Samenvatting
samenvatting recht en ethiek I&M
- Instelling
- Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
complete samenvatting van recht en ethiek van I&M
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 52 pagina's
Voorbeeld 4 van de 52 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
I&M samenvatting Ethiek hoofdstuk 2 en 3 en 4Hoofdstuk 2: Afhankelijkheid
Zelfbeschikking -> ook wel autonomie. In staat om zelf beslissingen te nemen.
Gebrek hieraan geeft een machteloos, gekrenkt gevoel. Hierbij moet iemand de gevolgen van zijn
keuzes kunnen overzien.
Door zelfbeschikking kan je een leven leiden waarin je jezelf kunt zijn met eigen behoeften,
beperkingen, verlangens en mogelijkheden.
Zelfbeschikking binnen de zorg is belangrijk -> keuzes die gemaakt worden hebben vaak lichamelijke
gevolgen. Deze gevolgen zijn vaak onomkeerbaar.
Vraag en aanbod moeten met elkaar overeen stemmen. Er zijn situaties waar dit niet zo is:
Het aanbod ontbreekt: de client vraagt of verwacht iets dat er niet is zoals een warme
maaltijd om 9 uur s’avonds of de hele nacht een verpleegkundige in de buurt.
Het gevraagde is niet goed: de client vraagt iets wat volgens de professional niet is
aangewezen. Zoals een totale verdoving wanneer een plaatselijke volstaat.
De vraag wordt niet gesteld: de zorg is juist nodig maar de zorgvrager beseft dat niet.
Toestemmingsvereiste -> zonder toestemming mogen in het lichaam geen ingrepen worden gedaan.
Beslissingsbekwaamheid -> op dit moment het vermogen hebben dat nodig is voor het maken van
gewichtige keuzes. Hangt samen met twee mentale vaardigheden:
1. Informatie kunnen verwerken
2. Gevoelens en impulsen meester kunnen blijven
Partiele beslissingsbekwaamheid -> het verwerkingsvermogen dat voldoende is bij het verwerken van
een eenvoudig probleem. Maar niet bij moeilijke zaken. Voorbeeld: Een demente bewoner wel laten
kiezen tussen yoghurt en vla maar niet laten meebeslissen over medicatie.
Meermalig geuite wens wijst sterker op een autonome keuze dan een eenmalig geuite wens
Zorgvuldigheidseisen: -> bijvoorbeeld bij euthanasie (belangrijke gebeurtenissen die op verzoek
gaan)
a. Er is een vrijwillig en weloverwogen verzoek van de client
b. Er is sprake van uitzichtloos en ondragelijk lijden
c. De patient is voorgelicht
d. Er is geen andere oplossing
e. Er is een andere, onafhankelijke arts geraadpleegd. Deze heeft de patient gezien en
schriftelijke bevestiging gegeven
f. De levensbeëindiging heeft zorgvuldig plaatsgevonden
Voor een goed besluit -> informed consent nodig
Communicatie is belangrijk bij informed consent en om erachter te komen wat de wensen zijn van de
client.
Weldoen -> het beste met iemand voor hebben (ethiek begrip)
,Vier benaderingen van ethische kwesties:
1. Deugdenethiek: wat kenmerkt een goed mens?
- Kwaliteiten van handelende persoon staat centraal
- Manier van denken is gecreëerd door Aristoteles meer dan 2000 jaar geleden
- Beroepshouding is hiervan een belangrijk voorbeeld
2. Plichtethiek: de handeling beoordelen op grond van morele waarden
- Hierin kijk je naar de betekenis van de handeling zelf los van gevolgen of omstandigheden
3. Gevolgenethiek: wat levert het beste resultaat?
- Hierin wordt vooral gekeken naar de resultaten van de handeling
- Keuze wordt gemaakt door afweging van de gevolgen
4. Zorgethiek: uitgaan van de specifieke zorgsituatie
- Zorg hebben om een uniek ander, in diens situatie en context.
Vaak worden verschillende benaderingen tegelijk gebruikt
Schadeprincipe -> de schade die toegebracht kan worden wordt belangrijker gevonden dan de
tevredenheid van iemand.
Het bestwilprincipe -> ‘’het is voor uw eigen bestwil’’
Paternalisme -> houding en denkwijze waarbij iemand beslissingen voor een ander neemt.
- Voorbeeld: voorkomen dat zorgvrager zich in onveilige situaties begeven.
- Ook wel betuttelen genoemd
Moralisme -> benadering waarin mensen hun eigen moraal proberen op te leggen aan anderen.
Hoofstuk 3: Werken in een relatie
Universilaseringseis -> een vreemde in een situatie veranderen in een familielid of vriend. Gericht op
gelijkwaardigheid. In staat zijn om ze hetzelfde te behandelen.
Verpleegkundige zorg volgens Smits (2004) -> in de relatie doet de verpleegkundige alle moeite om
het leven dragelijk te houden.
- Gezondheid van niet-westerse allochtonen is slechter dan gemiddeld
- Komt door: laag sociaal-economische status, de soms meeverhuisde gezondheids- en
risicoverschillen en niet altijd passende zorgvoorzieningen op de zorgvragers.
Vrijheidsrecht -> vrijheid hebben om te doen op een bepaald moment wat je kiest.
Toestemmingsvereiste -> zonder toestemming van de patient geen zorg en behandeling starten
Claimrecht -> iemand wil dat er nu zorg wordt geleverd. Bijvoorbeeld een dotterbehandeling, soms
kan dat echter niet direct omdat er bijvoorbeeld een wachtlijst is. Een zorgverlener heeft wel plicht
van zorg maar is niet verplicht om direct aan deze wensen en behoeften te voldoen. Zo krijg je
bijvoorbeeld geen behandeling waarvoor iemand geen indicatie heeft.
