Hoorcolleges sociale psychologie
Inhoudsopgave
Week 1 ............................................................................................................................................................. 2
College 1 ............................................................................................................................................................ 2
College 2 ............................................................................................................................................................. 5
Week 2 ........................................................................................................................................................... 10
College 3 .......................................................................................................................................................... 11
College 4 ........................................................................................................................................................... 17
Week 3 ........................................................................................................................................................... 24
College 5 ........................................................................................................................................................... 24
College 6 ........................................................................................................................................................... 29
Week 4 ........................................................................................................................................................... 36
College 7 ........................................................................................................................................................... 36
College 8 .......................................................................................................................................................... 42
Week 5 ........................................................................................................................................................... 48
College 9 ........................................................................................................................................................... 48
College 10 ......................................................................................................................................................... 55
Week 6 ........................................................................................................................................................... 61
College 11 ......................................................................................................................................................... 61
College 12 ......................................................................................................................................................... 68
Week 7 ........................................................................................................................................................... 72
College 13 ......................................................................................................................................................... 72
Boek: Myers, D., Abell, J., & Sani, F. (2014). Social Psychology (2nd Edition). Berkshire,
UK: McGraw-Hill ISBN-13 9780077152352 ISBN-10 0077152352
Artikels:
Williams, 2007
Twenge et al., 2008
Howe & Krosnick, 2017
Cohen et al., 1996
Van Vugt, 2006
Ellemers, 2018
Fischer et al., 2011
1
,Week 1
Hoofdstuk 1 en 11
• You can recognize and describe all the issues discussed in Chapter 1 of Myers and in
Lecture 1.
• you can recognise and describe all aspects of small group processes discussed in
Chapter 11 of Myers and in Lecture 2.
• You understand the consequences of social exclusion
• You can describe the influence of social exclusion on fundamental human needs
• You can describe how the experience of social exclusion influences behaviour
• You can describe the three basic assumptions of social psychology.
- Williams, K. D. (2007). Ostracism. Annual Review of Psychology, 58, 425-452.
- Book Myers Chapter 11.
College 1
Sociale psychologie
= de wetenschappelijke studie van hoe mensen denken over, zich verhouden tot elkaar en
elkaar beïnvloeden, zowel interpersoonlijk als binnen groepen.
Wat doet sociale psychologie?
Wetenschappelijk bepalen:
- Of gedrag waar of niet waar is
- In wat voor situaties en onder welke omstandigheden
- Omringt door welke mensen
- Waarom
o Experimentele methode
o Objectief, empirisch en betrouwbaaronderzoek
Levels van analyse
1) Interpersoonlijk > processen 1 persoon
2) Interpersoonlijk > relaties 2 personen
3) Intra groepen > processen binnen een groep
4) Inter groepen > relaties tussen groepen
Assumptie sociale psychologie: 1
• Menselijke cognitie, emoties en gedrag = F (persoon X situatie)
• Voorbeelden:
- Verschillende mensen reageren verschillend op dezelfde situaties
- Dezelfde personen reageren verschillend op verschillende situaties
Verschillende situaties activeren verschillende rollen van een persoon
• Student: administratie, dating partner, familie, vriendin, lid van vereniging,
teamgenoot, klasgenoot etc.
1. Mensen kiezen situaties
2. situaties kiezen een persoon
2
, 3. mensen veranderen situaties
situaties veranderen een persoon
Welke cirkel is groter?
Situaties beïnvloeden ons automatisch
‘’vul het missende woord in’’
• rood
• blauw
• oranje
• geel
• gr….. (groen)
of:
• nectarine
• appel
• peer
• gr…. (grapefruit)
de rol van een persoon
persoonlijkheidspsychologie
• focust op stabiele psychologische karaktereigenschappen dat ons gedrag vormen
• extraversie, overeenstemming etc.
neuropsychologie
• al onze gedachten, emoties en gedrag zijn geworteld in de fysiologische materie van
de hersenen
• bijvoorbeeld, mensen die conservatief stemmen hebben een grotere amygdala
• hersenstructuur die wordt geactiveerd wanneer mensen angst voelen
evolutiepsychologie
• erfelijkheid van gedrag
• veel psychologische neigingen evolueerden omdat ze onze voorouders hielpen een
uitdagende omgeving te overleven
- automatische ‘angst’ reactie op slangen maar niet op bloemen
- automatische ‘angst’ reactie op outgroup mannen maar niet op outgroup
vrouwen
marketing
• beïnvloed ons consumentengedrag
• overtuiging via impliciete of expliciete processen
groepspsychologie
3
, • menigten laten mensen dingen doen die ze anders niet zouden doen
• conformiteit
culturele psychologie
• hoe vormt cultuur onze gevoelens en gedrag
• bijvoorbeeld: verschillende gedragingen tegenover de doodstraf in Nederland vs.
Texas
Assumptie sociale psychologie: 2
Mensen construeren hun eigen sociale realiteit
• menselijk gedachten, emoties en gedrag is sterk beïnvloed door de situatie, of beter
gezegd door mensen hun interpretatie van de situatie
• situatie → perceptie → cognitieve motivatie van gedrag
thomas theorem: als mensen hun eigen situatie als echt definiëren, zijn ze reëel in hun
consequenties.
Self-serving interpretaties
Consequentie: gemotiveerde redenering
Mensen interpreteren selectief bewijsmateriaal dat hun wereldbeeld ondersteunt (en negeren
bewijsmateriaal dat dit niet ondersteunt)
• subjectieve overtuigingen vs objectieve waarheid
consequentie: ideologische conflicten
het is heel moeilijk om een compromis te sluiten wanneer verschillende partijen hun morele
wereldbeeld als een objectieve waarheid ervaren
Assumptie sociale psychologie: 3
mensen zijn sociale dieren
• andere invloeden het meeste wat mensen denken, voelen en doen (peer pressure)
Sociale dieren: de wachtkamer (experiment)
• iemand komt optijd voor haar afspraak, ze denkt dat ze er is voor haar oogafspraak.
De andere mensen in de wachtkamer weten dat het een experiment is. Er kwam een
piepje en alle mensen stonden op. Bij het volgende piep ook. Bij de 3e piep stond ze
ook op ze volgde de groep. Sociale conformiteit.
Waarom zijn mensen sociale dieren?
• ‘’the need to belong’’
• Een van de meest belangrijke psychologische behoefte van menselijke wezens
• Waarom?
- Evolutionair
- Psychologisch en emotioneel welzijn
Evolutionair adaptief
• Eerdere voorgangers leefde als jagers in moeilijke condities
• Samenwerking en groepsleven is essentieel om te overleven
• Jagen, verzamelen
• Extreme klimaatvariaties
4
