Herman
‘De kernervaring van een psychisch trauma zijn onmacht en isolement. Het herstel is erop
gericht dat het slachtoffer weer macht krijgt en zich verbonden voelt met anderen. Herstel is
alleen mogelijk in context van relaties. Herstel in isolement kan niet plaats vinden.’
Door deze hernieuwde verbondenheid met anderen, kan het slachtoffer psychische
vermogens zoals initiatief, vertrouwen en autonomie weer eigen maken.
De eerste stap naar herstel is dat het slachtoffer weer macht krijgt, zij dient zelf de drijvende
kracht te zijn. Anderen kunnen adviseren en steun bieden maar kunnen niet genezen.
Bewuste keuze om trauma te verwerken is een belangrijke stap:
1 voorstadium
2 overweging
3 beslissing
4 actie
5 volhouden
6 terugval
Autonomie: Een gevoel van eigenheid, flexibiliteit en zelfbewustzijn dat de persoon in staat
stelt zijn eigen belangen te definiëren en wezenlijke keuzes te maken.
Morele neutraliteit: Professional koestert niet het idee dat het slachtoffer geen kwaad kan
doen, maar heeft wel oog voor het onrecht van de traumatische gebeurtenis. De
professional heeft de rol inzicht als empathische verbondenheid tot stand te brengen, wordt
ook wel beschermende ouder genoemd).
Formeel neutraliteit: Professional heeft geen oordeel over wat de patiënt vind, wat ze doet
en hoe ze handelt.
Traumatische overdracht: Emotionele reacties van mensen met een trauma op mensen in
een gezagspositie worden vervormd door de angst die zij ervaren. De patiënt wilt constant
de professional onder controle houden. Destructieve kracht lijkt herhaaldelijk de relatie
tussen professional en patiënt te verstoren.
Hoe sterker de patiënt overtuigd is van hulpeloosheid/verlatenheid, des te meer het zoekt
naar een redder. Dit kan de professional zijn.
Gevolg -> Patiënt heeft hoge verwachtingen en idealiseert de professional om herbelevingen
van de angst te onderdrukken (afkomstig uit het trauma).Indien de professional niet aan
deze verwachtingen kan voldoen, kan patiënt buiten zichzelf keren van woede. Het heeft
namelijk het gevoel dat het leven afhangt van de redder. De woede die eigenlijk gericht is op
de dader verschuift naar de professional.
Complexe overdrachtsreacties: Wanneer de professional niet terug deinst voor de
heftigheid van de ervaringen, kan dit bij de patiënt resulteren naar wantrouwen. Het kan de
professional zien als een persoon die dezelfde motieven heeft als de dader.
,Projectieve identificatie: Chronisch getraumatiseerde personen zijn erg gevoelig voor
onbewuste en non-verbale communicatie. Zij letten op elk woord en gebaar van de
professional. Zij proberen zichzelf te beschermen tegen de vijandige reactie die ze
verwachten. Ze gelooft niet in de goede bedoelingen van de professional.
Gevolg -> De professional kan op ongebruikelijke manier reageren op de interpretaties van
de patient. Hij kan onbedoeld aspecten creeren van slachtoffer en dader.
Voorbeeld: Persoon heeft anorexia en is vroeger misbruikt. Zij krijgt dwangvoeding om haar
leven te redden. Zij wordt hierbij vastgehouden. Het meisje ziet deze reddingsactie als dader
actie.
Geseksualiseerde overdracht: Slachtoffers van langdurig seksueel misbruik in de kindertijd
denken dat zij in de ogen van een ander enkel als seksobject waarde hebben.
Traumatische tegenoverdracht (ook wel secundaire traumatisering): Trauma’s zijn
besmettelijk. Het omvat alle emotionele reacties op de patiënt en de traumatische
gebeurtenis. De professional kan de zelfde angst, woede en wanhoop als de patiënt ervaren.
Professional kan symptomen krijgen van PTSS. Traumatische ervaringen die de professional
van vroeger heeft ervaren kunnen naar boven komen. Als deze symptomen niet worden
erkent, lijdt dat tot verstoring van de therapeutische relatie en conflicten met collega’s.
