Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis - Eerste Wereldoorlog
Samenvatting over de eerste Wereldoorlog
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
3.1 je eigen volk en je eigen landEén volk, één land, één regering
In 19e eeuw ontstonden er in veel landen nationale bewegingen: er werd gestreefd naar een
eigen volk, een eigen land en een eigen regering. Duitse nationalisten wilden alle
Duitssprekende gebieden samen verenigen in een democratisch bestuurd rijk. Duitse vorsten
waren bang voor machtsverlies en blokkeerde dit streven. Otto van Bismarck (kanselier van
Pruisen) zei dat vereniging van Duitse gebieden alleen zou lukken d.m.v. wapengeweld. Dit
werkte, Duitse rijk werd hierna steeds groter. Frankrijk werd bang dat Duitsland te sterk
buurland werd. Zij verklaarde in 1870 de Pruisen de oorlog. Frankrijk verloor, moesten 5
miljard franc betalen en verloren de stad Elzas-Lotharingen. Op 18 januari 1871 riepen de
Duitse vorsten de Pruisische koning Wilhelm I uit tot keizer van Duitsland.
Industrie en wapenwedloop
Na overwinning en eenwording van hun gebieden, vonden de Duitsers zichzelf het beste volk.
Dit nationalisme speelde ook in Frankrijk en Engeland. Duitsland wilde een modern
industrieland worden, en een concurrent van Frankrijk en Engeland. Voor VOC en WIC
waren handelsfactorijen langs de kust voldoende. Voor toegang tot afzetmarkt en
grondstoffen voor de industrie moesten Europese landen ook het binnenland van de koloniën
veroveren. Duitsland mengde zich volop in race om het grootste koloniale wereldrijk, het
modern imperialisme. Bij Fransen stagneerde groei van de bevolking en industrie bleef
achter. Duitsland was inmiddels erg succesvol geworden in staalproductie veel zorgen voor
Frankrijk. Wilhelm II stimuleerde wapenindustrie en bouwde een grote oorlogsvloot om
Britse marine te verslaan. Hierop produceerde Engelsen hun eerste moderne slagschip:
‘dreadnought’. Was voor het eerst een wapenwedloop tussen Europese landen in volle gang.
Veelvolkerenstaten
Een staat kon worden gevormd maar ook worden afgebroken door nationale bewegingen. Dit
gebeurde makkelijk in veelvolkerenstaten. In Oostenrijk-Hongarije spraken Oostenrijkers,
Hongaren, Tsjechen en Slowaken allemaal hun eigen taal. In 1866 slaagden de Hongaren in
het krijgen van zelfbestuur d.m.v. nationalistische bewegingen. Bleven alleen wel Habsburgse
keizer als hun koning erkennen, hierdoor wordt O-H ook wel de dubbelmonarchie genoemd.
De dubbelmonarchie verloor alleen wel veel gebieden. Eerst aan de Pruisen, daarna in 1871
verloren ze Venetië en Lombardije aan Italië. Om dit te compenseren bezette de keizer in
1908 het Turkse Bosnië-Herzegovina op de Balkan. Dit zorgde voor 2 problemen:
1. De Moslims in B-H voelde niks voor het katholieke bewind van de keizer
2. De Servische bevolkingsgroep in B-H wilde bij hun buurland Servië horen.
Osmaanse rijk was ook heel machtig maar verzwakte in 19e eeuw, de nationale bewegingen
zorgde ervoor dat het rijk uiteenviel.
- 1830 maakte Grieken zich los
- In 1878 de Serviërs en Roemenen
- 1908 de Bulgaren
, - Arabieren in Midden-Oosten wilde hetzelfde doen
Russische keizerrijk was ook een veelvolkerenstaat. Reikte van de Oostzeekust, met
inbegrip van Finland, Estland, Letland, Litouwen en de helft van Polen tot de Beringstaat
in het uiterste Oosten. Polen werd in de 18e eeuw ook opgeslokt dus het grensde aan
Duitsland. In Rusland leefde veel mensen met verschillende talen en godsdiensten.
Tegenstellingen en bondgenootschappen
Russen hadden niet heel veel op met de Turken. De Balkan was voor Rusland een
strategisch belangrijk gebied. Enige Russische havens die ’s winters niet bevroren, lagen
aan de Zwarte Zee. Russische marine kon wereldzeeën alleen bereiken via de Dardanellen
en de Bosporus, dus tussen de Turken door. Russen steunde Bosniërs, Slovenen en Serven
op de Balkan (zij hoorden ook tot de Slavische taalfamilie).
De Russische problemen met Turkije en de Franse angst voor Duitsland leidden tot een
bondgenootschap tussen Rusland en Frankrijk. Daarmee sloten ze hun Duitse buurland
aan twee kanten in. Eerst deden de Engelsen niet mee, vanwege hun splendid isolation:
los van Europa oriënteerden zij zich liever op de beheersing van de wereldzeeën en hun
koloniale rijk. Kozen later toch kant van Fr. en Rus. en zo ontstond de Triple Entente.
Duitsland vond bondgenoten in Oostenrijk-Hongarije en Italië; samen vormden de drie
landen de Dreibund of Triple Alliantie. Italië en Oostenrijk-Hongarije waren militair
niet sterk. Die 2 waren geen vrienden van elkaar, Italië eiste veel gebied van Oostenrijk.
Duitsland wist dat het in een oorlog de grootste last zou dragen. Probleem was dat het land
bij een tweefronten-oorlog tegelijkertijd tegen Rusland en Frankrijk zou moeten vechten.
Generaal Von Schlieffen bedacht hier het Von Schlieffen-plan voor: Duitsland zou eerst
snel Frankrijk verslaan en daarna aan het oostfront Rusland aanvallen. De tsaar kon zijn
legers toch niet vlug genoeg mobiliseren, dacht Von Schlieffen minachtend.
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper veerlegll06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen