Samenvatting
Samenvatting Hoorcolleges en literatuur alle weken Publiek Management
Alle hoorcollege aantekeningen en literatuur van het eerstejaarsvak Publiek Management, jaar .
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
8 beoordelingen
Door: tessvanveen • 1 jaar geleden
Door: roosvanderplas • 2 jaar geleden
Door: ciskranenburg • 2 jaar geleden
Door: hiddek2003 • 2 jaar geleden
Door: danielwiessing • 2 jaar geleden
Door: rcvanderzon • 2 jaar geleden
Door: benk86 • 3 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
2020 – 2021 Publiek ManagementHoorcollege 1 – Inleiding + H1, H2, H4 & Artikel Hood
Wat is publiek management?
- Publiek management, als vakgebied, richt zich op de structuur en de organisatie van de publieke
sector en het management van publieke organisaties.
- Alle activiteiten van leidinggevenden van publieke organisaties om die organisaties te beheersen,
sturen en veranderen met het oog op het optimaliseren van de prestaties van de organisaties (Van
Noort et al., 2018)
Beheersen – het managen van de organisatie
Sturen – het richten van de organisatie
Veranderen – het veranderen van de organisatie voor meer succes
Twee belangrijke spanningen
- Differentiatie versus integratie
o Taken verdelen versus taken op elkaar afstemmen.
- Autonomie versus beheersing
o Stimulatie en motivatie van het werk versus het goed doen van het werk + controle ervan.
Wie zijn publieke managers?
Verschillende niveaus
- Strategische managers
o Wat moet er gebeuren en waarom?
- Tactische managers
o Wat moet er gebeuren en waarom?
- Operationele managers
o Hoe gaan dat bereiken?
Publiek management zijn alle activiteiten van leidinggevenden van publieke organisaties om die
organisaties te beheersen, sturen en veranderen met het oog op het optimaliseren van de prestaties van
de organisatie. De nadruk ligt hierbij op het doelbewust handelen.
Managers zijn functionarissen die zorgen dat de processen in een organisatie goed geregeld zijn; zij zijn de
beheerders van de organisatie.
Leiders dragen een visie uit en geven richting aan de organisatie; zij zijn de inspirators van de organisatie.
In veel organisaties zijn er informele leiders ter ondersteuning, aanvulling of bestrijding van formele
leiders. Formele leiders hebben een formeel mandaat om andere medewerkers aan te sturen waarbij ze
verantwoordelijkheid afleggen aan hun superieuren, die hun verantwoordelijkheid afleggen aan politieke
gezagsdragers.
De Algemene Bestuursdienst
- De hoogste ambtenaren binnen de rijksoverheid vormen de Algemene Bestuursdienst (ABD).
o Verzamelnaam voor ongeveer 1400 functies bij de Rijksoverheid.
800 managers schaal 15, 500 managers schaal 16-18 en 80 leden van de TMG.
40% is vrouw, 60% is man
- De topmanagementgroep (TMG) is een specifieke groep binnen de ABD. Deze groep bestaat uit:
o Secretarissen-generaal
o Plaatsvervangend secretarissen-generaal
o Directeuren-generaal
, o Inspecteurs-generaal
o Managers van grote uitvoerende diensten
o Directeuren van planbureaus
Binnen het Rijk worden in de lijnmanagement vier functiegroepen onderscheiden:
1. Operationele manager
2. Manager
3. Topmanager
4. Topmanager generaal. Deze groep bestaat uit:
a. Secretarissen-generaal
b. Directeuren-generaal
c. Inspecteurs-generaal
Hoe heeft de rol en functie van publieke managers zich
ontwikkeld?
Veranderde rol van publieke managers
- De overheid heeft een steeds andere rol en
daarmee hebben publieke managers ook een
andere rol.
- Wat wij verwachten van publieke managers is aan
verandering onderhevig.
Een duidelijk beginjaar van Nederland is er niet en daarom
nemen de auteurs 1588 als startpunt omdat in dat jaar de Staten-Generaal de Deductie van Vrancken
uitvaardigden. Hierin werd betoogd dat de soevereiniteit over Nederland niet berustte bij de Koning Filips
II, maar enkel bij de ‘Staten’. De Republiek was een oligarchie, waarin vooral stedelijke elites de dienst
uitmaakten. Daarnaast was de Republiek geen eenheidsstaat, maar een confederatie of statenbond.
Staatslieden als Johan van Oldenbarnevelt en Johan de Witt waren formeel ambtenaren, respectievelijk
landsadvocaat en raadspensionaris en in de praktijk opereerden zij als politieke bestuurders.
In 1796 kwam er een einde aan de Publiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De patriotten namen de
macht over en met steun van een invasieleger van Frankrijk werd de ‘Bataafse Republiek’ uitgeroepen.
