Samenvatting studieboek De Geo bovenbouw havo 5e editie Systeem Aarde leeropdrachtenboek van J.H.A. van den Bunder, J.H.A. Padmos (Hoofdstuk 1) - ISBN: 9789006619201, Druk: 5, Uitgavejaar: -
Tijdschalen
De aarde wordt geschat op 4,6 miljard jaar oud
Om deze lange periode te voorzien, beschrijven geologen die met
een geologische tijdschaal.
- Geologische tijdschaal: is verdeel in tijdperken, perioden en
tijdvakken
Geologische tijdschaal
- Omdat het holoceen (10.000 jaar – heden) een aantal
specifieke kenmerken heeft en bovendien een periode is waar veel
over bekend is, wordt het als apart tijdvak onderscheiden
- Relatieve tijdschaal: (vroeger) aanvankelijk was er alleen een
relatieve tijdschaal. De volgorde van de tijdperken was wel bekend,
maar de werkelijke ouderdom in jaren kon niet worden vastgesteld
- Absolute tijdschaal: (heden) Pas later kon er vrij nauwkeurig
worden geschat wat de werkelijke ouderdom van het geologische
materiaal was door gebruik te maken van radioactieve verval en
gesteenten. Door deze absolute ouderdomsbepaling was het
mogelijk jaartallen te koppelen aan relatieven tijdschaal.
Hoe oud is de aarde?
- Relatieve ouderdom bepalen door:
o Sediment wordt horizontaal afgezet. Door vorming van
gebergten is er een plooiing en kanteling. Door erosie deel
gebergten weer afgesleten
o Superpositie oudste sediment ligt dieper. Jongste
sediment ligt bovenop
o Gidsfossielen
, Men gebruikt gidsfossielen om de ouderdom van de aarde vast te stellen.
Dinosaurus
231 – 66
mln.
Ammoniet
400 – 66
mln.
Trilobiet
521 – 250
mln.
Opbouw/ gelaagdheid van de aarde
De aarde is opgebouwd uit een aantal bolschillen: de kern,
de mantel en de korst. Die schillen worden van binnen
naar buiten steeds lichter en gaan vrij abrupt in elkaar
over.
- We kunnen de aarde opdelen op twee manieren:
o Chemische eigenschappen
o Fysische eigenschappen
viscositeit/plasticiteit/hardheid
Chemische indeling
- Aardkern (vast) bestaat uit ijzer en nikkel
- Aardmantel: bevatten veel magnesium en ijzer
o Binnenmantel (vast)
o Buitenmantel (plastisch)
- Aardkorts: bestaat uit gesteenten die grotendeels
verbindingen zijn van zuurstof met ijzer, calcium,
natrium, aluminium
o Continentale korst
o Oceanische korst
Continentale korst = graniet
Ongeveer. 35 – 40 km dik
Oceanische korst = basalt
Ongeveer. 7 – 10 km dik 1 + 2 = lithosfeer
3 = asthenosfeer
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joepjulie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
