Onderzoek en behandeling
Multiple sclerose
Prognostische factoren
- Relatief positieve prognostische factoren
o Vrouw
o Eerste symptomen van optische neuritis
o Voornamelijk sensorische signs and symptoms
o Weinig episodes
o Weinig problemen in coördinatie en lopen
o Weinig laesies zichtbaar op MRI
- Relatief negatieve prognostische factoren
o Man
o Eerste symptomen bevatten balans en gait problemen
o Cerebellum en piramidale symptomen
o Veel episodes
o Primair progressief of secundair progressief (Classificatie)
Onderzoek
Specifieke testen
Mobiliteit
- AROM/PROM
Balans / evenwicht
- Berg Balance Scale
o Evenwicht tijdens sta- en transfervaardigheden, evenwicht handhaven in stand/zit.
+ Dubbeltaken
- Trunk control test
o Rompstabiliteit: omrollen, opkomen tot zit vanuit rug lig, balans in zit voor 30 sec.
- Trunk impairment scale
o Statische zitbalans, dynamische zitbalans en coördinatie.
- Mini-BESTest
o Houdingscontrole/handhaven van evenwicht, Anticiperende houdingsveranderingen,
Reactieve houdingscontrole, Sensorische oriëntatie, lopen.
Kracht
- Motricity index
o Isometrische kracht van arm en been, pincet greep, flexie elleboog, abductie
schouder – dorsaalflectie enkel, extensie knie, flexie heup
Sensorisch / proprioceptie
- Erasmus Nottingham Sensory Assessment
o Tastzin, scherp-dof, proprioceptie voor BO en OE
Coördinatie
, - Top-Neus-Proef
- Top-top-proef
- Knie-hiel-proef
- Frenchay Arm Test
o Handvaardigheid, functionele mogelijkheden paretische arm/hand functie
Spasme
- Modified Ashworth Scale
o Mate van hypertonie, elleboog en knie L+R, snel bewegen
Gaan
- Functional Ambulation Categories
o Zelfstandigheid van het lopen, vlakke ondergrond, oneffen ondergrond, helling,
traplopen (mag met hulp middel)
- Tien-meter looptest
o Loopsnelheid, veilige deelname aan verkeer
- Timed up & go test
o Zit-stand, lopen, keren, stand-zit. <20 sec veilig zelfstandig lopen - >30 sec is hulp bij
lopen is noodzakelijk
- Zes-minuten wandeltest
o Gangpatroon, loopsnelheid, uithoudingsvermogen
Behandeling
- Primair
o Behouden van loopfunctie
Balans
Mobiliteit
Vallen
Uithoudingsvermogen
Gevorderd stadium
Leren lopen met hulpmiddel
o Ataxie (Coördinatie stoornis)
Coördinatie oefeningen
Kracht oefeningen
Gevorderd stadium
Beweeg strategieën
o Spasticiteit
o Vermoeidheid
, Oefentherapie
Energie besparende technieken
Advies over gezond leven
o Pijn
Ontspanningstherapie
Musculoskeletale pijn (Knie(van extensie patroon), Rug(hele dag zitten)
Pijn educatie
Symptoom bestrijding
o Respiratoire dysfunctie
ACBT
Ademhalingstechnieken
Deepbreathing exercises
o Blaas / spijsvertering
Bewuste voedsel en vocht inname, bijhouden
Buikmassage
Bewegen/oefentherapie
o Cognitief
Leergesprek
Compensatie strategieën
Bewegen/oefentherapie
o Angst / depressie
Goede band opbouwen met patiënt en familie
Uitleggen op voorzichtige eerlijke manier
Bewegen/oefenthapie
- Secundair
o Contracturen
Rekken
Brace
Elektrische strimulatie
- Transfers
o Lig – lang zit
o Lig - zit
o Zit – zit
Hoog
Laag
o Zit – stand
