Geschiedenis Memo Havo/VWO 1 Hoofdstuk 4 Romeinen
Een zeer uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 4: De Romeinen. Wanneer je deze samenvatting hebt geleerd, ben je klaar voor de toets. De samenvatting is getypt is begrijpelijke taal, waardoor dit veel makkelijker leert.
* De verovering van een ...
Geschiedenis: Het Romeinse Rijk
Dit hoofdstuk gaat over de geschiedenis van het Romeinse Rijk in de tijd van de Grieken en de Romeinen
(3000 v. Chr. tot 500 n. Chr.). Hoe noemen we de periode van de Grieken en de Romeinen ook wel:
oudheid !
Volgens een oude mythe (verhaal) hebben Romulus en Remus op 21 april 753 v. Chr. Rome gesticht. Het
waren zonen van de oorlogsgod Mars en koningsdochter Rhea Silvia. Rhea Silvia mocht van haar oom
geen kinderen krijgen. Toen hij ontdekte dat zij moeder was geworden, gaf hij opdracht Romulus en
Remus in een rieten mandje in de Tiber te gooien. Een leeuwin vond de baby’s aan de oever en hield ze
met haar moedermelk in leven. Later werd de tweeling door een herder ontdekt die hen heeft
opgevoed. Toen de jongens volwassen waren namen ze wraak op hun oom en hebben hem gedood en
ze maakten hun Opa weer koning. Als dank mochten Romulus en Remus van hem een stad stichten. En
dat werd Rome.
2. De verovering van een groot Rijk
Wat droeg een Romeinse soldaat:
Een werpspeer; een zwaard; een dolk; en een houten schild van 1 meter lang en 70 cm breed;
Een metalen helm
Een harnas dat bestond uit metalen ringetjes (dat heet: maliënkolder);
Onder het harnas een wollen tuniek;
De zolen van de sandalen waren van leer gemaakt.
Een Romeinse soldaat uit de 1e eeuw voor Christus:
Het was een vechtmachine. Het doel: in korte tijd zoveel mogelijk vijanden uitschakelen en hij gebruikte:
werpsperen; lansen; dolken en zwaarden. De trainingen varieerden van zwemmen en paardrijden tot
het opvolgen van bevelen en gooien met speren. Ze liepen lange afstanden met zware bepakking. Dat
moest ook wel, want tijdens een veldtocht moesten ze 40 km p.d. afleggen en 40 kilo op hun rug aan
wapens en potten en pannen met zich meedragen. De Romeinen veroverden binnen een aantal eeuwen
een groot rijk!
Hoe veroverden en bestuurden de Romeinen hun grote Rijk?
Rome werd een Republiek
Zoals je al hebt gelezen ontstond Rome in de 8 e eeuw v. Chr. aan de oevers van de Tiber. Omdat het vlak
bij zee lag én in het midden van Italië, groeide de bevolking van Rome snel. 250 jaar lang bestuurde een
koning de stad. In 509 v. Chr. kwam daar verandering in toen koning Tarquinius Superbus de stad uit
werd gejaagd door de bevolking. Het bestuur kwam toen in handen van rijke families en bestond uit de
senaat en 2 consuls. De senaat was een vergadering waar een paar honderd mannen over
wetsvoorstellen stemden. Ze kozen één keer per jaar 2 consuls.
Taak van de consuls:
1. Vergaderingen leiden,
2. Wetsvoorstellen doen;
3. Door het vetorecht konden ze een maatregel van de senaat óf van de andere consul
tegenhouden;
4. Oorlog voeren tegen de vijanden van Rome.
Deze bestuursvorm noemden ze ‘res publica’ = gemeenschappelijke zaak. Hier is het woord Republiek
van afgeleid.
