Samenvatting
Een samenvatting van het vak Recht, economie en maatschappij
Dit document bevat samenvattingen van verschillende rechtseconomische literatuur die wordt aangeboden door de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 52 pagina's
Voorbeeld 2 van de 52 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Recht economie en maatschappij1. Wat is rechtseconomie?
Wat is de doelstelling van de rechtseconomie? De doelstelling is een maximale
maatschappelijk welvaart ofwel maximale efficiëntie. Maximale efficiëntie betreft hogere
totale baten als totale kosten.
Hoe heeft jou gedrag, doordat je je aanpast aan de rechtsregels effect op de welvaart van
andere mensen? Doordat jij je bijvoorbeeld aan de snelheidslimiet houdt, zullen andere
verkeersdeelnemers ook minder snel een ongeluk ervaren.
Waarom hanteren we de Kaldor- Hicks efficiëntie eerder als de Parreto- efficiëntie?
Discussiepunt: Stel dat een rechtsregel voor drie miljoen mensen een vooruitgang betekent
en voor één persoon nadelig is, dan is deze regel volgens het Pareto criterium inefficiënt. Het
zal echter vaak noodzakelijk zijn om een keuze voor een rechtsregel te maken die niet
iedereen bevalt. Om deze reden is het criterium van Pareto efficiëntie dikwijls niet bruikbaar
en wordt vaker het minder strenge criterium van Kaldor-Hicks efficiëntie gehanteerd bij het
beoordelen van (veranderingen in) het recht.
Hoe kunnen negatieve externe effecten worden opgelost? Door mensen belastingen en
schadevergoeding te laten betalen worden ze geconfronteerd met hun gedrag tegenover
derden.
Kan de Coasa- Theorama theorie worden toegepast als er sprake is van transactiekosten?
Bij geen of weinig wel, bij veel niet, dan komt de rechter erbij te pas.
Het Coase-theorema stelt dat het in een situatie zonder transactiekosten niet uitmaakt wie
de eigendomsrechten over een bepaald goed heeft. Zolang er geen transactiekosten zijn, zal
er altijd via marktwerking een efficiënte allocatie van het goed tot stand komen.
Transactiekosten zorgen ervoor dat overheidsingrijpen in de zin van regelgeving wel nodig is
om het probleem van negatieve externe effecten op te lossen. Als de transactiekosten laag
zijn, is door onderhandelingen op de markt (alsnog) de efficiënte situatie bereikbaar.
Kunnen we als iemand zijn geld schenkt aan een goed doel spreken van nut? Nut is het
voordeel of de bevrediging die iemand van een bepaalde keuze verwacht. Het betreft de
mate waarin een goed in een behoefte voorziet. Dit hoeft niet te gaan over meer geld
krijgen, een schenking kan je welvaart ook maximaliseren omdat je hier meer waarde aan
hecht.
Als we kijken vanuit het Coasa- Theorama wie moet er dan aan kosten voldoen in een
situatie zoals bijvoorbeeld luchtvervuiling? Degene die hier het meeste waarde aan hecht
ofwel de persoon die zonder de meeste kosten te maken dit doel kan bereiken. Het gaat
erom zo efficiënt mogelijk het doel te bereiken.
2. Wat zijn de verschillen tussen een juridische en economische benadering?
, Hoe kijken deze benaderingen naar het recht? In de traditionele juridische invalshoek
wordt het recht met name gezien als een instrument om gerezen conflicten tussen mensen
uit de wereld te helpen. Er wordt ex post (achteraf) gekeken naar een conflict dat in een
concrete situatie is ontstaan en aan de hand van het recht wordt getracht dit conflict op te
lossen.
In de rechtseconomie worden rechtsregels daarentegen beschouwd als instrumenten om
gedrag te beïnvloeden. Rechtsregels creëren prikkels die toekomstig gedrag van mensen
kunnen sturen. Rechtsregels kunnen mensen naar ander gedrag manoeuvreren dan zij bij
afwezigheid van die regels zouden hebben gekozen. De rechtseconomie analyseert ex ante
(vooraf) welke effecten rechtsregels zullen hebben.
Wat is een Pigouviaanse belasting: een belasting heffen op elke marktactiviteit die
negatieve externaliteiten genereert. De belasting is bedoeld om een ongewenste of
inefficiënte marktuitkomst te corrigeren en doet dit door de belasting gelijk te stellen aan de
maatschappelijke kosten van de negatieve externaliteiten.
Probleem 1: De economische analyse van het recht, bladzijde 1-18
Inleiding
Rechtseconomie is de economische benadering van het recht. Aan de hand van het
toepassen van economische concepten op juridische vraagstukken tracht de rechtseconomie
het recht en haar werking te analyseren. Door een economische bril wordt gekeken naar
typisch juridische vraagstukken, zoals overeenkomstenrecht, schadevergoedingsrecht,
ondernemingsrecht en eigendomsrecht.
De economische analyse van het recht wordt aangewend om (i) de effecten van juridische
regels op het gedrag van mensen te beschrijven en te voorspellen, (ii) te evalueren of deze
effecten maatschappelijk gezien wenselijk zijn, en (iii) zo nodig alternatieve oplossingen te
formuleren. De doelstelling van de rechtseconomie is een maximale maatschappelijke
welvaart ofwel maximale efficiëntie.
3.1 Positieve en normatieve analyse van het recht
Het positief recht - ook wel vigerend recht of objectief recht genoemd - is het recht dat op
een bepaald tijdstip en op een bepaalde plaats geldt. Zo is het recht dat vandaag in België of
Nederland van kracht is, het Belgische of Nederlandse positief recht.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de positieve economische analyse van het recht
en de normatieve economische analyse van het recht.
De positieve rechtseconomie houdt zich bezig met het recht zoals het is. Bezien
wordt of het bestaande recht efficiënt is.
In de positieve rechtseconomie wordt met behulp van economische principes een verklaring
gegeven voor bestaande rechtsregels en rechtsinstituties. De (verklarende) positieve
rechtseconomie beoogt – economische – antwoorden te geven op vragen naar het ontstaan
en de inhoud van rechtsregels en rechtsinstituties.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amyaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen