Ik heb in deze samenvatting veel gebruik gemaakt van schema's. Daarnaast zijn alle begrippen dikgedrukt en heb ik alle wetsartikelen gearceerd. Ik heb geprobeerd om zoveel mogelijk voorbeelden te gebruiken waardoor de uitleg makkelijk te begrijpen is en dit ook fijn leert.
Samenvatting straf(proces)recht
H1 Algemene inleiding: wat is strafrecht?....................................................................................2
1.2 Strafrecht: begripvorming..................................................................................................2
1.3 Doel van het Nederlandse strafrecht: handhaving door middel van leedtoevoeging..........2
1.4 Het legaliteitsbeginsel........................................................................................................4
H2 Materieel strafrecht: structuur van het strafbare feit...............................................................5
2.2 Vier voorwaarden voor strafbaarheid.................................................................................5
2.3 Bestanddelen en elementen..............................................................................................6
2.4 Delictsvormen.................................................................................................................... 6
2.5 Misdrijven en overtredingen..............................................................................................7
H3 Materieel strafrecht: opzet en schuld......................................................................................8
3.2 Opzet (dolus)..................................................................................................................... 8
3.3 Schuld (culpa)................................................................................................................... 9
3.4 Culpa in causa................................................................................................................. 11
H5 Materieel strafrecht: inperking strafbaarheid (uitsluitingsgronden)........................................11
5.2 Strafuitsluitingsgronden...................................................................................................11
5.3 Rechtvaardigingsgronden................................................................................................11
5.4 Uitsluitingsgronden.......................................................................................................... 12
5.5 Aanvullende voorwaarden voor strafuitsluitingsgronden: proportionaliteit en subsidiariteit
.............................................................................................................................................. 14
H6 Materieel strafrecht: uitbreiding strafbaarheid.......................................................................14
6.2 Uitbreiding strafbaarheid 1: poging en voorbereiding......................................................14
6.3 Uitbreiding strafbaarheid 2: plegen en deelnemen..........................................................16
6.4 Uitbreiding strafbaarheid 3: van natuurlijk persoon tot rechtspersoon.............................19
H7 Formeel strafrecht: inleiding en hoofdrolspelers in het strafrechtproces...............................20
7.2 Het strafrechtproces........................................................................................................20
7.3 Hoofdrolspelers in het strafprocesrecht: de verdachte, het OM, de politie, de rechter en
de advocaat........................................................................................................................... 21
Verdachte......................................................................................................................... 21
Het OM............................................................................................................................. 24
Politie................................................................................................................................ 24
De rechter......................................................................................................................... 25
De advocaat..................................................................................................................... 25
H8 Formeel strafrecht: de strafrechtprocedure (opsporing, vervolging en berechting)...............26
8.2 Voorbereidend onderzoek...............................................................................................26
Opsporing......................................................................................................................... 26
8.3 Vervolging....................................................................................................................... 28
Vervolging......................................................................................................................... 28
8.4 De berechting en tenuitvoerlegging.................................................................................31
Berechting........................................................................................................................ 31
Tenuitvoerlegging............................................................................................................. 31
H9 Formeel strafrecht: dwangmiddelen.....................................................................................32
9.2 Vrijheidsbenemende dwangmiddelen..............................................................................32
Staande houden............................................................................................................... 33
, Aanhouding...................................................................................................................... 33
Onderzoek........................................................................................................................ 35
Inverzekeringstelling......................................................................................................... 37
Voorlopige hechtenis........................................................................................................ 38
Voorarrest......................................................................................................................... 41
9.3 Inbeslagneming en doorzoeken, onderzoek aan kleding en persoon, binnentreding en
DNA-onderzoek..................................................................................................................... 41
Inbeslagneming en doorzoeken........................................................................................41
Binnentreden.................................................................................................................... 43
Onderzoek kleding en lichaam..........................................................................................44