Professionals hebben een duurzaak ondersteuningssysteem nodig. Zonder hulp kan een
professional een trauma niet behandelen.
Ook een professional heeft last van een verstoord relatiepatroon. Het aanhoren van
traumatische gebeurtenissen schaadt vertrouwen in de mens en beseft steeds meer eigen
kwetsbaarheid.
Gevolg:
Professional probeert de rol van redder aan te meten. Hiermee creëert professional het
idee dat patiënt hulpeloos is en maakt hierbij de patiënt onmachtig. Dit resulteert naar
dat de professional het werk niet kan loslaten en juist veel gaan overwerken zodat ze
hun eigen gevoel niet meer ervaren.
Professional ziet zichzelf als bijzonder en almachtig, hierdoor kunnen er situaties
ontstaan die te ver gaan zoals seksuele intimidatie.
Empathische identificatie: Professional kan zich bewust worden van de intensiteit van de
woede van de patiënt en kan hier bang van worden. De professional probeert dan de patiënt
te overschaduwen met eigen woede of gaat te ver mee in de woede van de patiënt.
Via Dolorosa: Professional identificeert zich met het intense verdriet van de patiënt
waardoor het voelt alsof de professional ook in rouw is.
Identificeren met gevoelens van dader: Indien professional zich identificeert met de dader
kan het verschillende vormen aannemen:
Professional kan sceptisch worden
Professional kan extreem kritisch reageren
Professional kan minachting koesteren
Professional kan seksuele opwinding ervaren.
, Ondersteuningssysteem van de professional: Een professional heeft een stabiel en
betrouwbaar ondersteuningssysteem nodig. Dit dient veilig gestructureerd en geregeld te
worden voor de beoordeling van haar werk te omvatten zoals bijvoorbeeld supervisor of
groep collega’s. Professional die een afwijzende houding krijgt van het steunsysteem voelt
zich monddood gemaakt.
Therapeutische relatie: De relatie heeft uitsluitend het doel het herstel van de patiënt te
bevorderen. De professional wordt bondgenoot van de patiënt. Zij sluiten een overeenkomst
over het gebruik van macht. Professional mag macht alleen gebruiken om herstel te
bevorderen, dit is volgens Herman belangrijk omdat de patiënt al geleden heeft onder
machtssituaties van andere.
Relatie tussen professional en patiënt is niet 2delig maar 3delig. De dader is onzichtbaar
aanwezig.
Aandacht voor de grenzen van de therapeutische relatie is de beste bescherming voor
overdrachts- en tegenoverdrachtsreacties. Vaste grenzen zorgen voor een veilige omgeving
waarin aan herstel kan worden gewerkt. Grenzen zijn in belang voor beide partijen.
Drie fases van herstel Herman:
1 Verschaffen van veiligheid
2 Herinnering en rouw
3 Herstel van verbondenheid
Fase 1 Verschaffen van veiligheid:
Zorgen voor veiligheid is de eerste taak. De andere therapeutische werkzaamheden kunnen
onmogelijk slagen als de veiligheid niet gewaarborgd is.
Verschaffen van veiligheid is eerst gericht op lichaamscontrole en vervolgens controle over
de omgeving:
Lichaamscontrole:
Aandacht voor basisvoorwaarden goede gezondheid
Regulering van lichamelijke functies zoals slapen, eten en lichaamsbeweging
Beheersing van posttraumatische symptomen
In bedwang houden van zelfvernietiging
Omgevingscontrole:
Creëren van veilige omgeving
Financiële zekerheid
Mobiliteit
Uitwerken plan voor zelfbescherming alle daagelijkse aspecten
Sociale ondersteuning
Bij enkelvoudig acuut trauma kan gevoel van veiligheid binnen enkele weken gerealiseerd
worden.
Bij langdurig herhaalde trauma’s verloopt de eerste fase vaak uiterst traag en moeizaam.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper m_saghou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.