Zeer uitgebreide samenvatting waarin Thema A en B van de hoorcolleges is samengevat. Inclusief voorbeelden en plaatjes! Door het leren van deze samenvatting en het doornemen van de werkcolleges/thema C module heb ik een 8,7 gehaald!
Homeostase
- Dit is het meten van de actuele situatie, waarden of parameters door sensoren en zintuigen
- De actuele waarden worden vergeleken met de normaal waarden
- Processen worden op basis hiervan geactiveerd of geremd
- Hierdoor worden de normale waardes weer bereikt
Het SOTR-concept
- Signaal transductie verloopt via het SOTR concept
- S → Signaal → Hormonen/neurotransmitters/cytokines
- O → Ontvanger → Receptoren
- T → Transductie → Intracellulaire doorgevers
- R → Respons
Voorbeeld SOTR: glucostase bij vasten en eten
- De glucostase is de regulering van de glucose concentratie in het bloed
- De pancreas meet de hoeveelheid glucose
- Indien er te weinig glucose is scheidt de pancreas glucagon uit
- Glucagon zorgt voor de glycogeen afbraak en gluconeogenese in de lever
- Ook stoppen spieren en vetweefsel, die glucose niet strict nodig hebben, met het verbruiken hiervan
- Er gaat een signaal naar de hersenen om te eten
- Indien er te veel glucose is scheidt de pancreas insuline uit
- Insuline stopt de glycogeenafbraak en gluconeogenese
- De spieren en vetweefsel gaan weer glucose verbruiken
- Er gaat een signaal naar de hersenen om te stoppen met eten
- Diabetes type 1: De pancreas maakt geen insuline
- Diabetes type 2: De receptoren van cellen zijn niet sensitief voor insuline
,Hoorcollege 3: Signaal-transductie
SOTR: Signaal → Hormonen/neurotransmitters/cytokines
- Neurotransmitters en cytokines zijn ook hormonen
- Neurotransmitters worden afgegeven in de synaptische spleet
- Cytokines zijn hormonen die afgegeven worden door het immuunsysteem
- Acetylcholine kan bv. fungeren als hormoon en neurotransmitter
- Voor het maken van hormonen zijn veel enzymen nodig
- De signaalmoleculen kunnen over een korte of lange afstand werken
A) Endocrien → Lange afstand, werkt via de bloedbaan
B) Paracrien → Korte afstand, werkt lokaal
C) Neuronaal → Lange afstand, de uiteindelijke signalering is lokaal
D) Contact-afhankelijk → Korte afstand, het signaalmolecuul komt niet los van de cel
E) Autocrien → Korte afstand, de cel geeft een signaal aan zichzelf
- Hormonen kunnen in vier chemische groepen geclassificeerd worden:
1) Hormonen gemaakt uit vetzuren (bv. prostaglandines en endocannabinoïden)
2) Steroïde hormonen (bv. testosteron, oestradiol en cortisol)
- Gemaakt uit cholesterol
3) Hormonen gemaakt uit aminozuren (bv. tyroïde hormoon, (nor)epinephrine en (nor)adrenaline)
- Deze worden gemaakt uit tyrosine
4) Hormonen gemaakt uit eiwitten/peptiden
- Peptidehormonen zijn een klein eiwit (bv. oxytocine en ADH)
- Eiwithormonen zijn een groot eiwit (bv. groeihormoon, insuline en TSH)
Nucleaire receptoren
- Deze worden ook wel de transcriptiefactor-gekoppelde receptoren genoemd
- De receptor heeft zowel een bindingsplek voor het hormoon als voor het DNA
- Het hormoon zorgt ervoor dat de receptor van conformatie verandert
- De transcriptiefactor gaat hierdoor naar zijn actieve vorm
Stikstofmonoxide (NO) receptoren
- De receptor is een gyanylaat cyclase
- Dit enzym wordt actief door de binding van NO
- Het actieve enzym maakt de second messenger cGMP uit GTP
Ionkanaal-gekoppelde receptoren
- Deze receptoren worden ook wel ligand-gated ionkanalen genoemd
- Door de binding van een hormoon komt er een conformatieverandering
- Het kanaal gaat hierdoor open en er komt een ionenflux
- Dit veroorzaakt een voltageverandering
- Deze receptoren maken een snelle transmissie mogelijk over synapsen en andere elektrisch-exciteerbare cellen
- Een voorbeeld hiervan zijn de nicotinic acetylcholine receptoren
- Deze zitten in je spieren en worden geactiveerd door acetylcholine en nicotine
, G-eiwit gekoppelde receptoren (GPCRs)
- Deze receptoren bestaan uit een familie van 7-helix-transmembraaneiwitten
- Dit is de grootste familie van eiwitten met:
- Meer dan 200 isovormen voor hormonen
- Ongeveer 1000 isovormen voor externe stoffen (feromonen, licht, geur, smaak, etc.)
- Meer dan 30% van alle geneesmiddelen werkt op GPCRs
- Door binding van een hormoon vindt er een conformatieverandering van de receptor plaats
- Deze verandering wordt waargenomen door een G-eiwit
- Hormonen binden vaak aan meerdere types G-eiwit gekoppelde receptoren
- Voorbeelden receptoren:
- Rodopsine → een lichtreceptor die fotonen detecteert
- Beta-adrenerge → een receptor die adrenaline bindt
- Inverse agonist en antagonisten:
- Deze houden de receptor inactief
- Een inverse agonist houdt de receptor meer inactief dan een antagonist
- Bijvoorbeeld betablokker: remt beta-adrenerge receptoren via cAMP-route (bv adrenaline)
- Bijvoorbeeld H2 antagonist: remt type 2 histamine receptoren via cAMP-route
- Bijvoorbeel H1 antagonist: remt type 1 histamine receptoren via Ca2+/DAG-route
- Agonist:
- Deze zorgen voor een actieve receptor
(Tyrosine) kinase-gekoppelde receptoren
- Deze receptoren reageren vooral op groei- en differentiatie hormonen
- Een hormoon brengt de monomeren met transmembraandomein samen en vormt dus een dimeer
- De intracellulaire domeinen maken hierdoor contact
- Hierdoor wordt of direct een actief kinase gevormd of een kinase kan worden geactiveerd
- De kinase kan andere eiwitten gaan fosforyleren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dgk2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
