Bestuursrecht week 1
Hoorcollege week 1 kennisclips
Kernbegrippen van de awb H1
Bestuursrecht in het awb tijdperk H1 2 en 3
Doel: Wat is bestuursrecht, AwB bestuursorgaan
Verschil tussen constitutioneel recht, privaat en strafrecht
Bestuursrecht> rechtsverhouding bestuur en burger. Bestuur kan macht uitoefenen
over burger (o.g.v. wet, democratische rechtstaat eenzijdig regels in algemeen
belang stellen, rechtspositie van burger)
Synoniem bestuursrecht: concretisering van de democratische rechtstaat
Verschil met:
Constitutioneel recht> Nauwe samenhang, Staatsrecht meer om grondregels voor
democratische rechtstaat en niet over verhouding overheid en burger. Organisatie is
staatsrecht, hoe is bestuursrecht
Privaat recht> relatie tussen burgers/bedrijven onderling. Vrijwillig een relatie
aangaan.
Strafrecht> Ziet beide op overheid-burger verhouding. Maar enkel over bestraffing.
Dus andere doelstelling, want je wilt een situatie bereiken en daardoor leg je soms
boetes op.
Functies bestuursrecht
Van het bestuur; instrumentele functie
Voor het bestuur; normerende functie
Tegen het bestuur; waarborgfunctie
Instrumentele functie
bevoegdheden toekennen aan bestuur om publieke taken (algemeen belang) te
vervullen. Vroeger meer ge/ver boden, nu meer vergunningen, subsidies en
uitkeringen. Dit staat vooral in het bijz. bestuursrecht.
Normerende functie
Bestuursrecht bevat regels waarin bestuur zich moet houden. Die vind je in de awb,
ministeriële regelingen, beleidsregels en abbb en amvb’s. Dus regelgeving vind
plaats op meerdere niveaus> gelede normstelling
(wet in formele zin - amvb – ministeriele regeling – beleidsregel – beschikking>
kaderwetgeving)
Voordelen:
1. Je kan als bestuurder snel acteren, aanpassen aan ontwikkelen, dit gaat niet als
het enkel gaat via een wet in formele zin, dat duurt te lang. Wijzigen lagere
regelgeving makkelijker.
,2.En het is niet handig om het parlement te belasten met zulke kleine voorschriften
te belasten.
3. En de besluitvorming vindt zo dicht bij de burger mogelijk plaats.
Nadelen:
1. Politiek weinig zicht op uitvoering
2. Bestuur minder democratisch gelegitimeerd
3. Systeem is complex op deze manier voor een burger om te begrijpen, welke wel
of niet van toepassing zijn op de individuele burger. Lijdt tot minder rechtszekerheid.
Waarborgfunctie
De rechtsbescherming tegen eenzijdige overheidsingrijpen, de waarborgen. Zoals
inspraak, daarom is het belangrijk dat besluiten openbaar zijn zodat je als burger
weet wat je te wachten staat (Onafhankelijke rechtspraak, bezwaar, inspraak,
openbaarheid, klachtrecht en schadevergoeding)
De bestuursrechtelijke procedure
1. Er is een voornemen om een besluit te nemen;
- aanvraag ingediend (vergunning/ subsidie etc)
- ambtshalve (handhavingsbesluit n.a.v. overtreding)
2. Voordat dat besluit wordt genomen: zienswijze (4;7 awb) of UOVP (3:4 awb)
3. Besluit (1:3 awb) jo 8:1 AwB
(openbaarmaking document bestuursorgaan = art 3 WOB)
Bezwaar – beroep – hoger beroep > ABRvS & CBb & CRvB
7;1 8:1 8:104 en 105
Geschiedenis en doelstellingen AwB
Alg. bestuursrecht bestaat sinds 1994. Commissie scheltema (bekende
bestuursrecht specialisten) maakte de awb
Doelstellingen:
- vastleggen alg regels van het bestuursrecht
- bevorderd eenheid
- systematiseren en vereenvoudigen
- codificeren van jurisprudentie
- regelen van alg onderwerpen die niet goed passen in bijz regelgeving
,Werkingen
- De awb is werk in uitvoering
- De uniforme werking van de awb> relevant voor alle bijzondere
bestuurswetgeving.
Vreemdelingenwet> hiervoor moet je ook belanghebbende zijn, en dat begrip
staat in awb
Onze minister> is een bestuursorgaan en dat staat ook in de awb
Een verblijfsvergunning> is een besluit in de zin van awb
De verhouding van alg. en bijz bestuursrecht
Dwingend recht: afwijking van de awb in lagere regelgeving niet mogelijk.
Regelend recht: awb heeft hoofdregels maar afwijking mag bij uitdrukkelijkheid,
‘’tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald’’
Aanvullend recht; bijz. wet is hoofdregel, is daar niks geregeld dan geldt awb.
Facultatief recht; de bijz wetgever kan een bepaling uit de awb van toepassing
verklaren.
Gelaagde opbouw (van alg naar bijz)
Een type besluit: Beroep bij de
handhaving H5 bestuursrechter H8
Besluiten bijz. H4 Bestuurlijke
Besluiten alg. H3 voorprocedure H7
Alg verkeer H2 Bezwaar en beroep
Begrippen H1 alg H6
Begrippen H1
, Bestuursorganen
Belangrijk begrip voor de rechtsbescherming (belanghebbende tegen besluit) en
welke regels van toepassing zijn bij handelen van de overheid.
Ministers zijn ook bestuursorganen. Ook een organisatie kan een B.O. zijn en bijv.
de kiesraad.
Belang B.O.
De awb is alleen van toepassing op het handelen van B.O.
Geen B.O. dan ook geen besluit
Geen besluit dan ook geen bestuursrechtelijke rechtsbescherming (bezwaar beroep)
Relatie met het begrip openbaar lichaam
Begrip uit staatsrecht
Staatsrecht gaat over de grondregels voor de organisatie van de democratische
rechtsstaat.
Openbaar lichaam: aantal organen dat gezamenlijk een gemeenschapsverband
vorm.
( bijv. Staat, provincie, gemeente, Orde van advocaten)
Valt vaak samen met publiekrechtelijke rechtspersoon. (staat is beide)
Rechtspersoon bestaat enkel op papier (vermogensrechtelijk aanspreekpunt)
Daarom loopt contact altijd via vertegenwoordigers (organen van rechtspersoon)