Interpersoonlijke processen (IPP) Kennisclips
Inhoud
Kennisclip 1 Voorstellen van docenten ................................................................................................... 2
Kennisclip 2 Uitleg interventiepaper ....................................................................................................... 2
Kennisclip 3 zijn mensen in een relatie gelukkiger en gezonder? ........................................................... 4
Kennisclip 4 hoe zorgen relaties voor meer geluk en een betere gezondheid? ..................................... 6
Kennisclip 5 wat hebben we nodig in een relatie? ................................................................................ 11
Kennisclip 6 Wat vinden we aantrekkelijk? ........................................................................................... 15
Kennisclip 7 Waarom is aantrekkelijkheid belangrijk? .......................................................................... 17
Kennisclip 8 Online dating ..................................................................................................................... 20
Kennisclip 9 stress in relaties................................................................................................................. 22
Kennisclip 10 Hoe gaan we om met stress in relaties? ......................................................................... 29
Kennisclip 11 Hoe onderhouden we relaties? Vergeving...................................................................... 36
Kennisclip 12 Hoe onderhouden we relaties? Sacrifice / opoffering .................................................... 41
Kennisclip 13 Wat bepaalt relatiestabiliteit? ........................................................................................ 44
Kennisclip 14 Wat kunnen we doen om scheiding te voorkomen? ...................................................... 50
Kennisclip 15 Wat zijn de gevolgen van een echtscheiding voor kinderen en hun ouders? ................ 55
Kennisclip 16 Wat is een conflict? ......................................................................................................... 60
Kennisclip 17 welke soorten conflicten onderscheiden we? ................................................................ 62
Kennisclip 18 hoe verschillen mensen in conflictgedrag? ..................................................................... 64
Kennisclip 19 Conflict in intieme relaties .............................................................................................. 67
,Kennisclip 1 Voorstellen van docenten
Geen inhoudelijke informatie.
Kennisclip 2 Uitleg interventiepaper
Wat zijn de gevolgen van een echtscheiding?
Voor de ex-partners
-> welbevinden lager: vaker depressief en angstig
-> sociale leven: krimpen van (gemeenschappelijk) sociale netwerk
-> huishouden: een eigen huishouden moet opgebouwd worden.
-> financiële bronnen: vrouwen hebben na een echtscheiding minder geld te besteden.
Voor de kinderen
* op korte termijn
-> meer stress
-> lager welzijn
-> slechtere relatie met ouders
* op lange termijn
-> wel wat beter kunnen aanpassen aan de nieuwe (gezins)situatie
-> grotere kans om later ook te scheiden
-> minder positief beeld van relaties
-> minder vertrouwen in dat relaties gaan slagen
-> minder goed voorbeeld gehad van ouders dat je problemen kunt oplossen en er samen uit
kunt komen als je je best doet.
Echtscheidingen zijn een enorme kostenpost voor de overheid
Een echtscheiding is niet altijd problematisch: dus we moeten niet alle echtscheidingen willen
voorkomen.
-> in sommige gevallen, voor sommige individuen is een echtscheiding juist een oplossing en de ex-
partners en kinderen voelen zich op termijn juist beter.
-> dit is alleen in gevallen van (langdurig) misbruik en conflicten.
Maar, onderzoek toont aan dat scheiding weinig oplevert, in vergelijking met bij elkaar blijven.
-> uit elkaar gaan vermindert bronnen van stress en onvrede, maar er ontstaan wel nieuwe bronnen:
verdelen inboedel, reacties van kinderen, gevoelens van rouw en spijt, financiele achteruigang,
verhuizing naar een kleinere woning, regelingen mbt kinderen.
,Verder gaat deze kennisclip over het PATH-model.
De stappen binnen dit model zijn uitgelegd zodat je het paper hebt kunnen maken.
,Kennisclip 3 zijn mensen in een relatie gelukkiger en gezonder?
De Donner-party
Mensen die in groepen leefden overleefden vaker dan mensen die alleen waren.
2/5 regrets gingen over relaties: bv. dat mensen minder tijd met hun partner en of kinderen en of
vrienden hebben doorgebracht: regret 2 en 4.
Getrouwde mensen zijn gelukkiger dan alleenstaande mensen.
-> geldt voor zowel mannen als voor vrouwen.
-> het gaat niet alleen om de partnerrelaties die goed
moeten zijn, het gaat om goede en stabiele algemene
relaties die ervoor zorgen dat je gelukkiger bent in je leven.
-> het gaat om kwalitatief goede relaties.
Onderzoek Coyne et al. 2001: Hoe gelukkig mensen zijn in
relaties en de overlevingskans 4 jaar na een hartinfarct?
-> mensen in gelukkige relaties hadden een overlevingskans
van 70% na 4 jaar.
-> mensen in ongelukkige relaties hadden een
overlevingskans van 45% na 4 jaar.
,Ook bij kankerpatiënten
-> de behandeling en beloop van kanker is positiever/beter voor kankerpatiënten die getrouwd
zijn/een partner hebben.
-> het hebben van een partner is zelfs beter voor de behandeling van kanker dan een chemokuur.
* partner geeft steun, gaat mee naar gesprekken met de dokter, heeft gesprekken met de
patiënt en zorgt dat medicijnen op tijd worden ingenomen, loopt het hele traject mee etc.
Ander voorbeeld, onderzoek van Cohen, Doyle, Skoner, Rabin, Gwaltney 1997.
Mensen kregen een verhoudheidsvirus ingespoten rhino-virus. Ze moesten opschrijven welke
mensen ze eens in de twee weken zagen: ouders, broers, zus etc.
