Het intuïtief moreel oordeel
Iedereen beoordeelt de wereld om hen heen. Als een oordeel gaat over gedrag van mensen
en hoe ze met elkaar omgaan spreken we van een moreel oordeel. In een moreel oordeel
spreek je uit wat je behoorlijk vindt aan jezelf en/of van anderen. Moreel oordelen is een
onderdeel van het dagelijks leven, het gaat vaak vanzelf. Een moreel oordeel dat vanzelf
komt noemen we een intuïtief moreel oordeel. Het gaat automatisch. Je denkt er vooraf niet
over na maar achteraf weet je wel wat je hebt gedaan.
Om te kunnen begrijpen wat er gebeurt als je intuïtieve morele oordeel plotseling bewust
wordt, maken we een onderscheid tussen drie verschillende processen die zich in je
bewustzijn afspelen:
Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent het standpunt van de
ander.
Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald gevoel
met zich mee.
Het verschil tussen kennen, oordelen en voelen
Objectiveren is het proces waarbij je wat er gebeurt buiten jezelf plaatst en het vervolgens
beschrijft. Het resultaat is kennis van de buitenwereld. De kennis is uitwisselbaar onder
mensen. De kennis van mij overdragen aan jou.
Subjectiveren is het proces waarbij je je richt op wat er innerlijk met je gebeurt. Je voelt wat
je meemaakt alsof de wereld zich in jou zelf afspeelt. Het resultaat is kennis van de
binnenwereld. Dit is niet uitwisselbaar. Een gevoel speelt zich af in de binnenwereld van een
mens.
Normeren is het proces waarbij je je richt op het gedrag van mensen en wat je daarvan vindt.
Je verbindt het gedrag van andere met je eigen oordeel (goed of slecht gedrag). Het
resultaat is een verbinding van jezelf met anderen. Ze zijn beter uitwisselbaar als gevoelens
maar minder als kennis omdat ze persoonsgebonden zijn. Morele oordelen zijn niet
persoonlijk maar wel persoonsgebonden.
Feiten, oordelen en emoties kun je uitwisselen met elkaar en dat doen mensen in hun
dagelijks leven. Als je morele oordelen uitwisselt gebeurd er echter iets anders dan wanneer
je feiten of emoties uitwisselt. Iemand anders kan over dezelfde kennis beschikken maar niet
over dezelfde emoties. Morele oordelen zitten tussen het delen van kennis en emoties in.
Een moreel oordeel is enerzijds iets dat in jezelf zit zoals emoties, maar het is ook iets wat
voor meerdere mensen gelijk kan zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leraartje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.