Belangrijke onderwerpen:
- Wat is een organisatie
- Typen organisaties
- Verschillen tussen publieke en private instellingen
- Wat is het nut van een theorie over organisaties
- Enkele theorieën over organisaties
- Indeling in vier stromen
Enkele kenmerken van een organisatie
- Mensen (willen bepaalde doelen bereiken)
- Doelstellingen
- Technische basis
- Structuur
- Cultuur
- Handelingscontext (de achtergrond waarbinnen veranderingen plaatsvinden)
- Stabiliteit/dynamiek
- Omgeving
Typen organisaties (indelingen)
- ATMOC-kwintet (Lammers e.a.)
- Configuraties van Henry Mintzberg
- Images of Organization (Gareth Morgan)
ATMOC-Kwintet:
- Actie-organisatie
- Traditionele organisatie
- Organische organisatie (draait om de mensen die er werken, grote betrokkenheid)
- Mechanische organisatie (veelal landbouw)
- Coöperatie
o Lammers, Mijs & Van Noort, 2000
Mintzberg:
- Eenvoudige structuur (familiebedrijf, eenvoudige relaties)
- Machinebureaucratie (McDonald’s, overal dezelfde structuur)
- Professionele bureaucratie (bekwaamheden van werknemers staan voorop, bijv. universiteit)
- Divisiestructuur (bijv. Philips, veel standaardisatie)
- Adhocratische structuur (bijv. NASA)
- Missionaire structuur (bijv. kerk of Greenpeace)
- Politieke structuur (bijv. politieke partijen)
Vijf afdelingen in een organisatie:
1. Strategische top
2. Middenkader
3. Operationele kern
4. Technostructuur
5. Ondersteunende staf
1
,Coördinatiemechanismen
Ontwerpmechanismen:
- Specialisatie, formalisatie, opleiding, planning, decentralisatie en afdelingsgrootte
Child & Mansfield: wat gebeurt er als een organisatie steeds groeit?
- Vindt er meer specialisatie plaats
- Vindt er meer formalisering plaats (meer regels in organisatie)
- Neemt de span of control toe (meer medewerkers om leiding aan te geven)
- Neemt de centralisatie af
Verschillen tussen publieke en private instellingen:
- Betekenis van omgevingsfactoren
- Aard van publieke diensten
- Interne structuur en proces
Verschillende typen organisaties:
- Publiek eigendom
o Publieke financiering
o Private financiering
- Particulier eigendom
o Publieke financiering
o Private financiering
Voordelen van organisatietheorie:
- Beter inzicht in allerlei fenomenen rondom organisaties door integratie van kennis en
aanbrengen van samenhang
- Kennislacunes gemakkelijker op te sporen
- Kompas bij wetenschappelijke onderzoek
- Basis van interventie in organisaties
Indeling in soorten theorieën
- Rationeel doel model: het zwaartepunt ligt bij organisaties op het halen van doelen
- Intern proces model: is de organisatie op de juiste manier opgebouwd, organigram
- Human relations model: politiebureau, mensen in de organisatie juist motiveren
- Open systeem model: voortdurend beïnvloedt door de omgeving, bijv. politiek, demografisch
Kenmerken van rationeel doel model:
- Criteria voor effectiviteit: productiviteit (haal je je doelen)
- Doel-middelen theorie: duidelijke richting, leidt tot productieve resultaten
- Nadruk: verduidelijking van doelen, rationele analyse
- Klimaat: wat telt zijn de resultaten
Basishypothese:
Hoe duidelijker de focus op bepaalde doelen, hoe effectiever de organisatie
Scientific Management en Administrative Management:
- Max Weber
- Frederick Taylor (organisatietheorie)
- Henri Fayol
- Luther Gulick
Het intern procesmodel: (het vastleggen van verantwoordelijkheden en functieomschrijvingen)
- Criteria voor effectiviteit: stabiliteit
- Doel-middelen theorie: de overtuiging dat routines tot stabiliteit leiden
- Nadruk: verantwoordelijkheden vastleggen, documentatie
- Klimaat: hiërarchisch
Crozier (Franse wetenschapper): vicieuze cirkel om alsmaar regels toe te voegen tot het niet meer
lukt. Steeds meer uitvaardigen van regels, leidt tot ontduiking en demotivatie (bureaucratie)
Max Weber: gezagtypen
- Charismatisch gezag
- Traditioneel gezag: gezag om “dat doen we altijd zo”
- Legaal gezag: gezag op basis van wet en regelgeving
Weber’s model van bureaucratie:
- Werk wordt verricht aan de hand van regels
- Ambtstaken zijn gekoppeld aan competenties
- Competenties zijn hiërarchisch geordend
- Taken worden uitgevoerd aan de hand van technische of normstellende regels
- Ambtenaren ontvangen een vast salaris, maar mogen hun werkplek niet als hun eigendom
beschouwen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Thijs96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.