Mensen die minder sociale contacten konden noteren bleken vaker zelf het gevoel te hebben
verkouden te zijn en werden ook daadwerkelijk vaker verkouden dan mensen die veel sociale
contacten konden noteren.
-> het verschil werd gevonden in de mate van lage contacten, niet in de gemiddelde en hoge mate
van het hebben van sociale contacten.
-> de diversiteit van sociale contacten had ook invloed: dus niet alleen het hebben van een partner,
maar ook andere contacten.
-> na aanvullend onderzoek kwam de volgende conclusie: mensen met een minder divers sociaal
netwerk leefden ongezonder: rookten meer en sportten minder. Hierdoor waren ze vatbaarder voor
het virus.
Kinderen die vroeger onveilig gehecht waren (strange situation test van Ainsworth) aan hun moeder
(angstig of vermijdend), hebben op latere leeftijd vaker een medische aandoening: klachten en
ziektes zoals astma, diabetis, hoge bloeddruk etc.
-> Verklaring: veilige hechting zorgt dat je beter met stress om kunt gaan. Onveilig gehechte mensen
kunnen niet beter met stress omgaan. De continue blootstelling aan stress test je gezondheid aan.
Goede relatie is goed voor de gezondheid en een slechte relaties heeft invloed op de gezondheid en
geluk. Dus goede relaties zijn sterk geassocieerd met zowel psychologisch als fysiek welzijn van
mensen.
-> Er sterven meer mensen aan eenzaamheid of een slechte relatie, dan aan de gevolgen van roken.
Dus mensen in relaties zijn gelukkiger en gezonder.
-> Maar het gaat wel om kwalitatief goede relaties. Als de relatie slecht voor je is dan verslechtert dit
juist de gezondheid en het geluk.
-> Goede relaties zijn zeer sterk geassocieerd met zowel psychologische als fysieke gezondheid van
mensen.
,Kennisclip 4 hoe zorgen relaties voor meer geluk en een betere
gezondheid?
Model Pietromonaco & Collins 2017): verband tussen het hebben van goede relaties en gezondheid
1. Het model bestaat enerzijds aan interpersoonlijke processen
* sociale verbondenheid
* sociale onverbondenheid
2. Aan de andere kant bestaat het model uit intrapersoonlijke/persoonlijke mediatoren
* psychosociale paden:
emotie/emotieregulatie/motivatie/cognitie/coping/relatietevredenheid/veiligheid etc.
* biologische paden:
hormonen, immuunsysteem, hart en vaat, neurale activatie/neurale chemie.
* gezondheid en leefstijl paden:
eetgedrag, sportgedrag, gebruik van middelen als alcohol, drugs en roken, herstelactiviteiten
zoals slapen en vrije tijd en preventieve gezondheidsscreening, gedrag.
*coregulatie van emotie, cognitie, gedrag en fysiologie.
3. Zowel de interpersoonlijke als intrapersoonlijke factoren hebben invloed op de
langetermijnuitkomsten
*psychologisch welbevinden: mentale gezondheid, hedonisch welzijn en eudainomisch
welzijn (zelfactualisatie, persoonlijke uitdrukking en vitaliteit).
* gezondheid en ziektes uitkomsten
-> individuele verschillen en context hebben ook invloed op de uitkomsten.
Coregulation of emotion, cognition, behavior and physiology: dynamiek tussen partners die bepaalde
systemen in stand houden. Hierdoor hebben partners vaak vergelijkbare cortisolniveaus.
, Drie interpersoonlijke processen die het welzijn en gezondheid van een mens bevorderen
1. Sociale steun in tijden van stress (safe haven support): verlaagde fysiologische reacties: verlaagde
hartslag, bloeddruk en vermindering cortisol. Bv. handen vasthouden tijdens krijgen van schokken
(lending a hand).
2. Sociale steun in positieve tijden
3. Intimiteit en liefde
Verschillende condities: vrouwen kregen via de enkel schokjes bij het vasthouden van de hand van de
partner i.p.v. van een onbekende of geen hand.
Stress wordt verminderd:
-> vrouwen die de hand vasthielden van de partner hadden minder onaangename gevoelens
gerapporteerd over de schokjes die ze ontvingen, en rapporteerden ze ook minder fysieke arousal
nadat ze de schokjes ontvingen.
fMRI-scan: er is minder stress-gerelateerde hersenactiviteit wanneer je een hand vast hebt, maar
vooral minder wanneer je de hand van de je partner vast hebt.
-> Afhankelijk van de kwaliteit van de relatie: hoe beter de relatie, hoe minder stressgerelateerde
breinactiviteit. Dus vasthouden van de hand van je partner is voordeliger, maar alleen als je relatie
goed is.
Weten welke steun nodig is in een bepaalde situatie
Sociale steun moet passen bij de behoefte van de ontvanger. Onzichtbare instrumentale steun is
beter dan zichtbare emotionele steun: bv. als je partner de volgende dag een tentamen heeft kan je
beter voor hem/haar koken in plaats van vragen of hij/zij er klaar voor is (dit maakt zenuwachtig).
-> Maar per situatie kan de vorm van steun veranderen: Bv. je oma die slecht kan lopen geef je een
rollator, dit is een vorm van matteriele steun, maar misschien heeft ze juist een goed gesprek met je
nodig, dit is een vorm van emotionele steun.
Sommige mensen kunnen beter inschatten welke steun nodig is dan een ander dit kan.
-> veilig gehechte mensen kunnen meer effectieve steun bieden. Meeste mensen zijn ook tevredener
over de steun die ze krijgen van veilig gehechte mensen.
