Uitgebreide samenvatting van Ethiek de basis. Les gehad van auteur zelf, aantekeningen van hem zijn in de samenvatting verwerkt. Behaald tentamencijfer: 6.8
Laat me weten wat je ervan vindt!
Ethiek, de basis
Moreel oordeel = Een oordeel dat gaat over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar
omgaan. bijv:
- De docent statistiek laat je nou nooit eens een keer uitpraten!
- Ik vind het lullig dat Chris de verkering uitmaakte via een sms’je.
- Ellen, kon je nu niet even op me wachten voordat je naar de trein loopt?
Intuïtief moreel oordeel = Een moreel oordeel dat vanzelf komt. Het oordelen gaat vaak vanzelf.
Als zo’n intuïtief moreel oordeel plotseling bewust wordt: 3 verschillende processen:
- Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
- Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent het standpunt van de ander.
- Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald gevoel met zich
mee.
Oordelen = je spreekt een beoordeling uit: Ellen kon wel even wachten.
Kennen = Dit oordeel over het gedrag leer je kennen als je het uitspreekt, of als iemand erop
reageert. Je wordt er dan van bewust wat je mening is. Je kent je mening en je leert die van
anderen kennen.
Voelen = Je kunt voelen dat je het waardeloos vindt van Ellen dat ze alvast wegloopt.
Objectiveren = Als je de wereld kent, plaats je dat wat er gebeurt buiten jezelf en beschrijft het
vervolgens. Dit proces heeft objectiveren. Resultaat = kennis van de buitenwereld. Kennis is
uitwisselbaar.
Subjectiveren = Als je de wereld beleeft, richt je je op wat er innerlijk met je gebeurt, Je voelt wat
je meemaakt alsof de wereld zich in jou zelf afspeelt. De trein is het station al uit, maar hij zit nog
heel erg in je hoofd en in je lijf. Dit heet subjectiveren. resultaat = gevoel in je binnenwereld.
Gevoel is niet uitwisselbaar.
Normeren = Je verbindt gedrag van anderen met je eigen oordeel; je vindt het goed of slecht
gedrag. Resultaat = een verbinding van jezelf met anderen ofwel een tussenwereld. Normeren is
beter uitwisselbaar dan gevoelens omdat ze niet louter persoonlijk zijn.
Feiten, oordelen en emoties kun je uitwisselen met elkaar en dat doen mensen elke dag in hun
leven. Echter als je morele oordelen uitwisselt gebeurt er wel iets anders dan wanneer je feiten of
emoties uitwisselt.
Vijf kenmerken van morele oordelen.
1. gaat over menselijk gedrag (gaat niet over de kwaliteit van je laptop)
2. overstijgt het individuele (wat ik voor mij goed vind om te doen, verwacht ik ook van jou)
- Ook wel universaliteitsprincipe = houdt in dat morele oordelen inherent veralgemeniseerbaar
zijn. Iedereen snapt dit principe!
3. is normatief (Het gaat er om hoe je behoort te handelen.) Als je met een vinger naar een ander
wijst, wijzen er drie terug.
4. is gericht op het goede, nastrevenswaardig (Een student die hard werkt wordt hierom geprezen,
ook al zijn zijn cijfers slecht)
, 5. kan morele verontwaardiging veroorzaken (het is dat het een heel specifiek soort emotie los kan
maken bij mensen)
Moreel oordeel = een waardering van menselijk gedrag aan de hand van morele uitgangspunten.
Morele oordelen zijn niet persoonlijk, maar wel aan personen gebonden.
Moraal = het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een gesprek.
Het is het geheel van morele regels waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden
achten.
Ethiek = de wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen door
nieuwe argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
Normen en waarden zijn universeel. Het zijn de morele oordelen die verschillen tussen mensen.
Dus niet normen en waarden.
Moreel gesprek = eerste 3 punten van een moreel oordeel.
Een moreel oordeel verleidt tot een gesprek.
Vertoog = gebruik om aan te geven dat een groep mensen interactie heeft en daarmee haar
moraal vormt. Het woord interactie kan hier nog van alles betekenen: roddelen in de koffiepauze,
politieke debatten enz.
Moreel vertoog = het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele
oordelen, en daarmee hun moraal, vormen en op elkaar afstemmen.
We zijn continue in interactie met elkaar en in die interactie vormen we onze moraal.
Elk beroep brengt zijn eigen morele kwesties met zich mee die een competente professional moet
kunnen oplossen. Het is dus belangrijk dat we een moreel gesprek goed kunnen voeren.
Van morele intuïtie naar weloverwogen oordeel.
Een aantal redenen waarom dit oordelen met behulp van je morele intuïtie tekortschiet in je
functioneren als professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen
2. Als je alleen intuïtief oordeelt, kun je niet leren van je fouten en successen.
3. Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties.
Je morele intuïtie laat je in de steek in een nieuwe omgeving.
Als je hetzelfde oordeel hebt, hoef je nog niet hetzelfde uitgangspunt te delen.
H2 Normen, waarden en deugden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gjmateboer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.