Napoleon benoemde zijn broer Lodewijk tot koning en Nederland werd ingelijfd bij het Franse Keizerrijk. In
1813 kwam Napoleon ten val en werd prins Willem Frederik soeverein vorst. Het voornaamste effect van
de Franse tijd was een centralisatie en modernisering van het staatsbestel. Een ingrijpende verandering in
de staatsrechtelijke verhoudingen deed zich voor met de vaststelling van de Grondwet in 1848, die op
verzoek van koning Willem II door de liberale politicus Thorbecke was ontworpen. Een belangrijk
onderdeel van de Grondwet was de ministeriële verantwoordelijkheid. Daarnaast legde Thorbecke het
fundament voor de Provinciewet en de Gemeentewet wat het Huis van Thorbecke wordt genoemd. De
taken van het openbaar bestuur waren ten tijde van de invoering van de Grondwet van 1848 nog beperkt
tot voornamelijk de binnenlandse veiligheid en daarom spreken we van een nachtwakerstaat.
De overheid vanaf 1848 tot WO2
- Nachtwakersstaat
o Overheid met een klein aantal taken. Aantal taken nam langzaam toe.
o Publieke managers waren er bijna niet. Het was een elitebaantje.
o Sterke verzuiling, iedere zuil leverde publieke managers.
De overheid vanaf WO2 tot 1980
- Verzorgingsstaat
o WO2 zorgde voor een grote crisis, overheidsbemoeienis groeide, bijvoorbeeld op het gebied
van onderwijs, zorg en huisvesting.
o Meer activiteiten, dus ook meer ambtenaren en managers.
, o Steeds meer regelgeving, steeds belangrijkere rol om taken te coördineren.
De overheid vanaf 1980
- New Public Management
o Toenemend geloof dat de verzorgingsstaat te duur zou worden en niet efficient was.
o Jaren van privatisering en deregulering (terugtredende overheid).
o Opkomst NPM heeft grote invloed op de overheid én het werk van publieke managers.
- De voorwaardenscheppende staat
o Ontwikkeling naar een participatiesamenleving. VB: Veranderde rol van publieke
o Meer samenwerking in netwerken, burgers actief managers – Onderzoek naar de
betrekken in besluitvorming. werking van de ABD 2021 en
o Technologische uitdagingen voor de overheid. Onderzoekscommissie
Toeslagenaffaire
o Werk van publieke managers steeds meer onder een
- Zie slides voor de documenten
vergrootglas.
Na de invoering van het algemeen kiesrecht in 1919, verloren voornamelijk liberale politieke partijen de
macht. Tot en met de jaren 1967 was Nederland sterk verzuild. Een belangrijk effect daarvan was dat het
maatschappelijk middenveld meer bloeide dan ooit tevoren. Overheidsbemoeienis kwam in een
stroomversnelling door de diepe en langdurige economische crisis voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog. Tijdens de Koude Oorlog verminderde de sociale ongelijkheid door de verzorgingsstaat die
in Nederland groeide. Vanaf 1966 seculariseerde, ontzuilde en democratiseerde de samenleving in snel
tempo. Het aantal buitenkerkelijken nam fors toe en christelijke partijen en organisaties verloren aanhang
en terrein.
Gedurende de jaren zeventig stagneerde de economische ontwikkeling en ontstond er kritiek op de
omvang van de verzorgingsstaat:
1. Uitgaven leken uit de pan te rijzen met alle gevolgen van dien voor het begrotingstekort, de
staatsschuld, de rendementen van bedrijven en de werkgelegenheid.
2. De regelgeving nam toe.
3. Het leek erop dat de balans tussen rechten en plichten was verstoord en dat burgers steeds
afhankelijker werden van de voorzieningen van de verzorgingsstaat.
Dit zorgde voor een herziening van de verzorgingsstaat met een deregulering en privatisering van publieke
diensten. Er was een transitie gaande van de verzorgingsstaat naar een waarborgstaat, van government,
waarin de overheid stuurt, naar governance, waarbij publieke taken ook worden uitbesteed. Ook werd
burgerparticipatie belangrijker en dus de participatiesamenleving.
Belangrijke ontwikkelingen Maatschappelijke ontwikkelingen sinds 1990
Marktwerking, privatisering en verzelfstandiging Politieke ontwikkelingen: opkomst populisme
Europeanisering en multi-level governance waarbij Sociale ongelijkheid en sociale tegenstellingen.
de EU een groter zeggenschap heeft in het Sterke verschillen in opleidingsniveau:
nationale beleid wat leidt tot genoodzaakte diplomademocratie.
samenwerking tussen verschillende bestuurslagen.
Netwerken en Public Network Management Demografische ontwikkelingen: vergrijzing
Horizontalisering, mondiger burgers en Technologische ontwikkelingen
interactieve besluitvorming
De veranderende rol van de media
Welke waarden zijn belangrijk in het werk van publieke managers?
Balanceren van waarden
- Hood beschreef drie typen waarden waarmee publieke managers in hun werk te maken hebben.
o Sigma-type
o Lambda-type
o Theta-type
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper scholteniris. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen