Examenvragen met uitwerkingen om te oefenen met stof van 4 & 5 vwo uit NOVA Scheikunde 4 vwo & NOVA Scheikunde 5 vwo. 10 hoofdstukken worden behandeld.
H1 Chemisch Rekenen, H2 Bindingstypen, H3 Organische Chemie, H4 Zouten, H5 Reacties in beweging, H6 Evenwichten, H7 Zuren en Basen, H8 Ruimtelijke...
SLECHTE SMAAK VAN BIER
Eén van de angsten van bierbrouwers is dat hun product een
slechte smaak heeft. Een slechte smaak kan worden veroorzaakt
door diacetyl (zie de structuurformule hiernaast). Diacetyl geeft
bier een botersmaak. Met behulp van chromatografie kan worden
aangetoond dat diacetyl in bier voorkomt.
Tijdens het brouwen van bier wordt in gistcellen glucose in een aantal stappen enzymatisch
omgezet. Daarbij wordt onder andere pyrodruivenzuur gevormd, een stof met de
molecuulformule C3H4O3. Een groot deel van het pyrodruivenzuur wordt door de gistcellen
omgezet tot ethanol.
De gistcellen zullen echter uit pyrodruivenzuur ook de stof α-acetomelkzuur vormen. Bij de
vorming van α-acetomelkzuur uit pyrodruivenzuur ontstaat één andere stof. α-Acetomelkzuur
heeft de molecuulformule C5H8O4.
1. 4p Geef de reactievergelijking voor het ontstaan van α-acetomelkzuur uit
pyrodruivenzuur. Noteer daarin pyrodruivenzuur en α-acetomelkzuur in structuurformule;
gebruik daarbij de volgende gegevens:
− de systematische naam van pyrodruivenzuur is: 2-oxo-propaanzuur;
− de systematische naam van α-acetomelkzuur is: 2-hydroxy-2-methyl-3-
oxobutaanzuur;
− het voorvoegsel ‘oxo’ geeft aan dat in het molecuul de groep C = O aanwezig is (zie
Binas-tabel 66D).
Een deel van het ontstane α-acetomelkzuur wordt buiten de gistcel omgezet tot diacetyl. Het
gevormde diacetyl kan door de gistcellen weer worden opgenomen en enzymatisch worden
omgezet tot acetoïne. Acetoïne is minder nadelig voor de smaak van het bier dan diacetyl.
In een artikel dat onder andere over de vorming en omzetting van diacetyl gaat, wordt de
omzetting van diacetyl tot acetoïne als volgt schematisch weergegeven:
2. 2p Is de omzetting van diacetyl tot acetoïne een zuur-base reactie of een redoxreactie?
Geef een verklaring voor je antwoord.
, LACTOSE INTOLERANTIE
Het is gebleken dat lactase behalve de hydrolyse van lactose, ook de hydrolyse van phlorizine
katalyseert. Phlorizine komt onder andere voor in appels. De structuurformule van phlorizine
kan als volgt worden weergegeven:
De hydrolyse van phlorizine verloopt op vergelijkbare wijze als de hydrolyse van een
disacharide als lactose.
3. 3p Geef de reactievergelijking voor de hydrolyse van phlorizine. Gebruik in je
reactievergelijking dezelfde soort schematische structuurformules als in bovenstaande
structuurformule.
Lactase is werkzaam in de dunne darm. Bij 10% van de blanke West-Europeanen en 90% van
de Aziaten blijkt het enzym lactase niet of onvoldoende in de dunne darm aanwezig te zijn.
Ten gevolge daarvan veroorzaakt voeding die lactose bevat bij deze mensen darmklachten
zoals buikpijn, een opgeblazen gevoel en diarree. Men noemt dit lactose-intolerantie.
Lactose, die niet in de dunne darm is afgebroken, kan in de dikke darm worden omgezet met
behulp van micro-organismen. In een artikel over lactose-intolerantie staat een schematische
weergave van deze omzetting in de dikke darm, die in figuur 1 vereenvoudigd is
weergegeven.
Eén van de reacties die in figuur 1 is weergegeven, is de omzetting van pyruvaat tot lactaat.
Dit is een redoxreactie.
Pyruvaat is het zuurrestion van pyrodruivenzuur; de systematische naam van
pyrodruivenzuur is 2-oxopropaanzuur (voor de betekenis van ‘oxo’ zie Binas-tabel 66D).
Lactaat is het zuurrestion van melkzuur (2-hydroxypropaanzuur).
4. 4p Geef de vergelijking van de halfreactie van de omzetting van pyruvaat tot lactaat. Geef
pyruvaat en lactaat in structuurformules weer. In de vergelijking van deze halfreactie
komen, behalve de formules van pyruvaat en lactaat, onder andere ook OH – en H2O voor.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper stuviastudente0. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
