Economie toetsweek 1
Hoofdstuk 1
Arbeid = alle mogelijke prestaties die een bijdrage leveren aan het voortbrengen van
producten, op de arbeidsmarkt gaat het alleen over betaald werk.
Vast contract = contract voor onbepaalde tijd. Je kan niet zomaar worden ontslagen
met een vast contract.
Tijdelijk contract/flexibel contract = het contract hoeft niet verlengt te worden als
het afloopt. Je kan elk moment je baan verliezen.
Zelfstandigen = werknemers die niet in loondienst zijn:
- Zmp’ers: zelfstandigen met personeel
- Zzp’ers: zelfstandigen zonder personeel
Werklozen = mensen die zouden kunnen werken en ook willen werken, maar geen
werk hebben.
Werkgelegenheid = werknemers + zelfstandigen
Aanbod van arbeid/beroepsbevolking = werknemers + zelfstandigen + werklozen
Vraag naar arbeid = werknemers + zelfstandigen + vacatures
Concrete markt = vragers en aanbieders ontmoeten elkaar in levende lijve op een
bepaalde tijd op een bepaalde plek.
Abstracte markt = er zijn allerlei manieren voor vragers en aanbieders om met elkaar
in contact te komen.
Krappe arbeidsmarkt = tekort aan arbeidskrachten.
Verkrapping van de arbeidsmarkt = een situatie waarin het aantal vacatures
toeneemt en er weinig werklozen zijn die de openstaande banen kunnen vervullen.
Ruime arbeidsmarkt = hoge werkloosheid.
Verruiming van de arbeidsmarkt = als er weinig vacatures zijn en het aantal
werklozen toeneemt.
De arbeidsmarkt bestaat uit veel deelmarkten.
De arbeidsmarkt ingedeeld naar functies:
1. Onderkant: laaggeschoolde arbeidskrachten (vmbo of lager)
2. Middensegment: personeel met mbo, havo of vwo
3. Bovenkant: hbo- of wo-diploma
Het loon loopt vaak steeds verder op.
Hoofdstuk 2
Paragraaf 1
Het aanzuigeffect = de toename van het arbeidsaanbod als gevolg van de grotere
kans op werk en een hoger loon.
Ontmoedigingseffect = de afname van het arbeidsaanbod als gevolg van een
loondaling en de kleinere kans op het vinden van een baan.
Een baan heeft naast materiële ook immateriële voordelen.
Paragraaf 2
Iemand met een deeltijdbaan werkt een gedeelte van een voltijdbaan.
, Deeltijdfactor = als we het aantal uren dat iemand werkt uitdrukken in het aantal uren van
een voltijdbaan.
Deeltijdfactor 0,6 = 60% vd tijd werken (3 dagen per week)
Arbeidsjaar = voltijdbaan gedurende een heel jaar.
Als er in deeltijd wordt gewerkt is het aantal werkende personen groter dan het aantal
gewerkte arbeidsjaren. De verhouding tussen het aantal personen en het aantal
arbeidsjaren, de p/a-ratio, geeft aan hoeveel personen gemiddeld per arbeidsjaar werken.
P/a-ratio van 1,3 = 130 personen werken samen 100 arbeidsjaren
Iedereen jonger dan 15 jaar of ouder dan de AOW-leeftijd is niet geschikt om betaald werk
te verrichten. De personen tussen de 15 jaar en de AOW-leeftijd noemen we de
beroepsgeschikte bevolking/potentiële beroepsbevolking. De mensen die zich aanbieden
vormen de beroepsbevolking/participanten/deelnemers op de arbeidsmarkt. De groep
bestaat uit iedereen van 15 jaar tot de AOW-leeftijd, werkend of werkloos, die zich voor
minstens 1 uur aanbiedt op de arbeidsmarkt en direct beschikbaar is. Het deel van de
beroepsgeschikte bevolking dat zich niet aanbiedt noemen we de niet-beroepsbevolking,
denk aan huisvrouwen, studerenden, arbeidsongeschikten en vervroegd gepensioneerden.
De omvang van de beroepsbevolking (aanbod van arbeid) is afhankelijk van: conjuncturele
ontwikkelingen (aanzuigeffect, ontmoedigingseffect), de structurele groei van de bevolking,
maatschappelijke ontwikkelingen (vrouwenemancipatie), toe- of afname van
arbeidsmigranten, wetgeving (leerplichtleeftijd, pensioenleeftijd), gezondheidszorg en de
hoogte van het loon.
De mate waarin de beroepsgeschikten deelnemen aan het arbeidsproces wordt
weergegeven met de participatiegraad/deelnemingspercentage.
De bruto participatiegraad geeft aan hoeveel procent van de potentiële
beroepsbevolking tot de beroepsbevolking behoort.
De netto participatiegraad geeft aan hoeveel procent van de potentiële
beroepsbevolking tot de werkenden behoort.
Het verschil zit hem in de werklozen, die tellen bij bruto wel mee en bij netto niet.
beroepsbevolking
Bruto participatiegraad = x 100%
potentiële beroepsbevolking
werkzame beroepsbevolking
Netto participatiegraad = x 100%
potentiële beroepsbevolking
Laag opgeleid betekent meestal ook laag beloond. Ook zijn er aan de onderkant van de
arbeidsmarkt de meeste flexibele contracten, er kan vaak niet doorgestroomd worden naar
een vast contract. Ook zijn er aan de onderkant veel zzp’ers die met moeite kunnen
rondkomen, hun zelfstandigheid is niet vaak een vrije keuze, maar de enige optie.
Paragraaf 3
In de jaren zestig kwamen arbeidsmigranten naar West-Europa. Hier was meer te verdienen
en de arbeidsmarkt was krapper. Ze deden lichamelijk werk, toen dit werd verplaatst naar
lagelonenlanden werden ze ontslagen. Sommigen gingen terug naar hun eigen land, anderen
bleven. De aanwezigheid van de blijvers zette de verzorgingsstaat onder druk. Hun
moeizame integratie veroorzaakte sociale spanningen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoevoermans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.