeente is dus vrij om dingen zelf te regelen,
zonder dat daar toestemming van een hoger niveau voor nodig is.
Medebewind art. 108 lid 2 Gemw. regeling en bestuur kunnen van het gemeentebestuur worden
gevorderd bij of krachtens een andere dan deze (gemw.) wet ter verzekering van de uitvoering
daarvan. De overheid (formele wetgever) de lagere overheid (bijv. gemeentes en provincies) iets kan
verplichten.
Bijzondere wetten medebewind
zelf voorbeelden geven van autonomie en medebewind en deze begrippen koppelen aan het
begrip beleidsvrijheid;
medebewind + beleidsvrijheid: je hebt de keuze Art. 2.1 lid 2 WRO de gemeenteraad KAN
mechanisch medebewind: Art. 3.1 lid 1 WRO de gemeenteraad STELT, WORD
de verschillende wijzen waarop er binnen de gedecentraliseerde eenheidstaat controle en
toezicht wordt uitgeoefend op gemeenten uitleggen aan de hand van de wet;
Repressief toezicht: art. 132 lid 4 Gw en 268 Gemw: centrale regering als noodrem, kan achteraf iets
aan worden gedaan
Preventief toezicht: art. 132 lid 3 Gw jo. 259 Gemw. : vooraf moet toestemming worden gevraagd
aan hoger orgaan
Ieder besluit kan worden vernietigd op grond van art. 268 Gemw. door de regering controleren op
het naleven van de regels.
aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat spontane vernietiging inhoudt;
Spontane vernietiging is de grondwettelijke bevoegdheid van de Kroon om beslissingen van organen
van het provinciebestuur of het gemeentebestuur te vernietigen. De Kroon kan deze
beslissingen vernietigen wegens strijd met het recht of wegens strijd met het algemeen belang.
“Zo is er bij Schiphol een speciale faciliteit aanwezig om bijvoorbeeld drugskoeriers en
bolletjeslikkers in op te vangen. Wegens de brandonveiligheid van het gebouw, heet de
gemeente besloten de faciliteit te sluiten. De Oicier van Jusiie was het hier echter niet
mee eens, omdat al die drugskoeriers en bolletjesslikkers nu nergens meer terecht kunnen
(en gelet op de medische toestand van bolletjesslikkers moeten zij wel ergens terecht). Het
Rijk heet toen het besluit van de gemeente vernieigd en de faciliteit ging weer open. Er
,ontstond hierdoor wel een conlict tussen enerzijds de gemeente die vond dat het gebouw
brand onveilig was en anderzijds de OvJ die aanvoerde dat in het algemeen belang van de
“criminelen” er een plek moet zijn waar deze mensen terecht kunnen
bv. winkeltijdenwet
uitleggen waarom de begrippen gedecentraliseerd en eenheidsstaat met elkaar op gespannen
voet kunnen staan.
Decentralisatie: het toekennen of overdragen van bevoegdheden aan organen van lagere
publiekrechtelijke lichamen, die deze bevoegdheden in beginsel zelfstandig en dus niet
ondergeschikt aan het centrale gezag uitoefenen. 117 Gemw.
Eenheidsstaat: een staat waarbij de macht uitsluitend bij de centrale overheid ligt.
Deze begrippen kunnen met elkaar op gespannen voet staan, omdat bij een eenheidsstaat de macht
uitsluitend bij de centrale overheid ligt. Bij decentralisatie ligt de macht bij de centrale overheid,
maar een deel van de macht is overgedragen aan lagere centrale overheden in de staat. Het rijk pakt
als het ware de macht, maar als je alles gaat decentraliseren dan krijg je heel veel verschil onderling
en dus is er tegenstrijdigheid. Hierdoor kunnen decentralisatie en eenheidsstaat met elkaar op
gespannen voet staan.
Week 2
de autonome en medebewindsbevoegdheden van de raad aan de hand van de Grondwet,
Gemeentewet en bijzondere wetten uitleggen;
autonomie: gemeentewet
medebewind: andere wetten/bijzondere wet
de gemeenteraad staat aan het hoofd van de gemeente art. 125 lid 1 Gw daardoor is vastgesteld
dat de belangrijkste beslissingen in de gemeente door of met instemming van moeten worden
genomen. Art. 127 Gw.
Uitzondering art. 176 Gemw.
Delegeren op grond van art. 156 gemw. uitzondering lid 2
uitleggen wat de verordenende bevoegdheid van de raad inhoudt;
Gemeenteraad
Art. 147 Gemw. t/m art. 159
Gemw.
De raad stelt verordeningen op, op grond van artikel 147 Gemw.
Art. 7 Gemw.
Op grond van art. 147a lid 1 Gemw kan een lid van de raad een
Art. 9 Gemw.
voorstel voor een verordening of een ander voorstel ter
-Vastellen gemeentelijke
behandeling in de raad indienen. (recht van initiatief)
verordeningen (art. 147a
Gemw) wetgever gemeente
- controleren van het college
(art. 155 Gemw.)
,Daarnaast kan een lid van de gemeenteraad een voorstel tot wijziging van een voor de vergadering
van de gemeenteraad geagendeerde ontwerp-verordening of ontwerp-beslissing indienen (recht van
amendement).
Daarnaast bepaalt artikel 149 Gemw. dat de gemeenteraad verordeningen maakt die hij in het
belang van de gemeente oordeelt. Ook heeft de gemeenteraad de bevoegdheid om een lichte straf
te stellen op grond van art. 154 lid 1 Gemw.
provincie niet deels
verbindend kan zijn en
deels onverbindend.
Indien een bepaling
te ruim is geformuleerd
en daardoor de
ondergrens van de
gemeentelijke
verordeningsbevoegdhei
d wordt overschreden,
dient de hele
verordening
onverbindend verklaard
te worden.
, De ondergrens wordt
overschreden wanneer
geen enkel gemeentelijk
belang in het
geding kan zijn en enkel
de privésfeer wordt
getroffen. Het Wilnisser
Visser arrest
maakt dit duidelijk
in theorie en aan de hand van een voorbeeld uit de verplichte jurisprudentie uitleggen wat de
betekenis is van de begrippen posterieure en anterieure verordening met het oog op de
grenzen aan de verordenende bevoegdheid;
de bovengrens wordt overschreden wanneer een gemeentelijke verordening in strijd is met artikel 10
van de Gw. De verordening is dan namelijk in strijd met hoger recht waardoor de bovengrens wordt
overschreden.
- anterieure verordeningen: de lokale verordening was er eerder, daarna kwam er een wet van de
centrale regelgeving.
als de centrale regelgeving in werking treedt, vervalt de lokale verordening van rechtswege art.
122 Gemw.
- posterieure verordening: de centrale regelgeving was er eerder, maar de gemeenteraad vult deze
aan met een verordening art. 121 Gemw.
de lagere wetgeving mag niet in strijd zijn met de hogere regelgeving, hogere regelgeving mogen
wel worden aangevuld door lagere regels.
Lokale verordeningen mogen niet in strijd zijn met centrale regelgeving. Als
dat wel het geval is kijk je naar het volgende:
Bepalingen van posterieure verordeningen vervallen niet van rechtswege,
maar pas als de rechter dit geoordeeld heeft. Zolang dit niet is gebeurd, blijft
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper wieskeleijnse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
