Samenvatting Hoorcolleges Kwartaal 2
Inhoud
Hoofdstuk 10 Het endocriene stelsel ................................................................................................................................ 2
Hoofdstuk 15 Het ademhalingsstelstel ............................................................................................................................. 5
Hoofdstuk 11 Het cardiovasculaire stelsel: bloed............................................................................................................. 9
Hoofdstuk 12 Het cardiovasculaire stelsel: hart ............................................................................................................. 11
Hoofdstuk 13 Het cardiovasculaire stelsel: bloedvaten en bloedsomloop .................................................................... 13
Hoofstuk 19 Het voorplantingsstelsel ............................................................................................................................. 14
Hoofdstuk 20 Ontwikkeling en erfelijkheid .................................................................................................................... 16
Chapter 16 The haematological system .......................................................................................................................... 24
Chapter 17 The cardiovascular system ........................................................................................................................... 24
Chapter 18 Respiration ................................................................................................................................................... 26
Chapter 19 The renal tract .............................................................................................................................................. 27
,Literatuur
Hoofdstuk 10, 15, 11, 12, 13, 19, 20
Martini, F.H., & Bartholomew, E.F. (2015). Anatomie en fysiologie, een inleiding. Amsterdam: Pearson Benelux.
Chapter 16, 17, 18, 19
Rankin, J. (ed.). (2017). Physiology in Childbearing with Anatomy and related biosciences. Edinburgh: Elsevier.
Extra
Dörr P. J., Khouw V.M., Jacquemyn, Y. Chervenal F.A. & Nijhuis J.G.(2014). Obstetrische interventie. Amsterdam: Read
Business Education.
Martini, F.H. (2016). Overzicht embryologie. Amsterdam: Pearson Benelux.
Prins, M., van Roosmalen, J., Scherjon, S., & Smit, Y. (2014). Praktische Verloskunde. Houten: Bohn Stafleu van
Loghum.
,Hoofdstuk 10 Het endocriene stelsel
De hypothalamus is een belangrijke verbinding tussen het zenuwstelsel en het endocriene stelsel. De hormonen van
de hypothalamus reguleren de activiteiten van de hypofysevoorkwab. De hormonen worden afgegeven door
neuronen nabij de aanhechtingen van het infundibulum. Ze komen terecht in een netwerk van capillairen of
haarvaten. Ze verenigen zich tot grotere vaten voordat ze de hypothalamus verlaten en vormen weer een netwerk
van capillairen aangekomen in de hypofysevoorkwab, het poortadersysteem (veneuze verbinding).
De hypofyse geeft GnRh af. De
hypofysevoorkwab reageert hierop
met productie van FSH en LH. FSH
zet de follikels aan tot de productie
van oestrogeen, zodat meestal één
follikel gaat rijpen. Het oestrogeen
zorgt ook voor de opbouw van het
endometrium zodat de zygote zich
kan innestelen en de samenstelling
van het cervixslijm, waardoor de spermacellen het cervix kunnen
passeren. Bij een LH-piek barst de follikel open, de ovulatie. De oöcyt
komt in de eileider terecht en het overgebleven van de follikel blijft
achter in de ovaria, dat het corpus luteum vormt. Het gaat
progesteron en oestrogeen produceren.
Als er een bevruchting optreedt, vindt de innesteling plaats ongeveer
6 dagen na de bevruchting. HCG en hPl zijn de
zwangerschapshormonen. Het corpus luteum degenereert na 2-3
maanden, waardoor de placenta de productie van progesteron en
oestrogeen overneemt. Het corpus luteum wordt littekenweefsel. De
periode tussen de ovulatie en de menstruatie is altijd gelijk, dus de
periode tussen de menstruatie en de ovulatie is veranderbaar. Bij een
zwangerschap is er geen negatieve terugkoppeling.
Als er geen bevruchting optreedt, degenereert het corpus luteum
doordat er geen HCG aanwezig is. Er is geen progesteron en
oestrogeen, waardoor het endometrium wordt afgestoten.
De geslachtshormonen (testosteron en oestradiol) en de stresshormonen (cortisol en aldosteron) zijn chemisch
verwant met elkaar. Progesteron is verbonden met die stresshormonen.
Zwangerschapshormonen hebben invloed op de zwangerschap:
• De instandhouding van de zwangerschap
• De groei van foetus en de placenta
• De ontwikkeling van foetus en de placenta
• De voorbereiding van borstvoeding
• De inductie van de baring
, Ook hebben ze invloed op de hormoonproducerende klieren:
• De bijnieren (De cortisol productie wordt iets onderdrukt)
• De schildklier (De thyroxine productie wordt hoger)
• De hypofyse wordt tijdens de zwangerschap 2 tot 3 keer zo groot. De hormonen die in productie toenemen:
- Prolactine zorgt voor borstontwikkeling door de ontwikkeling van de melkklieren. Tijdens de zwangerschap en
tijdens het zogen stimuleert het de vorming van melk door de melkklieren.
- ACTH vormen cortisol, die van invloed zijn op de stofwisseling van glucose. De afgifte wordt gestimuleerd door
CRH uit de hypothalamus.
- LH bevordert de afgifte van oestrogeen en progesteron in de ovaria, die het lichaam voorbereidt op een
zwangerschap. De afgifte wordt gestimuleerd door GnRH uit de hypothalamus. Inhibine remt de afgifte.
De hormonen die in productie gelijk blijven:
- FSH stimuleert de afgifte van oestrogeen. Inhibine en oestrogeen remt de afgifte.
Bij een te hoge bloedsuikerspiegel zorgt de pancreas voor de afgifte
van insuline (β-cellen) en bij een te lage bloedsuikerspiegel voor de
afgifte van glucagon (α-cellen). Door het oestrogeen en hPL wordt de
insuline werking verminderd, waardoor het glucose niet in glycogeen
kan worden opgezet. De hoge bloedsuikerspiegel blijft daardoor
bestaan. Er is daarom een iets verhoogde bloedsuikerspiegel in de
zwangerschap, waardoor er meer voeding is voor het kind.
De baring komt niet goed op gang als de foetus intra-uterien
overleden is en bij een congenitale afwijking in de hypofyse of bij de bijnieren. Deze vrouwen worden serotien. CRH
stimuleert de maternale hypofyse om ACTH te produceren, waardoor de bijnierschors cortisol en DHEAS afgeeft.
Ook bevordert het de contractiliteit van het myometrium, doordat CRH de afgifte van oxytocine en prostaglandinen
stimuleert. Cortisol stimuleert de productie van CRH door de placenta. DHEAS vergroot de prikkelgeleiding van de
spiercellen. CRH stimuleert de foetale hypofyse om ACTH te produceren, waardoor fosfolipiden en surfactant
proteïne-A zorgen voor de longrijping en het vrijkomen van prostaglandinen. De prostaglandinen bevorderen de
contracties van het myometrium en door collageenafbraak zorgen ze voor verweking van de cervix.
Ook zorgt de verhoging van oestrogeen en progesteron voor de productie van prostaglandinen. Oestrogeen zorgt
voor het ontstaan van de oxytocinereceptoren en gapjunctions in het myometrium. Ook de afname van progesteron
zorgt ervoor dat de oxytocinereceptoren minder worden geremd. De gapjunctions zijn verbindingen tussen de
spiercellen, waarmee de prikkelgeleiding plaatsvindt en zorgen ervoor dat Ca2+ snel naar andere gladde spiercellen in
de uterus gaat. Er ontstaat een toegenomen prostaglandinesynthese, zodat het proces zichzelf versterkt. De
contracties verplaatsen zich met een snelheid van 2 cm/s over de uterus.
