In dit document zijn alle kennisclips van Mediagebruik uitgewerkt. Het is in kennisclips voor ons online geüpload (door corona), maar bevatte alle stof van de normale hoorcolleges.
WEEK 2- Theory of planned behavior (TPB)
Waarom gebruiken we media?
Theory of planned behavior (Ajzen 1991)
Gaat uit van bewust gedrag (gepland = bewust)
Verklaard al het menselijk gedrag (gedrag = gedrag in het algemeen)
Gedrag in het algemeen = ook mediagedrag
Hoe kun je mediagedrag verklaren?
Intentie tot mediagedrag leidt tot het daadwerkelijk vertonen van dat gedrag, tenzij we geen
controle over dat gedrag hebben. Wanneer we bv geen bereik hebben, kunnen we ons nog zo goed
voornemen een foto op snapchat te plaatsen, maar gaan we dat toch niet doen omdat het
simpelweg niet kan.
Die intentie tot mediagedrag heeft 3 voorspellers:
1. Iemands houding tegenover mediagedrag
Komt voort uit overtuigingen over de eigenschappen en gevolgen van dat mediagedrag in combinatie
met de normatieve evaluaties daarvan. Je kunt het bijvoorbeeld leuk vinden om vlogs te kijken, een
vorm van mediagedrag, dat is een overtuiging over een eigenschap van het kijken naar vlogs. Die
eigenschap evalueer je positief. Je vindt het immers leuk.
Samen maakt dat de houding tegenover het mediagedrag positiever.
Gevolgen van dat gedrag:
Je kunt denken dat je door het kijken naar vlogs minder tijd over houdt voor andere dingen. Dat is
een overtuiging die je sterk of minder sterk kunt hebben. Tevens kun je die overtuiging positief of
negatief evalueren. Zo wordt je houding tegenover het kijken naar vlogs positiever of negatiever.
Al met al zorgen al je overtuigingen met de bijbehorende normatieve evaluaties voor een houding
tegenover het kijken naar vlogs op een bepaald moment. Al die overtuigingen zijn niet op ieder
moment even belangrijk en ook worden ze niet continu hetzelfde geëvalueerd.
2. Subjectieve norm.
,Het idee dat je hebt over hoe je sociale omgeving tegen het mediagedrag aankijkt.
Kinderen laten zich bv. Nog relatief sterk leiden door wat ze denken wat voor muziek hun ouders leuk
vinden. Dat nemen ze waar. En voor kinderen is de mening van hun ouders nog relatief belangrijk,
maar zodra het pubers worden zijn andere belangrijker; de peer-group. Ze gaan zich meer richten op
de norm die ze waarnemen in die peer-group. Zo kan het zijn dat een lief klein meisje met de
klassieke muzieksmaak van haar ouders, verandert in een opstandige puber die van punkrock houdt.
3. Mensen die denken dat ze controle hebben over hun mediagedrag
Dat heeft direct invloed over de intentie tot mediagedrag die ze ontwikkelen. Als ik denk dat ik niet
met sociale media kan omgaan, heb ik ook niet de behoefte om dat te gaan proberen.
Ook vermeende controle over gedrag, vloeit voort uit overtuigingen. Alleen nu zijn het overtuigingen
met betrekkingen tot de controle over het gedrag en de vermeende overtuigingen.
MAAR, dit model is iets ingewikkelder.
De kromme stippeltjes lijn houdt in dat mensen die misschien wel de intentie tot mediagedrag
hebben ontwikkeld, toch niet overgaan tot het daadwerkelijke gedrag. Als ik echt denk dat ik niet
, met smartphones kan omgaan, ga ik niet via Tinder opzoek naar een nieuwe relatie. Dan wordt de
invloed van intentie tot media gedrag niet omgezet tot echt mediagedrag. In dit geval het gebruiken
van Tinder.
De onderste stippeltjes lijn verteld iets over waar die vermeende controle over mediagedrag onder
andere vandaan komt. Het kan natuurlijk tussen je oren zitten, maar dit pijltje laat zien dat de
daadwerkelijke controle er ook iets mee van doen heeft. Als je telefoon bv in de wc gevallen is, en je
hebt nog geen nieuwe kun je geen gebruik maken van googlemaps en dat weet je ook. Je
overtuigingen met betrekking tot de controle op het mediagedrag worden daardoor beïnvloed.
Denk is goed na over de volgende vraag:
Staat dit tweede pijltje dan eig wel op de goede plaats getekend?
Ajzen schrijft in 2019 een paper over de meting van de concepten uit de theory of behavior
Daarbij gaat hij ervanuit dat de evaluaties ingebakken zitten in de overtuigingen.
Maar er gebeurt ook iets wat veel interessanter is.
Hij lijkt niet meer uit te gaan van een rechtstreeks effect van vermeende controle over mediagedrag
op de intentie tot mediagedrag.
Wat verwacht hij wel? Wat vind je het betere model en waarom? Of is er voor beide wat te zeggen?
Is het mogelijk dat er terugkoppeling zit in mediagedrag? Dat je vervolgens verklaart met de theory
of planned behavior?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elysekruit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.