Schadeprincipe -> beperking van vrije keuzes wanneer ze schade aan anderen toebrengen.
,Paternalisme -> het overnemen van iemand zijn verantwoordelijkheid (ook wel bevoogding
genoemd)
Voorwaarden:
- Wanneer iemand niet in staat is tot het zelf nemen van beslissingen
- Als met de inbreuk ernstige schade kan worden voorkomen
- Als het de bedoeling blijft de patient zo snel mogelijk in staat te stellen tot een zelfstandige
beslissing
Voorbeelden quasivrijheid -> rollator ver weg zetten zodat iemand er niet bij kan en tafel strak tegen
iemand aanzetten zodat hij niet op kan staan.
Zelfbindingsverklaring -> wordt vaak getekend door iemand met een ernstige psychiatrische stoornis.
Hierin staat dat ze onder bepaalde voorwaarden toestemming geven voor bepaalde behandeling of
gedwongen opname tegen hun wil op een later moment.
Bemoeizorg -> de zorgverlener gaat zich bemoeien met de leefwijze van iemand. Bijvoorbeeld
wanneer er sprake is van verwaarlozing.
- Letterlijke afzondering: alleen in 1 ruimte zijn
- Figuurlijke afzondering: vertrouwelijkheid, informatie over een persoon blijft buiten de
waarneming van anderen
Hoofdstuk 4: Werken in een organisatie
Maatschappelijk verantwoord ondernemen -> naast wettelijke verplichtingen aan overheden ook
morele plichten aan de samenleving hebben.
Morele keuzes worden binnen een instelling vaak gemaakt aan de hand van een visie die een
instelling hanteert.
Morele keuzes van instellingen:
- Invloed uitoefenen op de verdeling zelf (bijvoorbeeld kiezen tussen apparaat 1 of 2 of
tussen betere bedden of betere schoonmaakmiddelen)
- Schaarste zelf zo goed mogelijk bestrijden (bijvoorbeeld acceptabele middelen vinden om
aan geld en personeel te komen of bepalen waar de ondergrens ligt van de kwaliteit die de
instelling nog mag leveren)
Opnameselectie -> manier om zorgzwaarte dragelijk te houden
Bij verdelingsvraagstukken -> gaat om rechtvaardigheid. Welke ongelijkheden vinden we nog
acceptabel en welke niet?
- Onverdiende ongelijkheid -> misdeeld worden zonder dat je er zelf veel aan kunt doen
Herverdeling: hoe onverdiender en hoe groter de ongelijkheid, des te meer corrigerende
bevooroordeling.
, Verworven rechten, verdiensten of behoeften -> rechten of verdiensten of behoeften die mensen in
de loop van de tijd hebben gekregen en die ze dus ook kunnen opeisen. Komen in gezondheidszorg
nauwelijks voor.
Moraal -> morele kant van een cultuur binnen een organisatie
Moreel beraad -> een gesprek voeren over een morele kwestie. Als verpleegkundige speel je hierin
een belangrijke rol. Dit kan door passief te blijven, invloed uit te oefenen op het beleid of door
medewerking te weigeren.
Discretionaire ruimte -> beslissingsruimte
Ondernemingsraad -> wettelijke personeelsvertegenwoordiging. Elke instelling met meer dan 35
werknemers dient er 1 te hebben. Is bevoegd tot het geven van adviezen aan bestuur en directie.
- Sommige organisaties hebben een ethische commissie -> adviseert het management en kan
de taak hebben om richtlijnen te ontwikkelen of om terugkerende problemen te analyseren.
Kunnen soms ook advies geven bij ethische dilemmas.
Samenvatting ethiek hoofdstuk 5 zorgverlening in de samenleving
Maatschappelijke voorwaarden
Het beschavingspeil van samenleving is niet alleen uit wetenschappelijke en kunstzinnige prestaties,
ook levenskwaliteit van mensen met handicaps, gezondheidsprobleem of maatschappelijke
achterstand. Belangrijkste maatschappelijke voorwaarden zijn vrijheidsrechten en elementaire
voorzieningen, waaronder gezondheidszorg.
Zorg in een samenleving
Allerlei processen in de samenleving beïnvloeden de gang van zaken in de gezondheidszorg. De
belangrijkste zijn:
- Maatschappelijke en culture omstandigheden
- Ontwikkeling van technologie
- Politieke opvattingen en overheidsbeleid
- Marktwerking.
Maatschappelijke en culture omstandigheden
Mensen met lagere sociale positie komen meer gezondheidsproblemen voor en is het verloop
ongunstiger.
Factoren die samenhangen met een slechtere gezondheid zijn armoede, lage opleidingsgraad,
migratie en lage woonkwaliteit. Migranten hebben in het algemeen meer gezondheidsklachten.
Migratie brengt stress met zich mee.
De laatste tijd is er een groeiende vraag naar zorg en een achterblijvend aanbod. Er zijn grenzen aan
het efficiënter maken van de gezondheidszorg. Op de lange duur zijn er maar twee mogelijkheden.
1. De samenleving moet keuzen gaan maken tussen zorg en andere bestemmingen. Meer geldt
naar de zorg betekend minder voor het milieu.
2. De samenleving moet keuzen gaan maken binnen de zorg door aan te wijzen wie er eerst
geholpen mag worden.
Technologische vooruitgang
Technologie is toepassing van kennis. Ze gaan geleidelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper llmhemmen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81298 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen