Dit is een samenvatting van het vak materialenkennis dat in jaar 1 van de opleiding cultureel erfgoed wordt gegeven.
De samenvatting bevat alle aantekeningen van de lessen, heldere plaatjes uit de powerpoints en aantekeningen van de gebruikte literatuur
Materialenkennis
Les 1. Introductie en conservering
Stellen van een diagnose:
− hoe kan je het beste bewaren
− welk aspect wil je bewaren
− wat voor een object is het, wat is het materiaal
terminologie volgens ICOM:
conservering:
− management of change -> ‘’revealing and sharing the significance of places and ensuring that
their special qualities are protected, enhanced and understood and enjoyed by present and future
generations’’
− de degragdatieprocessen kan je niet tegenhouden
− alle maatregelen en acties gericht op bescherming van tastbaar cultureel erfgoed en het
tegelijkertijd toegankelijk maken voor de huidige en toekomstige generatie
preventieve conservering:
− alles eraan doen om collecties zo duurzaam mogelijk te bewaren
− niet iets in het object zelf veranderen maar in de omgeving
− alle maatregelen en acties gericht op het voorkomen, beperken en minimaliseren van de
toekomstige achteruitgang of verlies dat veroorzaakt is door chemische en/of fysieke krachten
− de maatregelen brengen geen veranderingen aan in de toestand van het object
− bijv. ophangsystemen, zuurstofvrije ruimte, registratie, opslag, opleiding personeel
actieve conservering:
− alle acties gericht op het stoppen van huidige actieve schadelijke processen of de versterking van
de structuur van het object of de collecties
− deze maatregelen worden alleen uitgevoerd als het object in zo een fragiele toestand verkeerd of
wanneer het object zo verslechterd dat het in korte tijd verloren gaat
− bijv. het desinfecteren van textiel, ontzuring papier, verwijderen van onkruid uit mozaïeken
restauratie:
− alle handelingen die rechtstreeks worden toegepast op een enkel object gericht op het
vermakelijke van de waardering, het begrip en het gebruik
− deze acties worden alleen uitgevoerd wanneer een object een deel, zijn functie of betekenis heeft
verloren
− bijv. het hervormen van een rieten mand of het retoucheren van een schilderij
inerte materialen:
− materialen die nauwelijks of niet reageren met andere materialen
− bijv. zijdevloei papier
reversibel -> omkeerbare processen
organisch materiaal:
− materialen die afkomstig zijn van levende organismen, oftewel uit de natuur
− deze materialen zijn vaak hygroscopisch. Dit betekent dat de objecten vocht uit de lucht trekken
− een te droog klimaat is net zo gevaarlijk als een te nat klimaat. 50% Luchtvochtigheid is goed
− lichtgevoelig
− gevoelig voor ongedierte zoals houtworm, zilvervisjes en schimmelvlekken
anorganisch materiaal:
− materialen van stoffen uit de levenloze natuur
− deze objecten worden wel aangetast door omgevingsinvloeden
− dit zijn materialen zoals steen, zand, mineralen en ertsen
− metalen kunnen beschermd worden door een laag van verf of lak
− wat maakt een materiaal tot een metaal:
− magnetisch objecten. Dus objecten die door actieve elektronen worden geleiden
− erts -> reductie van stenen onder invloed van hoge temperaturen of
zuurstof, stenen waar een geoxideerde vorm van metaal in zit
− metaal -> kan oxideren onder invloed van zuurstof, water en andere
toevoegingen. metaal oxideert onder invloed van gassen in de lucht
− een oxidatie laag kan ook bescherming bieden, zoals een
laag Patina.
− Patina -> groene beschermlaag. Het buitenste laagje van
brons.
− corrosie -> een aantasting van de metaaloppervlakken door zuurstof,
water (in de lucht) en het zuur van vingers. Omvorming van een metaal
in een metaalzout als gevolg van een chemische reactie
Legeringen:
− mengsels van of met metalen (hoe meer koolstof er in een metaal zit hoe sterker het metaal is)
(een oplossing in vaste toestand van verschillende metalen)
− Staal -> ijzer + koolstof (of ijzer + chroom)
− Gietijzer -> heeft een hoog koolstofgehalte
− Alpaca -> Zink + nikkel
− Brons -> koper + tin
− Messing -> koper + zink
− Witgoud -> goud + palladium of nikkel
Edele metalen:
− Zilver
− Grijs van kleur met een witte glans
− Zacht en goed vervormbaar
− De lucht kan aanslaan op het oppervlak wat ervoor zorgt dat het oppervlak zwart wordt
− Gevoel voor zwavelverbindingen
− Soms wordt er een kleine hoeveelheid koper toegevoegd om het metaal te versterken
− Goud
− Is Zacht
− Vervormbaar
− Bestand tegen corrosie
− Heeft een slechte mechanische weerstand
− Reageert niet of nauwelijks met andere stoffen
− Het is heel dun uit te rollen
− Komt het meeste voor als verguld goud, dit is een klein laagje goud om de buitenste rand
van een object dat gemaakt is van andere soorten metaal
− 24 karaats = 100% puur goud
− 18 karaats = 75% goud + 25% zilver/koper
− 12 karaats = 50% goud
− Patina
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikitaberendrecht. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.