DNA-onderzoek................................................................................................................ 45
9.4 Bijzondere opsporingsbevoegdheden.............................................................................48
H10 Formeel strafrecht: de berechting 1 (dagvaarding).............................................................49
10.2 De dagvaarding............................................................................................................. 49
10.3 Persoonsduidingsfunctie van de dagvaarding...............................................................50
10.4 De oproepfunctie van de dagvaarding...........................................................................50
10.5 De beschuldigingsfunctie van de dagvaarding; tenlastelegging.....................................52
10.6 De wettelijke informatiefunctie van de dagvaarding.......................................................53
10.7 Wijzigen en/of aanvullen van de dagvaarding...............................................................54
H11 Formeel strafrecht: de berechting 2 (het onderzoek ter terechtzitting)................................54
11.2 Het begin van het onderzoek ter terechtzitting..............................................................54
Uitroepen van de zaak, personalia, cautie en verwijdering...............................................54
Verstekverlening............................................................................................................... 55
Preliminaire verweren.......................................................................................................56
Voordracht van de zaak....................................................................................................57
11.3 Verhoor tijdens het onderzoek ter terechtzitting............................................................57
Verhoor van de verdachte.................................................................................................57
De getuige........................................................................................................................ 58
Het verhoor van de getuige...............................................................................................59
Het deskundigenverhoor...................................................................................................60
Het slachtoffer en de benadeelde partij............................................................................61
11.4 Requisitoir, pleidoor, re- en dupliek en laatste woord....................................................62
Requisitoir......................................................................................................................... 62
Het pleidooi....................................................................................................................... 62
Re- en dupliek................................................................................................................... 62
Het laatste woord van de verdachte..................................................................................62
11.5 onderbreking, schorsing en sluiting onderzoek ter terechtzitting...................................63
H12 Formeel strafrecht: de berechting 3 (beslissingsmodel 348/350)........................................63
12.2 De vier vragen van art. 348 Sv......................................................................................63
12.3 De vier vragen van art. 350 Sv......................................................................................66
12.4 Vormverzuimen in het voorbereidend onderzoek..........................................................69
H13 Formeel strafrecht: motiveren en rechtsmiddelen...............................................................71
13.2 Motiveren van beslissingen...........................................................................................71
13.3 Gewone rechtsmiddelen 1: hoger beroep......................................................................72
1.2 Strafrecht: begripvorming
Materieel strafrecht: welke menselijke gedragingen zijn strafbaar en welke sancties er opgelegd
dienen te worden bij strafbaar gedrag.
Formeel strafrecht: bevat voorschriften die omschrijven hoe de strafrechtelijke procedure dient
plaats te vinden -> strafprocesrecht
Materieel strafrecht is te vinden in het Wetboek van Strafrecht. Het formele strafrecht is te
vinden in het Wetboek van Strafvordering. -> commuun strafrecht.
Daarnaast bestaat er ook bijzonder strafrecht; andere strafrechtelijke regelingen voor bijzondere
situaties en specifieke onderwerpen.
1.3 Doel van het Nederlandse strafrecht: handhaving door middel van leedtoevoeging
Het strafrecht houdt zich uitsluitend bezig met handhaving.
2
, - Deze handhaving is gericht op het afdwingen van normconform gedrag.
- Het strafrecht is niet normherstellend, maar sanctioneert enkel gedrag dat in strijd is met
bepaalde rechtsnormen.
Het strafrecht wijst slechts het gedrag aan dat strafbaar is.
Gedragsnorm: dergelijke normen zeggen iets over ons gedrag.
- Door een gedragsnorm op te schrijven en te formuleren in de wet, wordt het een
rechtsnorm.
Alleen gedragingen die in strijd zijn met rechtsnormen kunnen in beginsel tot strafbaar feit
leiden.
- Het gaat dan om het bestraffen van gedrag dat niet in overeenstemming is met de
geldende rechtsnorm.
- Overtredingen van rechtsnormen verworden tot strafbare feiten doordat ze worden
opgeschreven in het Wetboek van Strafrecht of worden opgenomen in een strafbepaling
in andere wetgeving.
Schending rechtsnorm + geschreven reactie in het Wetboek van Sr. of in andere strafbepaling =
strafbaar feit
Strafrecht betreft het opzettelijk leed toebrengen aan een ander door middel van straf, indien
deze persoon zich schuldig heeft gemaakt aan een strafbaar feit.
Voor de rechtvaardiging/legitimering voor dit toebrengen van leed, bestaan verschillende
theorieën:
a. De vergeldingstheorie: gaat uit van de gedachte dat de overheid wraak moet nemen
op degene die onrecht pleegde. De vergeldingstheorie steunt op de gedachte dat door
een strafbaar feit inbreuk wordt gemaakt op de zogenoemde ‘wereldlijke juridische
orde”; de inbreuk wordt hersteld doordat dezelfde straf wordt opgelegd als de strafbare
handeling oorspronkelijk inhield.
- Oog om oog, tand om tand gedachte.
Absolute strafrechtstheorie: houdt in dat de straf zijn grondslag vindt in het misdrijf (het onrecht
moet worden hersteld).
b. De preventietheorie: de gedachte is dat met het straffen van personen wordt
voorkomen dat anderen strafbare feiten zullen plegen. Deze preventietheorie kan in
twee soorten onderverdeeld worden.
1. Generale preventie: wanneer een misdadiger wordt gestraft en andere
personen dat zien, dan schrikken ze daarvan. Ze leren als het ware van het feit
dat iemand anders wordt gestraft en vertonen niet langer dergelijk gedrag.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eviesmits. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.
