Hoofdstuk 7: Evolutie
Paragraaf 1: Ontstaan van de mens
Schepping en evoluietheorieen
Het geloof in een bovennatuurlijke schepsel heet creationisme. Het creationisme
sluit het denken over evolutie waarbij het gaat over de ontwikkeling van het
leven door veranderingen en het ontstaan van nieuwe soorten uit. Paleontologie
is de wetenschap die fossielen bestudeert, fossielen zijn restanten van vroeger
levende organismen. De catastrofetheorie is een grote natuurramp die de
oorzaak was van dat alle levende organismen in een gebied stierven. De eerste
evolutietheorie is een theorie die verklaart hoe soorten veranderen en nieuwe
soorten ontstaan. Later kwam een andere evolutie, de uitgangspunten van die
theorie zijn dat in een populatie individuen verschillen in eigenschappen
en de leefomgeving een selectiedruk uitoefent op hun
overlevingskansen, dit wordt ook wel ´struggle for life´ genoemd door Darwin.
Als individuen beter zijn aangepast an hun omgeving leven die langer en krijgen
de meeste nakomelingen, ´Survival of the fittest´. De wetenschappelijke
ontdekkingen zoals DNA en mutaties vullen de evolutietheorie van Darwin aan
tot de neodarwinistische theorie.
Theorieen over de evolutie van de mens
In het westen ontstonden volgens de wetenschappers de mensapen, in het
oosten waren de soorten in het voordeel en die in de savanne konden overleven
aka de plek waar de moderne mens zich heeft ontwikkeld. Fossiele vondsten
tonen het gebruik van gereedschappen zoals scherpe stukjes steen, die hielpen
het vlees van de karkassen te schrapen. De schedel van Homo Naledi toont dat
het volume van de hersenen slechts de helft is van de moderne mens aka toen
waren ze niet intelligent. Een volgende stap in de ontwikkeling was dat de
mensachtigen met speren gingen jagen op dieren in de savanne. In het open
landschap bood het lopen op twee benen (bipedie) voordelen, zo konden ze hun
handen gebruikt voor bijvoorbeeld het dragen van voedsel en wapens.
Het begon in Afrika
De moderne mens aka de Homo sapiens is ongeveer 200.000 jaar geleden in
Afrika ontstaan: de out of Afrika-hypothese. Veel wetenschappers hebben het
DNA vergeleken van verschillende bevolkingsgroepen om erachter te komen hoe
de mens de aarde heeft gekoloniseerd. De onderzoekers delen mensen op in
haplogroepen. Via het DNA op het Y-chromosom leiden ze de herkomst af van de
gemeenschappelijke mannelijke voorouder aka Y-chromosomale Adam. De
vrouwelijke voorouders aka mitochrondiale Eva leiden ze af via mitochrondiaal
DNA.
, Paragraaf 2: Ontstaan van nieuwe soorten
De omgeving selecteert
In elke omgeving voeren organismen een dagelijkste strijd om te overleven:
Struggle for life. De omgeving oefent een selectiedruk uit op de
overlevingskansen van individuen. Bijvoorbeeld door een jarenlange grote
droogte in een ecosysteem. Darwin merkte op dat variatie in eigenschappen
tussen soortgenoten een belangrijke voorwaarde is bij dit proces van natuurlijke
selectie. Na Darwin ontdeken wetenschappers dat mutaties in het DNA en
recombinatie van erfelijk materiaal door geslachtelijk voortplanting voor die grote
variatie zorgen.
Samen evolueren
VB.1 sterke pootspieren van
Een evenwicht zoals in VB.1 kan ontstaan na schildpadden gebruiken veel energie,
een lange evolutionaire ´wapenwedloop´ verder ´investeren´ in sterkere spieren is
tussen twee soorten, waarbij de ongunstig: er is een evenwicht tussen
populatiesamenstelling van de ene soort investeringskosten en opbrengt
wijzigt door selectiedruk van de andere, wat VB.2 Salamanders produceren gif -
vervolgens weer selectiedruk levert voor de > roofdieren raken verlamd -> DNA
eerste soort co-evolutie. Zie VB.2 van slang muteert en leidt tot
resistentie -> alleen salamanders
Gesplitste populaties met sterkere gif overleven ->
slangen muteren weer tot betere
Populaties zijn vaak van elkaar gescheiden door resistentie
een barriere zoals een zee of een berg, hierdoor
kunnen twee populaties geen kindjes maken aka geen erfelijk materiaal
uitwisselen. Hierdoor kunnen nieuwe soorten ontstaan: allopatrische
samenleving: evolutie van soorten door het splitsen van een populatie door een
barriere. Ook zonder barriere kunnen nieuwe soorten ontstaan: sympatrische
soortvorming: evolutie van soorten doordat individuen binnen hetzelfde gebied
zich uitsluitend voortplanten binnen een kleine deelgroep. Seksuele selectie is
het selectief kiezen van een man met een bepaalde kleur.
Selectiedruk door mensen
Domesticeren is het de in het wild groeiende planten gaan verbouwen en wilde
dieren gaan fokken en houden als huisdieren. Zo ontstaan gunstige uitkomsten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper qazwsxedc123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.