Een erg uitgebreide samenvatting van de boeken:
- Sociaalzekerheidsrecht begrepen
7e druk H.C. Geugjes Boom juridisch 2019
- Jeugdprofessionals en transformerend jeugdbeleid
2e druk J. Bekker en T. Witte Coutinho 2017
Eigen cijfer 9,8
Bijzonder bestuursrecht binnen
het sociale domein
Literatuur:
Sociaalzekerheidsrecht begrepen
7e druk H.C. Geugjes Boom juridisch 2019
Jeugdprofessionals en transformerend jeugdbeleid
2e druk J. Bekker en T. Witte Coutinho 2017
Saxion Hogeschool 2020/2021
,Sociaalzekerheidsrecht begrepen
Hoofdstuk 1: Inleiding in de sociale zekerheid
1.1 Inleiding
Solidariteit
Sociale individuele risico’s worden zoveel mogelijk verdeeld over alle werknemers en werkgevers of
zelfs alle inwoners van Nederland. Belangrijk uitgangspunt sociale zekerheid is collectiviteit en
solidariteit: het d.m.v. wetgeving gezamenlijk dragen van individuele risico’s.
Verzorgingsstaat
Overheid heeft een belangrijke rol bij het opvangen van verschillende sociale risico’s. Op de overheid
rust de verplichting om de burger te vrijwaren tegen een gebrek aan gezondheid, inkomen enz.
Ontwikkeling van de sociale zekerheid kwam na de Tweede Wereldoorlog in een stroomversnelling,
mede door internationale verdragen.
Inkomenszekerheid
Waarborgfunctie als het inkomen wegvalt als gevolg van arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of
ouderdom, dan zorgen de Wet werk en inkomen (WIA), de Werkloosheidswet (WW) en de Algemene
Ouderdomswet (AOW) ervoor dat de uitkeringsgerechtigde kan terugvallen op een inkomen in de
vorm van een periodieke, meestal maandelijkse, uitkering om het verlies aan inkomen op te vangen.
Dit hoeft niet altijd in de vorm van een uitkering te zijn, maar dit kan ook een tegemoetkoming/
bijdrage zijn; zoals kinderbijslag of een scootmobiel op grond van Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo).
Het sociale minimum: de sociale zekerheid garandeert een inkomen op minimumniveau als het
inkomen lager is dan het geldende minimum. Er komt dan een aanvulling tot het minimumloon. Als
het minimumloon stijgt, dan stijgen ook de uitkeringen (loonindexering). Dit noemen we de
koppeling en is belangrijk om de armoede te bestrijden.
Het sociale minimum is van het wettelijke minimum afgeleid en bedraagt:
- 100% van het wettelijk minimumloon voor gehuwden en samenwonenden die de kosten niet
met een ander kunnen delen;
- 70% van het minimumloon voor een alleenstaande (ouder) die de kosten niet met een ander
kan delen.
Collectiviteit
De financiering van werknemersverzekeringen en volksverzekeringen gebeurt d.m.v. premieheffing.
De werknemersverzekeringen worden opgebracht door werknemers en werkgevers, de volks-
verzekeringen door alle ingezetenen (het volk), althans voor zover iemand inkomsten heeft en
inkomstenbelasting betaalt. Over dat inkomen betaalt men dan dus premies. De sociale
voorzieningen worden betaald uit algemene middelen, de belastingopbrengst.
Re-integratie
Tot eind jaren 80 richtte de aandacht zich op het ‘recht op uitkering’, maar vanaf jaren 90 wordt de
focus verlegd op ‘werk boven inkomen’. Activeringsfunctie met als doel om zieke werknemers weer
zo snel mogelijk aan het werk te krijgen in ander of passend werk. Hiervoor bestaat de wet
verbetering poortwachter (Wvp).
Privatisering
Af en toe geeft de overheid taken uit handen aan een private partij (bv. Ziektewet). Een zieke
werknemer wordt, in plaats van door een centrale ziekenkas, betaald door de werkgever voor een
, bepaalde periode (70% inkomen). Zaken als preventie en ziekteverzuimbeleid zouden daardoor meer
zichtbaar moeten worden.
Veel werkgevers verzekeren zich voor het arbeidsongeschiktheidsrisico weer door, zodat bv. Ohra of
Delta dit betaalt. Dit wordt herverzekering van arbeidsongeschiktheidsrisico genoemd.
Bij uitvoering van ZW en WGA is het mogelijk eigen risico drager te zijn (ERD). Dit is de werkgever. De
zieke werknemer krijgt niet alleen met het UWV te maken, maar ook met een private partij die in
opdracht van de werknemer controle of begeleiding uitvoert (bv. re-integratiebureau of arbodienst).
Het UWV beslist wel over de toekenning van de uitkering en betaalt die, maar de werkgever ontvangt
de rekening daarvoor. In ruil hiervoor hoeft de werkgever minder of geen collectieve premie te
betalen.
Met de komst van de Zorgverzekeringswet (Zvw) deed de marktwerking in de zorg haarintrede. Het
gevolg hiervan is dat ziekenfondsen voorheen (zonder winstoogmerk) nu ook
verzekeringsmaatschappijen zijn geworden (met winstoogmerk).
Sociale partners
Werkgevers- en werknemersorganisaties (vakbonden) worden sociale partners genoemd, omdat zij
overlegpartners zijn in met name de Stichting van de Arbeid (STAR) en de Sociaal- Economische Raad
(SER). Deze organen zijn belangrijke adviesorganen van de overheid. Adviezen van deze organisaties
kunnen leidend zijn voor de inhoud van nieuwe wetgeving.
Eigen verantwoordelijkheid
Zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid is het uitgangspunt bij de zorg die iemand nodig
heeft. Van de burger wordt verwacht dat hij op het gebied van zorg steeds meer in de eigen
omgeving een oplossing zoekt d.m.v. inzet van familie, vrienden, buren enz. als dit niet (meer)
mogelijk is, komt de overheid pas in beeld. De focus ligt op ‘eigen kracht’.
(De)centralisatie en handhaving
Steeds meer bevoegdheden en verantwoordelijkheden komen bij de gemeenten te liggen i.p.v. bij de
centrale overheid. De gedachte achter decentralisatie is dat de gemeente kan inschatten welke
regelingen op lokaal niveau noodzakelijk zijn, dus dichter bij de burger staat, en daardoor beter in
staat is ‘maatwerk’ te leveren. Het gevaar is dat er verschillen ontstaan tussen gemeenten. Met een
beroep op de gemeentelijke autonomie worden deze verschillen aanvaardvaar gevonden; de
gemeenteraad wordt immers direct gekozen.
De gemeentelijke regelgeving mag niet in strijd zijn met de wet.
1.2 Driedeling
Er wordt onderscheid gemaakt tussen werknemersverzekeringen, volksverzekeringen en sociale
voorzieningen. Deze driedeling heeft te maken met:
- de kring van verzekerden (personele werkingssfeer): wie is verzekerd en dus rechthebbend;
- de financiering: wie betaalt (de overheid, alle inwoners van Nederland, werkgevers en/of
werknemers);
- de uitvoering: waar moet men de uitkering aanvragen en wie verstrekt de uitkering; en
- de voorwaarden: wat is de hoogte en de duur van de uitkering en kent de regeling een
(partner)inkomenstoets en/of een vermogenstoets?
Verplicht systeem
Bij zogenoemde werknemers- en volksverzekeringen gaat het om verplichte verzekeringen. De
verzekering gaat van rechtswege in. Elke burger betaalt mee.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ScholierRechten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
