Hoorcollege 1
‘Wetenschap in tijden van ‘alternatieve feiten’ en politieke correctheid’.
Leidraad van wetenschap: verschil tussen feiten en mythes
Alternatieve feiten of leugens?
- Vergelijking integratie trump en obama zouden meer bij obama zijn dan bij trump.
- Het voor iemand voelen als de werkelijkheid (denken dat deze feiten waar zijn).
- Alternatieve feiten hebben we altijd al gehad, maar deze discussie daarover heeft het
meer verduidelijkt.
Het probleem met feiten:
- We lijken niet meer te weten wat de feiten zijn.
Waarom is dat een probleem?:
- Wij als samenleving hebben het belang dat er ethisch en namens feiten gehandeld
wordt.
Waarom is het belangrijk om de feiten te weten?:
- Om keuzes te maken.
- Om beslissingen te nemen.
- Om beleid te maken.
Waar kijken we meestal naar voor de feiten:
- Wetenschap: Natuur- en Sociale wetenschappen (N VB: zwaartekracht,
homoseksualiteit is natuurlijke variatie) (S VB: we worden rijker, we leven langer)
- Wetenschap als het kroonjuweel van het menselijk denkvermogen.
Feiten worden bestreden door andere mensen.
Technologische feiten: klonen, zelfrijdende auto’s, media en robot technologie.
HPV vaccinatie: verschillende opvattingen zorgen voor onzekerheid onder jongeren die de
prik willen halen en of juist niet willen halen gaan erover filosoferen nadenken.
Twee filosofische posities over wetenschap (HPV vaccinatie):
- Sciëntisme: wetenschap is verreweg superieur aan alle andere pogingen om kennis te
borgen: Wetenschappelijke wetten bieden zekerheid.
- Scepticisme: wetenschap geeft geen zekerheid, het is gelijk aan andere vormen van
kennis, wetenschap is een geloof.
Sciëntisme wordt geassocieerd met:
- Tijdperk van de zekerheid
- Kernbegrippen: feiten, wetenschap is de waarheid, rationaliteit.
- Modernisme: modern denken: denk zelf na, gebruik alleen de rede.
- Kennis en waarheid worden alleen door wetenschap gevonden
, - Slogan: de wetenschappelijke methode is de enige methode om feiten en waarheid
te verkrijgen.
Scepticisme wordt geassocieerd met:
- Kritisch denken over wetenschap
- Kernbegrippen: meer waarheiden, waarheid is ervaring, wetenschap is een ideologie.
- Postmodernisme: denken (cultuur) na modernisme: ook seculier maar verschillende
individuele en emotionele uitingen staan centraal.
- Kennis en waarheid zijn sociale constructies die deconstructie nodig hebben.
(Relativisme).
- Slogan: alles kan
Anyting goes – Lady gaga en Tony Bennet De waarheid verandert door de tijd heen
(scepticisme)
Sciëntisme versus scepticisme in de filosofie:
- Als familieruzie tussen filosofen.
- Filosofisch scepticisme is kritisch denken over wetenschap binnen de grenzen van de
filosofie VS sciëntisme die denkt dat de wetenschap de waarheid is en superieur is.
Achtergrond van het issue/maatschappelijke debat over:
- Alternatieve feiten.
- Feiten vrije politiek
- Nep nieuws
- Post-truth tijdperk
- Politieke correctheid identiteitspolitiek, vrijheid en conformisme. (Oftewel
misinformatie of desinformatie)
Zijn er ook andere maatschappelijke debatten over issues waar wetenschap (of sciëntisme)
in botsing komt met scepticisme:
- Geloof
- Klimaat
Iets wat in onze cultuur is gekomen: Zoiets als waarheid is er niet, iedereen heeft zijn eigen
waarheid.
Filosofie:
- Filo: liefde
- Sofia: wijsheid
- liefde voor de wijsheid
Wetenschapsfilosofie: heeft als voornaamste taak om de onderzoeksmethoden van de
wetenschappen te analyseren denken achter methodes en achter statistiek.
Metatheorie: theorie over theorie.
Bijbehorende vragen:
, - Wat is rationeel? Wat is rationaliteit? etc.
Het verhaal van de verlichting:
- Een van de beste intellectuele projecten in de geschiedenis van de mensheid.
- ‘Toen het licht aan ging’ (Mensen denken zelf na bevrijding).
Verlichting benadrukt de rede en individualisme in plaats van tradities:
- Wetenschappelijke revolutie in 16e eeuw
o Nieuwe onderzoeksmethoden
o Nieuwe filosofie over kennis en de wereld.
- De politieke verlichting (eind 17e en 18e eeuw) Tijdperk van de rede.
- Industriële revolutie (19e eeuw).
- Grote versnelling (Great acceleration) (20 e eeuw): globalisering, communicatie,
media en specialisatie van kennis.
Een moderne ontstaansgeschiedenis op basis van wetenschap over het heelal, de aarde, de
biosfeer, mensen en samenlevingen kon geschreven worden.
Verlichting heeft
- Een zeer krachtige strategie voor collectief leren voor de mensheid
- Enorme vooruitgang en ontwikkeling, materieel en moreel (brengt
verantwoordelijkheid met zich mee)
- Antropoceen (antropo = mens, ceen = nieuw)
- Volgens sommigen is dit het nieuwe huidige geologische tijdsperk
- Menselijke (in plaats van natuurlijke) activiteit is nu de dominante invloed op het
klimaat en milieu
Centrale rol van de rede, wetenschap en technologie drijvende kracht achter vooruitgang.
- Ook risico’s, uitdagingen, nadelen en verantwoordelijkheden.
- Wat is en is de rol van kennis en wetenschap geweest?
- Lopen deze rol na tot aan de wortels van het filosofische denken over kennis en
wetenschap.
De tekst zijn aard en bruikbaarheid van wetenschappelijke theorie:
- De wereld om ons heen verkennen (explore)
- Als mens zijn wij wezens die willen onderzoeken nieuwsgierigheid en informatie
verwerken.
Verkennende mensen:
- Mensen zijn onderzoekende wezens: nieuwsgierigheid definieert het menselijk
bewustzijn.
- Observaties geven ons bewijzen voor onze verklaringen.
- Wat voor soort onderzoekstijlen hebben we als mensen?
Twee manieren van onderzoek doen (basale onderzoekstijlen):
- Naïef onderzoek: niet-geformaliseerde, niet systematische en niet gecontroleerde
vorm van het verzamelen en samenvatten van informatie tot naïeve theorieën.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliabakkerr. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.