, Vanaf de 4e eeuw v. Chr. veroverden de Romeinen gebieden om hun macht, roem en rijkdom te
vergroten. In 272 v. Chr. hadden ze in bezit:
1. het grootste deel van het huidige Italië;
2. De Griekse steden op Sicilië.
Vervolgens wilden ze de Middellandse zee onder controle krijgen: voor de handel! Daarvoor moesten de
oorlog voeren met Carthago. Carthago was een grote handelsstad aan de kust van Noord Afrika. De
Romeinen hebben tussen 264 en 146 v. Chr. 3 grote oorlogen moeten voeren om Carthago te verslaan.
Daarna veroverden ze nog Griekenland en Spanje. Zo ontstond een groot rijk: het Romeinse Rijk.
Het Romeinse leger was een van de meest succesvolle legers uit de geschiedenis. Waar was dat aan te
danken:
1. Het leger was goed bewapend en getraind;
2. Goed georganiseerd. De discipline was groot.
3. De motivatie van de soldaten was groot. Ze vonden het een eer om te vechten voor hun stad.
Als ze een belangrijke functie in het bestuur wilden hebben, dan moesten ze eerst veel buit mee
naar huis nemen. (Lees op blz. 56 van je boek het stukje bovenaan over de triomftocht, zodat je
weet waarom die er waren!!). Die triomftocht stopte ook altijd bij de Romeinse oppergod
Jupiter.
4. Het leger was ook sterk, omdat de gebieden en mensen die ze overwonnen, met de Romeinen
mee gingen doen. De Romeinen boden in ruil voor: a. gehoorzaamheid en b. het leveren van
soldaten, bescherming aan! Zo ontstonden er bondgenootschappen.
Door die bondgenootschappen lieten de Romeinen de volken die ze overwonnen hadden met rust én ze
mochten vaak hun eigen godsdienst en cultuur behouden. De Romeinen namen zelfs sommige dingen
over van de andere volken. Bijvoorbeeld de Griekse godsdienst smolt samen met de Romeinse
godsdienst. En de Grieken deden veel aan cultuur (dat heb je al geleerd in het hoofdstuk van De
Grieken). Die invloed van de Grieken in de beeldhouwwerken en architectuur zag je terug bij de
Romeinen.
3.Het leven in het Romeinse Rijk
Hoe leefden de rijke Romeinen na de veroveringen van het leger?
Het huis (landgoed) van een rijke Romein op het platteland had veel kamers. Die kamers hadden
muurschilderingen en mozaïken en zelfs vloerverwarming. Soms zelfs een badhuis. Er aren weinig
meubels. Wél bedbanken, waar ze op sliepen. Dezelfde bedbanken werden ook gebruikt als ze gasten
wilden ontvangen en om aan te eten. De slaven deden al het werk in en rond het huis. Bij het landgoed
behoorde ook veel landbouwgrond waar ook alleen de slaven werkten. In deze luxe leefden de rijke
Romeinen na de veroveringen.
Hoe zag de Romeinse samenleving er uit?
Veel boeren hadden een eigen stuk land, waarop ze fruit en graan verbouwden. En ze maakten wijn en
olijfolie. Het waren vrije boeren en waren een belangrijke sociale laag in de samenleving. Veel van deze
boeren moesten in het leger vechten en waren dan jaren van huis. De familie kon dan het werk op het
land niet meer aan en kwamen in geldnood en moesten hun land verkopen. Zij trokken dan naar de
steden. Daar kwamen ze dan in woonkazernes (zie het plaatje op blz. 58) te wonen. Daar huurden ze
dan 1 of 2 kamers. Hier was geen aansluiting op het riool. Ze moesten hun uitwerpselen in potten legen.
Er was altijd een vreselijke stank. Huisvuil lag overal op straat. Op de begane grond van zo’n
woonkazerne waren winkeltjes. De toonbank stond aan de straatkant, dus de mensen gingen niet zo’n
winkel in. ’s Nachts waren er luiken voor de winkel. In de 2e eeuw na Chr. waren er in Rome bijna 50.000
woonkazernes. De grond die die vrije boeren (of hun familie) hadden moeten verkopen omdat ze in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marmuilwijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
